ΑΠΟΨΕΙΣ

Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως ο Ερντογάν θα ηττηθεί από οποιονδήποτε αντίπαλο έχει απέναντι του στις εκλογές του 2023. Είτε αυτός είναι ο δήμαρχος της Άγκυρας ο Μανσούρ Γιαβάς, είτε ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης ο Εκρέμ Ιμάμογλου. Θα ηττηθεί και από τον μεγάλο αντίπαλο του, τον ηγέτη του CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Μάλιστα οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως θα ηττηθεί και από την αρχηγό του μικρού ακροδεξιού κόμματος ΙΥΙ, Mεράλ Ακσενέρ.

Τέσσερα στα τέσσερα. Μάλιστα από τους δύο δημάρχους θα ηττηθεί με ευρεία διαφορά της τάξεως των 15 και 17 μονάδων.

Οι φωτιές και οι πλημμύρες τσάκισαν το προφίλ του Τούρκου προέδρου. Μπορεί να γυρίσει το παιχνίδι; Σε μία κανονική δημοκρατία αυτές οι διαφορές δεν ανατρέπονται. Στην Τουρκία όμως όλα είναι πιθανά.

Στο εσωτερικό μέτωπο, σε συνθήκες δημοκρατικής ομαλότητας, τα περιθώρια κινήσεων του είναι περιορισμένα. Η οικονομία της Τουρκίας βρίσκεται σε άθλια κατάσταση και συντηρείται με χρηματοδοτήσεις από κεφάλαια του Κατάρ και της Κίνας. Ο επίσημος πληθωρισμός προσεγγίζει το 20%, ενώ η εμμονή του Ερντογάν για χαμηλά επιτόκια συμβάλλει στην διαρκή υποτίμηση της τουρκικής λίρας. Ομάδα ανεξάρτητων οικονομολόγων υπολογίζει τον πραγματικό πληθωρισμό στο 36,7%, κάτι που ανατρέπει όλους τους σχεδιασμούς του Τούρκου προέδρου. Μάλιστα, διεθνείς οίκοι επισημαίνουν πως στο επόμενο οκτάμηνο λήγουν ομόλογα τουρκικών τραπεζών -που βλέπουν τα κέρδη τους να συρρικνώνονται- ύψους 89 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μεγάλο το ποσό, προσεγγίζει περίπου το 12% του ΑΕΠ της Τουρκίας.

Με δεδομένο λοιπόν πως στην οικονομία τα περιθώρια «μαγικών» κινήσεων εκ μέρους του Ερντογάν είναι ανύπαρκτα, το μόνο που του απομένει για να ανακάμψει -αν αυτό μπορεί πλέον να συμβεί- είναι μία θεαματική επιτυχία στην εξωτερική πολιτική. Τα μέτωπα στα οποία είναι ανοικτή η Τουρκία είναι και πολλά και επικίνδυνα, καθώς έχει απέναντι της ισχυρούς παίκτες. Στο κυριότερο από αυτά, της Λιβύης, η προσπάθεια της να μπλοκάρει την δρομολογημένη πορεία προς τις εκλογές, θα την φέρει αντιμέτωπη ακόμα και με την Γερμανία η οποία ηγείται ομάδας κρατών που προσπαθούν να οδηγήσουν αυτήν την πολύπαθη χώρα στην ομαλότητα.

Στο σημείο αυτό να επισημάνω και έναν πρόσθετο παράγοντα αβεβαιότητας για τον Τούρκο πρόεδρο. Τις επικείμενες εκλογές στην Γερμανία. Είναι δεδομένο πως θα χάσει την θαλπωρή που του προσέφερε η Άνγκελα Μέρκελ, όπως έχασε και την προστασία του Ντόναλντ Τραμπ. Το τι θα προκύψει από τις γερμανικές εκλογές είναι ένας μεγάλος άγνωστος παράγοντας για την Τουρκία. Αν τελικά συμμετάσχει το κόμμα των Πρασίνων στην επόμενη κυβέρνηση, τότε η πίεση που θα δεχθεί το καθεστώς Ερντογάν στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων θα είναι σημαντική.

Γνωρίζω πως, επί πολλούς μήνες, επικαλούμαστε την δεινή θέση της Τουρκίας και όμως αυτή εξακολουθεί και επιβιώνει και απειλεί και δημιουργεί νέα μέτωπα. Ακροβατεί ο Τούρκος πρόεδρος χωρίς προστατευτικό δίκτυ. Το γεγονός ότι έχει αποδειχθεί σκληρός μαχητής, αυτό δεν προδικάζει τίποτα. Η Ιστορία έχει να επιδείξει πολλές περιπτώσεις πανίσχυρων ηγετών, που κατέρρευσαν εν μία νυκτί υπό το βάρος των πολλών προβλημάτων που αυτοί δημιούργησαν.