Τι ωραία τραπεζοκαθίσματα!
Τις διαμαρτυρίες των καταστηματαρχών στην οδό Ικτίνου προκάλεσε το σχέδιο για την ανάπλασή της. Για όσους δεν θυμούνται, από τον πεζόδρομο της Ικτίνου είχε ξεκινήσει η ανάδειξη του θέματος με τα τραπεζοκαθίσματα στο δημόσιο χώρο της Θεσσαλονίκης. Το ότι ο Γιάννης Μπουτάρης είχε υποσχεθεί πως θα απαλλάξει την πόλη από τα ασύδοτα τραπεζοκαθίσματα έχει τόσο σημασία όσο και οι υπόλοιπες προεκλογικές του δεσμεύσεις, από τις οποίες δεν τήρησε καμία. Άλλωστε η προσέγγιση, που θέλει άπληστους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων εστίασης να βγάζουν τα τραπεζάκια έξω και να τα απλώνουν όσο γίνεται περισσότερο, είναι επιφανειακή και αφελής.
Όχι ότι δεν έχει όφελος η επιχείρηση από τη διεύρυνση της δυνατότητάς της να έχει ζωτικό χώρο. Όχι ότι δεν έχει όφελος ο δήμος, ο οποίος αυξάνει τα έσοδά του, παραχωρώντας το δημόσιο χώρο. Όμως το μείζον όφελος από τη δυνατότητα εκμετάλλευσης του δημόσιου χώρου το έχει ο ιδιοκτήτης του ακινήτου. Αν ένα ακίνητο «βγάζει» τραπεζοκαθίσματα, έχει πολύ μεγαλύτερη ζήτηση και υψηλότερη απόδοση από ό,τι αν δεν έχει. Και δεν θα δυσκολεύεται να έχει μονίμως ενοικιαστές. Αν λοιπόν κάποιος θέλει να αναπτύξει μια πολιτική για τη διαχείριση του δημόσιου χώρου και των τραπεζοκαθισμάτων, δεν μπορεί να ξεκινήσει ούτε από γενικούς κανόνες για το καλό ή το κακό, το ηθικό ή το ανήθικο, αλλά από την πολιτική γης.
Το καταλαβαίνει δεν το καταλαβαίνει όποιος θέλει να εμπλακεί στο θέμα, μία απόφαση για δυνατότητα ανάπτυξης τραπεζοκαθισμάτων στον α’ ή στο β’ δρόμο κάνει αντικειμενικά κάποιους πλούσιους και κάποιους όχι. Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι απλώς η αστυνόμευση. Είναι αδύνατο οι ελεγκτικοί μηχανισμοί ενός δήμου να μπορέσουν να ανταποκριθούν στους ελέγχους χιλιάδων επιχειρήσεων. Ο «νόμος και η τάξη» στα τραπεζοκαθίσματα δεν μπορεί να επιβληθεί μονάχα αστυνομικά. Όποιος θέλει να ασχοληθεί σοβαρά με τη διαχείριση των κοινών, πρέπει να αναπτύξει συγκεκριμένη πολιτική στο θέμα των χρήσεων γης. Κάποιοι έγιναν πλούσιοι, κάποιοι άλλοι πιέζουν να γίνουν κι αυτοί. Ο αφορισμός της απληστίας των ιδιοκτητών καφέ είναι καλός για προεκλογικά μπαλκόνια, αλλά αποτέλεσμα δεν θα φέρει.
