ΑΠΟΨΕΙΣ

Φαίνεται πως η Τουρκία πρόκειται να εγκαταστήσει στο εγγύς μέλλον μία νέα συστοιχία S-400. Ο γραμματέας της Υπηρεσίας Στρατιωτικής Συνεργασίας της Ρωσίας, Ντμίτρι Σουγκάγιεφ, δήλωσε πως υπογράφηκε η σύμβαση για την αποστολή της δεύτερης παρτίδας του αντιαεροπορικού συστήματος. Η τουρκική πλευρά, δεν αρνήθηκε το γεγονός, αλλά διευκρίνισε πως η αρχική συμφωνία που υπογράφτηκε το 2017 προέβλεπε την παράδοση δύο συστοιχιών των S-400. Η πρώτη παρτίδα παραδόθηκε το 2020 και η δεύτερη εντός του έτους.

Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ προειδοποίησε την Τουρκία πως με αυτήν την ενέργειά της θα υποστεί και άλλες κυρώσεις καθώς, πέραν όλων των άλλων, ενισχύει τη ρωσική οικονομία. Η συμφωνία του 2017 ήταν ύψους 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Μάλιστα η νέα σύμβαση θα δώσει τη δυνατότητα στην τουρκική βιομηχανία να κατασκευάσει μέρος των ανταλλακτικών του συγκεκριμένου συστήματος.

Με αυτήν την κίνηση η Τουρκία φαίνεται ότι διαβαίνει τον Ρουβίκωνα. Κόβει τις σχέσεις της με την πολεμική βιομηχανία των ΗΠΑ, τη στιγμή που εκκρεμεί το αίτημα της για αναβάθμιση των F-16 και αγορά των F-35. Oι εκδοχές είναι δύο γι’ αυτήν την κίνηση.

1. Η υπογραφή της νέας σύμβασης αποτελεί ένα μέσο πίεσης προς τις ΗΠΑ για να αποδεχθεί, σε πρώτη φάση, την αναβάθμιση των F-16 και σε δεύτερη φάση την αγορά των F-35. Όμως οι ΗΠΑ απαιτούν είτε να αποσυρθεί είτε να επιστραφεί στη Ρωσία και η ήδη εγκατεστημένη συστοιχία των S-400. Κάτι που θα πλήξει το γόητρο του Ερντογάν σε προεκλογική χρονιά. Από την άλλη την πλευρά είναι βέβαιο πως η Ρωσία θα θεωρήσει μία τέτοια κίνηση εχθρική, κάτι που επ’ ουδενί λόγω το θέλει η Τουρκία, καθώς οι δύο χώρες βρίσκονται αντιμέτωπες στη Συρία και στη Λιβύη. Δηλαδή υπάρχει για την Τουρκία πλήρες αδιέξοδο.

2. Υπάρχει το ενδεχόμενο, σε αυτή τη φάση, οι Τούρκοι στρατηγοί να έχουν επιλέξει την ενίσχυση της αντιαεροπορικής τους δύναμης με την ισχύ και την εμβέλεια των S-400. Γνωρίζουν πως ακόμα και αν αναβαθμιστούν τα F-16 η παράδοση τους θα αρχίσει το 2027, όταν η Ελλάδα θα έχει ολοκληρώσει την παραλαβή των Ραφάλ και θα αρχίσει να παραλαμβάνει τα F-35, αν τελικά η ελληνική και αμερικανική κυβέρνηση συμφωνήσουν στην αγορά του συγκεκριμένου τύπου αεροπλάνων.

Αυτή τη στιγμή φαίνεται πως ο Ερντογάν επιχειρεί να ισορροπήσει, βαδίζοντας σε τεντωμένο σχοινί χωρίς δίχτυ ασφαλείας από κάτω. Προκαλεί τις ΗΠΑ αγοράζοντας αυτό το πανάκριβο σύστημα από τη Ρωσία, τη στιγμή που αυτή η χώρα βρίσκεται υπό καθεστώς αυστηρών κυρώσεων από τη Δύση. Και δεν είναι μόνον αυτή η αγορά. Η όλη συμπεριφορά της Τουρκίας δημιουργεί εύλογα ερωτήματα αν τελικά αποτελεί μέλος του ΝΑΤΟ. Ένα ερώτημα που θέτουν πλέον ανοικτά, ευρωπαϊκά περιοδικά και εφημερίδες.

Είναι δύσκολο να εκτιμήσουμε πού θα καταλήξει αυτή η στρατηγική του Ερντογάν. Το ερώτημα είναι αν η Δύση θα εξακολουθήσει να θεωρεί την Τουρκία έναν ιδιότροπο αλλά πολύτιμο σύμμαχο ή αν θα κάνει τους σχεδιασμούς της χωρίς να λαμβάνει υπόψη την παρουσία της.