Τύμπανα πολέμου στην Ουκρανία
Το ενδιαφέρον της διεθνούς κοινής γνώμης έχει στραφεί από τη Λιβύη και τη Συρία στην Ουκρανία και στην Κριμαία. Εκεί υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση στρατιωτικών δυνάμεων από ρωσικής πλευράς όσο και ουκρανικής. Και όπου συγκεντρώνονται στρατιωτικές δυνάμεις μια σπίθα αρκεί για να ανάψει τη φωτιά.
Τι έγινε και έφτασε η κατάσταση σε αυτό το ακραίο σημείο;
Όλα ξεκίνησαν όταν η Ουκρανία προχώρησε σε ένα πρόγραμμα εξοπλισμών, το οποίο ανησύχησε τη Ρωσία. Θεωρήθηκε απειλή για την αποσχισθείσα ανατολική Ουκρανία στην οποία η πλειοψηφία των κατοίκων είναι Ρώσοι. Αυτοί οι εξοπλισμοί θεωρήθηκαν από τον Β. Πούτιν ότι αποβλέπουν στην ανακατάληψη της ανατολικής Ουκρανίας, κάτι που δεν θα ήταν ποτέ αποδεκτό από τη Ρωσική Δημοκρατία. Και έλαβε τα μέτρα του.
Ως γνωστόν στην ανατολική Ουκρανία υπάρχει ένα ιδιόμορφο καθεστώς. Διοικείται από τοπικούς ηγέτες, με σημαντική οικονομική και στρατιωτική ενίσχυση από τη Ρωσία. Για τον Βλ. Πούτιν, πέραν των γεωστρατηγικών λόγων, είναι και ζήτημα γοήτρου η ανατολική Ουκρανία να παραμείνει στο σημερινό ιδιόμορφο καθεστώς.
Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους πιστεύουν πως η Ρωσία θα εισβάλλει στην Ουκρανία τους πρώτους μήνες του 2022. Μάλιστα η εφημερίδα «Ουάσιγκτον Ποστ» προσδιόρισε και τον αριθμό των δυνάμεων που θα εισβάλλουν ο οποίος ανέρχεται, σύμφωνα με το δημοσίευμα, σε 175.000 στρατιώτες.
Από αυτήν την αναταραχή δεν θα μπορούσε να λείψει η Τουρκία η οποία εξοπλίζει τις ουκρανικές δυνάμεις με drones, εξοργίζοντας τον Πούτιν. Συγχρόνως δηλώνει με κάθε ευκαιρία πως δεν αναγνωρίζει την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία που έγινε με το δημοψήφισμα της 16ης Μαρτίου 2014.
Και εδώ παρατηρούμε μία αντίφαση που προκαλεί ερωτηματικά. Η περίπτωση της Κριμαίας έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με την περίπτωση της Βόρειας Κύπρου. Θα ήταν λογικό ο Ερντογάν να αναγνωρίσει την προσάρτηση της Κριμαίας περιμένοντας μια ανάλογη κίνηση της Ρωσίας για την αναγνώριση της κρατικής οντότητας του ψευδοκράτους. Άλλωστε, ο θεωρητικός της απόσπασης της Τουρκίας από τη Δύση Αλεξάντρ Ντούγκιν, την ημέρα που συναντήθηκαν οι Πούτιν-Ερντογάν στο Σότσι, στις 29 Σεπτεμβρίου 2021, άφησε να εννοηθεί πως θα μπορούσε να γίνει αυτή η ανταλλαγή. Να αναγνωρίσει ο Ερντογάν την προσάρτηση της Κριμαίας και ο Πούτιν να αναγνωρίσει την ΤΔΒΚ.
Γιατί λοιπόν ο Ερντογάν αφήνει αυτήν την ευκαιρία; Προφανώς δεν το κάνει για να πουλήσει μερικά drones στην Ουκρανία. Πολύ πιθανόν δε θέλει να κάνει ακόμα ένα βήμα που θα απομακρύνει την Τουρκία από τη Δύση. Ή έχει στο μυαλό του μία λύση για το Κυπριακό στην οποία η αναγνώριση του ψευδοκράτους από τη Ρωσία δεν είναι απαραίτητη. Ή επιδιώκει, κρατώντας ανοικτές τις γραμμές και με τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, να αναλάβει ρόλο μεσολαβητή, αναβαθμίζοντας παράλληλα τη διεθνή θέση της Τουρκίας.
Η Ρωσία δηλώνει urbi et orbi ότι δεν προτίθεται να εισβάλει στην Ουκρανία, αλλά συγχρόνως θεωρεί πως η ένταξη αυτής της χώρας στο ΝΑΤΟ παραβιάζει τις κόκκινες γραμμές της (19/11/2021).
Παρ’ όλο που στις μέρες μας οι συνομιλίες και οι διαπραγματεύσεις επιλύουν σημαντικές διαφορές, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που αυτές λύθηκαν με τα όπλα. Ας ελπίσουμε αυτό να μην συμβεί στην Ουκρανία.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 12 Δεκεμβρίου 2021