ΑΠΟΨΕΙΣ

Υπάρχουν ημεδαποί πολιτικοί σχολιαστές που θαυμάζουν την τουρκική εξωτερική πολιτική γιατί χαρακτηρίζεται από τη λογική του «ανατολίτικου παζαριού». Δηλαδή απαιτεί, βάζει εμπόδια, δημιουργεί μίνι κρίσεις, ώστε στο τέλος κάτι να κερδίσει. Αν δούμε σε βάθος χρόνου θα διαπιστώσουμε πως από αυτήν την πολιτική συμπεριφορά η Τουρκία βγήκε χαμένη.

Και σήμερα, θέτει βέτο στο αίτημα της Φινλανδίας και της Σουηδίας για την ένταξη τους στο ΝΑΤΟ, επιδιώκοντας να τακτοποιήσει τα ανοικτά ζητήματα που έχει κυρίως με την Σουηδία και αφορούν τις δραστηριότητες των κουρδικών οργανώσεων σε αυτή τη χώρα. Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει της προσοχής πως ο υπαρξιακός εχθρός της Τουρκίας είναι οι Κούρδοι. Η δράση τους προσλαμβάνεται από τις τουρκικές ελίτ ως απειλή για την εδαφική της αρτιμέλεια.

Σήμερα λοιπόν ο Τ. Ερντογάν αισθάνεται πιεσμένος σε πολλά μέτωπα. Η οικονομία της Τουρκίας εξακολουθεί να καρκινοβατεί με τον πληθωρισμό σκαρφαλωμένο σε δυσθεώρητα ύψη, τις σχέσεις της με τις ΗΠΑ να βρίσκονται σε μηδενικό σημείο, ενώ η απόπειρα επαναπροσέγγισης με Ισραήλ και Αίγυπτο καρκινοβατεί. Υπάρχει αμοιβαία καχυποψία, ενώ οι συγκρούσεις στην Ιερουσαλήμ έχουν παγώσει τις σχετικές διμερείς επαφές.

Πλήγμα δέχτηκε ο Τούρκος Πρόεδρος και με τη διακοπή των συνομιλιών μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, στις οποίες προσέβλεπε για να αναβαθμιστεί το προσωπικό του κύρος διεθνώς. Πλέον φαίνεται πως και οι δύο χώρες επέλεξαν στα πεδία των μαχών να κριθεί η έκβαση του πολέμου και όχι μέσω των ειρηνευτικών συνομιλιών.

Αλλά εκεί όπου η Τουρκία αντιμετωπίζει τα σοβαρότερα προβλήματα είναι στα εξοπλιστικά της προγράμματα. Ο αποκλεισμός της από την αγορά των F-35 δεν πήγε πίσω μόνο την αναβάθμιση της τουρκικής αεροπορίας. Κατέστησε άνευ αντικειμένου και το υπό καθέλκυση αεροπλανοφόρο «Αναντολού» το οποίο επρόκειτο να δεχθεί τα F-35. Έτσι με βάση τον νέο προγραμματισμό, από αεροπλανοφόρο θα μετατραπεί σε ελικοφόρο. Σημαντική απώλεια ισχύος. Υπ’ όψη δε, πως τα αναβαθμισμένα F-16, αν τελικά τα παραχωρήσουν οι ΗΠΑ -κάτι ιδιαίτερα δύσκολο- δεν πρόκειται να παραδοθούν πριν από το 2028, όταν ήδη θα έχουμε αρχίσει να παραλαμβάνουμε τα 20 F-35. Εννοείται πως μέχρι το 2025 θα έχει ολοκληρωθεί η παραλαβή όλων των γαλλικών Ραφάλ.

Τελικά η Τουρκία τι κέρδισε με την εγκατάσταση των S-400 στο έδαφος της; Τι κέρδισε με την ανάμιξη της στη Συρία και στη Λιβύη; Τι κέρδος της προσέφερε η ναυτική βάση στο Μογκαντίτσιου;

Για να γίνει μια χώρα υπερδύναμη, έστω περιφερειακή, απαιτείται ένας σταθερός στρατηγικός σχεδιασμός και μια ισχυρή οικονομία που θα τον υποστηρίξει. Τα ανατολίτικα παζάρια οδηγούν στη διεθνή περιθωριοποίηση και στην εξασθένηση της οικονομίας. Μια χώρα με πληθωρισμό κοντά στο 60% δεν μπορεί να θεωρείται υπερδύναμη.

Η πατρίδα μας, έχοντας επίγνωση του μεγέθους της, πιστή στις παραδοσιακές φιλίες και συμμαχίες, είδε τα εδάφη της να μεγαλώνουν με την απόκτηση της Δωδεκανήσου, εντάχθηκε στην ΕΟΚ αρχικά και στην ευρωζώνη στη συνέχεια και σήμερα αποτελεί το προπύργιο του δυτικού στρατοπέδου στην ευρύτερη περιοχή. Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της αναβάθμισης αποτελεί το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, με τους κάθετους άξονές του, που ουσιαστικά μειώνει την σημασία των Στενών.

Ας μην μεμψιμοιρούμε για την εξωτερική πολιτική της πατρίδας μας και ας δούμε πού οδήγησε την Τουρκία διαχρονικά η πολιτική του ανατολίτικου παζαριού.