ΑΠΟΨΕΙΣ

Μία εβδομάδα πριν από τις εκλογές, οι πολιτικοί, τα μέσα ενημέρωσης και οι ηλικιωμένοι μιλούν για τους νέους και τη λεγόμενη «έλλειψη ενασχόλησής τους» με την πολιτική, για άλλη μία φορά. Σχόλια γνωστά, βαρετά μέχρι πλήξεως, ακούγονται στα κανάλια για την έκπληξη που κρύβει η βουβή και απρόβλεπτη στάση των νέων πριν από την κάλπη. Τι θα περιμέναμε δηλαδή;

Στην ηλικιακή ομάδα των νέων, όλα τα μεγαλύτερα κόμματα αλλά κυρίως η ΝΔ, έχουν πρόβλημα. Οι νέοι που ξέρουν καλά ότι το πιο πιθανό είναι να εξωθηθούν προς τη μετανάστευση σε ένα δεύτερο κύμα brain drain και που σε κάθε στιγμή της καθημερινότητάς τους θα βρουν να τους ταλαιπωρήσει έναν άσχετο με τις νέες τεχνολογίες και χωρίς τυπικά και ουσιαστικά προσόντα διορισμένο από το κόμμα, είναι έτοιμοι να ξεσπάσουν με ένα «κίνημα».

Αυτά λένε οι έρευνες και αυτά κάνουν πως δεν τα καταλαβαίνουν τα κόμματα.

«Σκεφτήκατε», έγραφε μία αρθρογράφος στον Guardian, «ότι για πάρα πολύ καιρό, τα πολιτικά κόμματα μπόρεσαν να ‘ξεφύγουν’, με το να ωθήσουν τις ανάγκες των νέων στο κάτω μέρος της ατζέντας»;

Είναι παλιά συνήθεια των πολιτικών αυτή. Οι κρίσιμες αποφάσεις για τις νεότερες γενιές μπορούν πάντα να αναβληθούν, ακόμα και στις καλύτερες ευρωπαϊκές «οικογένειες», διότι το άρθρο αφορούσε στις πολιτικές για τη νεολαία στη Βρετανία με την αρθρογράφο να τονίζει: «Για να το αλλάξουμε αυτό, πρέπει να ψηφίσουν πολλοί νέοι. Κι όμως προτιμούν την αποχή».

«Μία μαζική ψήφος των νέων, συμπληρώνει η ίδια, θα οδηγούσε στην ενεργό συμμετοχή του νέου πολίτη στα κοινά και το αποτέλεσμα θα ήταν μία πιο ευαίσθητη, δίκαιη και θεσμικά θωρακισμένη κοινωνία».

Αν -λέμε αν- οι νέοι ψηφοφόροι και στη χώρα μας, τα χρυσά νιάτα 17-21 ετών και οι λίγο μεγαλύτεροι, μέχρι τα 28, όλοι αυτοί που ανήκουν στη γενιά Ζ (Gen Z), αποφάσιζαν με σκέψεις εξαίσιες, με φωνές, να πάνε μαζικά να ψηφίσουν, τι θα συνέβαινε; Αν ξυπνούσε το θεριό τι θα άλλαζε σ’ αυτόν τον τόπο;

Οι μεγάλοι, όπως και να το κάνουμε, έχοντας δεχθεί τις σφαλιάρες του βίου, παραιτούνται αργά ή γρήγορα όχι μόνο της προσπάθειας να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά και της διάθεσης να λειτουργήσει το κράτος και οι θεσμοί στον δικό τους μικρόκοσμο.

Το λέει άλλωστε και ο παλιός αφορισμός: Ο νέος μαθαίνει τους κανόνες αλλά ο παλιός ξέρει τις εξαιρέσεις. Παραδίδονται στο γνωστό «αυτά στην Ελλάδα δεν γίνονται».

Ξεχάστηκαν τα Τέμπη; Στα γκάλοπ ειδικοί απαντούν καταφατικά. Από ποιους όμως ξεχάστηκε το τραγικό πολύνεκρο δυστύχημα;

Πιο εύκολα ξεχνά, χωρίς αμφιβολία, ο ενήλικας, ο παροιμιώδης μέσος ανθρωπάκος -«κέρδος ποτέ μα από μαθήματα χορτάτος»- παρά ο ιδεαλιστής έφηβος που λόγω εκείνης της υπεροχής αμεριμνησίας και εμπιστοσύνης που δείχνει λόγω της ηλικίας του στην κοινωνία, πιστεύει ότι σε κάθε έκφανση της ζωής η δικαιοσύνη απονέμεται αυτομάτως. Ότι θα μπει στο τρένο στο σταθμό Λαρίσης και σε πέντε ώρες θα είναι στη Θεσσαλονίκη κοντά στους δικούς του και στους φίλους του. Και ξαφνικά όλα σωριάζονται με πάταγο.

Όπως μετά την κρίση και τα μνημόνια έγινε θρύψαλα και μία άλλη βεβαιότητα που κράτησε μισόν αιώνα. Ποια είναι αυτή; Μα το ότι η πολυέξοδη κούρσα με τα φροντιστήρια, τα «ιδιαίτερα» και την «παπαγαλία» στις εξετάσεις θα φέρει πτυχία και στη συνέχεια επαγγελματική αποκατάσταση.

Αυτή η οικογενειακή «επένδυση» που γίνεται με τόσες στερήσεις, εδώ και χρόνια, σήμερα είναι υψηλού ρίσκου. Σπουδάζεις το παιδί κι αυτό κοντά στα 25-28 χρόνια του, βρίσκει –αν τα καταφέρει- μία επισφαλή δουλειά με 600-700 ευρώ το μήνα. Ματαίωση οδυνηρή.

Παλιά η κοινωνική άνοδος ή έστω η ψευδαίσθησή της, μέσω του άλλοθι που έδινε ένα πτυχίο, έφερνε κοινωνική κινητικότητα και δεν επέτρεπε να δημιουργηθεί σε μεγάλο κομμάτι της νεολαίας την αίσθηση του επερχόμενου αποκλεισμού. Τώρα όμως;

Είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι, οι νέοι δεν απέχουν από την πολιτική, αλλά απλώς την καταλαβαίνουν με έναν καινούριο τρόπο. Μιλάμε για πολιτική με τους φίλους τους, στο μπαρ όταν είναι μαζί, διαδικτυακά και σε πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Έχουν πολύ φρέσκες απόψεις για τη χώρα και για τον κόσμο στον οποίο ζουν και ξέρουν τι θα θέλουν από αυτόν.

Η γενική έλλειψη πίστης στο πολιτικό σύστημα και η αδυναμία των εκλεγμένων αξιωματούχων να δώσουν λύσεις στα πιο πιεστικά ζητήματα της κοινωνίας κινεί τη νεολαία. Το μήνυμα έρχεται ηχηρό.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14.05.2023