ΑΠΟΨΕΙΣ

Σκηνές από πτήση εσωτερικού, συγκεκριμένα Ρόδος-Θεσσαλονίκη, την προηγούμενη εβδομάδα. Στις ουρές αναμονής για έλεγχο ελάχιστοι στέκονται στις διαγραμμίσεις ασφαλείας, ενώ είναι φανερό ότι οι περισσότεροι εξ αυτών δεν έχουν προσέξει καν την ύπαρξή τους. Επιβάτης που κρατά την απόσταση από τον συνεπιβάτη που βρίσκεται μπροστά του, αισθάνεται την ανάσα αυτού που βρίσκεται πίσω του, ο οποίος κάποια στιγμή, τον προσπερνά, μάλλον γιατί πιστεύει ότι αυτός που σέβεται τις οδηγίες είναι αφηρημένος ή ηλίθιος και βέβαια του παίρνει και τη σειρά. 

Στα μεγάφωνα επαναλαμβάνονται τακτικά λεπτομέρειες του κώδικα της αναγκαίας συμπεριφοράς αλλά προφανώς πολλοί από τους ταξιδιώτες εκλαμβάνουν τις ανακοινώσεις ως έναν ενοχλητικό θόρυβο. Στην πλειοψηφία τους έλληνες, απορροφημένοι στο δικό τους κουβεντολόι. Στην αποβίβαση, μετά το ελληνικό έθιμο των χειροκροτημάτων της προσγείωσης, παρά τις οδηγίες του πληρώματος για ελεγχόμενη αποβίβαση, σηκώνονται όλοι μαζί και στριμώχνονται στον στενό διάδρομο, προφανώς γιατί εκτιμούν ότι τα ελάχιστα δευτερόλεπτα που μπορεί να κερδίσουν είναι εξαιρετικά πολύτιμα για τη ζωή τους. 

Γίνονται και πάλι αυστηρές οι οδηγίες να καθίσουν στις θέσεις τους μέχρι να επιτευχθεί ασφαλής έξοδος και τότε, καθήμενοι, τεντώνονται και αρχίζουν να κατεβάζουν τις αποσκευές τους, σέρνοντας με αξιοσημείωτη προσπάθεια τσάντες και βαλίτσες πάνω από τα κεφάλια όσων επέλεξαν να μείνουν υπομονετικά στις θέσεις τους. Το στρίμωγμα είναι τέτοιο που μέλος τους πληρώματος, ίσως και ο ίδιος ο κυβερνήτης, βγαίνει από την καμπίνα του και αρχίζει να κλείνει ερμητικά όσες πόρτες είχαν μείνει ανοιχτές. Σε όλη τη διαδρομή, στην αναμονή της απογείωσης, στη διάρκεια της πτήσης και στην επεισοδιακή αποβίβαση, οι περισσότεροι μιλούσαν για τις εξελίξεις σχετικά με τον κορωνοιό, ανησυχώντας για την αύξηση των κρουσμάτων, ιδιαίτερα στην βόρεια Ελλάδα! Σκέψου να μην ανησυχούσαν! 

Δεν γνωρίζω τι άλλο μπορεί να γίνει για να αλλάξουμε συμπεριφορά. Κάποιοι ισχυρίζονται ότι ο επιτυχής εγκλεισμός των Ελλήνων στο lockdown ήταν απόκριση στη συνεχή μετάδοση από την τηλεόραση μηνυμάτων, κατά κάποιον τρόπο εκφοβιστικών, που καθοδήγησαν τον τρόπο λειτουργίας μας. Είναι βέβαια αδιανόητο, το καλοκαίρι που εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι και επιχειρηματίες στον τουρισμό περιμένουν να δουλέψουν και εκατομμύρια έλληνες να χαρούν τη θάλασσα, να επαναληφθούν οι σκηνές με τα φέρετρα στα στρατιωτικά οχήματα της Ιταλίας ή τους μαζικούς τάφους στην Βραζιλία. 

Αλλά, αν συνεχίσουμε έτσι, σωτηρία δεν υπάρχει. Προσθέστε τις χρησιμοποιημένες μάσκες και γάντια έξω από τους κάδους απορριμμάτων, τις τελετές γάμων που δεν μπορούν να περιμένουν, τα, μέχρι πρότινος, ολονύχτια κλάμπινγκ στην Χαλκιδική, την κατάσταση στα βαλκάνια και νάτες οι εξηγήσεις και για την αριθμητική αύξηση και για τη διασπορά με επίκεντρο την Κεντρική Μακεδονία. Δεν χρειαζόμαστε ούτε αλγορίθμους, ούτε μοντέλα υπολογισμού για την εξέλιξη της νόσου. Τα πράγματα είναι απλούστερα. Και γιατί πετύχαμε και γιατί κινδυνεύουμε σοβαρά.

ΟΙ ΕΓΚΡΑΤΕΙΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΣΥΓΚΡΑΤΗΤΟΙ

Η αξία της δικαιοσύνης και της συνταγματικά κατοχυρωμένης ισότητας των πολιτών αφορούν στην έννοια της ίδιας της Δημοκρατίας. Οι νόμοι ωστόσο δεν αρκούν και η κατοχύρωσή τους είναι μια καθημερινή άσκηση. Ποιοι πλήρωσαν την κρίση, ποιοι έχουν μηδενικά φορολογικά βάρη, ποιοί νέμονται κοινοτικά χρήματα για δεκαετίες χωρίς αποτελέσματα, οι ίδιοι που περιμένουν και πάλι τις νέες επιχορηγήσεις, πόσοι παίρνουν επιδόματα αποκρύβοντας εισοδήματα και ο κατάλογος δεν έχει τέλος.

 Τα μεγαλύτερα ζητήματα, που προκύπτουν σε σημαντικό βαθμό από αυτά τα «μικρά», αφορούν στην αδικία των γενεών, δηλαδή κατά πόσο ζήσαμε και ζούμε εις βάρος των παιδιών μας, όπως και την περιφερειακή ανισότητα. Κοντολογίς πόσο το αδηφάγο κέντρο της Αθήνας γιγαντώνεται οικονομικά εις βάρος της Περιφέρειας. Σε όλα αυτά και άλλα τόσα να προσθέσουμε, πόσοι κινούνται ανεξέλεγκτα, περιφρονώντας οδηγίες και αγνοώντας τους κινδύνους του κορονοϊού, όταν ένα σημαντικό ποσοστό κατοίκων μεγάλης ηλικίας και ατόμων με προβλήματα υγείας παραμένει κλεισμένο στο σπίτι, παρατείνοντας οικειοθελώς και για άγνωστο χρονικό διάστημα τον δικό του εγκλεισμό. Είναι ο πληθυσμός που δεν καταγράφεται γιατί δεν κυκλοφορεί, όλοι εκείνοι που καταστέλλουν τις καλοκαιρινές τους επιθυμίες και εις βάρος των οποίων ξενυχτούν στην Χαλκιδική οι ασυγκράτητοι.

ΣΤΑ ΜΙΚΡΟΝΗΣΙΑ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Επανέρχομαι γιατί καμία αφήγηση δεν μπορεί να μεταφέρει μια προσωπική εμπειρία περιπλάνησης στα μικρονήσια του Αιγαίου. Είναι επίσκεψη που οφείλουμε όλοι μας, και όχι μόνον για μία φορά στη ζωή μας, για ένα μάθημα ουσιαστικής Πατριδογνωσίας. Ζούμε τις μέρες της ακραίας τουρκικής πρόκλησης με δεκάδες ελληνικά και τουρκικά πολεμικά πλοία που διαπλέουν τα νερά του Καστελόριζου και πέραν της αγωνίας που όλοι έχουμε για το πώς και εάν ποτέ τελειώσουμε με αυτόν τον εφιάλτη, καλό θα είναι να εκτιμάμε τη στάση των κατοίκων αυτού του συγκλονιστικού συμπλέγματος νήσων, όλη τη διάρκεια του χρόνου. 

Στην Ψέριμο, στην Τήλο, στην Χάλκη, στους Αρκιούς, στους Λειψούς και το Αγαθονήσι και βέβαια στην μοναδική Μεγίστη. Εκεί που δεκαετίες, παρά την αλλαγή πολλών δεδομένων, δεν καταφέραμε να βρούμε μια σοβαρή, λογική λύση γενναίων κινήτρων για την στελέχωση των υπηρεσιών που είναι όρος επιβίωσης για τους επίμονους έλληνες, ιδιαίτερα τον χειμώνα. Ακόμα και στην πολύχρωμη και πολύβουη Σύμη. «Έναν γιατρό ακόμα ας στείλουν και θα είμαστε καλύτερα» λένε οι κάτοικοι ενώ η δημοτική αρχή αναδεικνύει το θέμα της υποστελέχωσης, ζητώντας ακόμα και στρατιωτικούς γιατρούς. «Τον βλέπεις εκείνον τον βράχο; Όταν το καΐκι με κάποιον άρρωστο τον καβατζάρει τον χειμώνα λέμε «γλύτωσες», γιατί είναι ο μισός δρόμος για το νοσοκομείο της Ρόδου»…

*Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 15-16.08.2020