ΑΠΟΨΕΙΣ

Σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ο Γανυμήδης, γιός του βασιλιά Τρωός, ήταν ο οινοχόος των θεών. Ο Δίας επέλεξε, «απήγαγε», μεταμόρφωσε σε αετό, μετέφερε στον Όλυμπο και πρόσφερε αθανασία σε αυτόν τον εξαιρετικής ομορφιάς πρίγκιπα. Και επειδή ήταν γενναιόδωρος, έστειλε πίσω δώρο στον πατέρα του δύο γοργοπόδαρα άλογα! 

Οι αρχαίοι συνέδεσαν τον Γανυμήδη με τις πηγές του Νείλου και έδωσαν το όνομά του σε αστερισμό. Σήμερα, ταυτίζεται με τον Υδροχόο και συμβολίζει το ανεξάντλητο και ζωοφόρο νερό.

Γανυμήδης ονομάζεται και ο δορυφόρος του Δία, ενώ ως μυθικό πρόσωπο ενέπνευσε καλλιτέχνες της Αναγέννησης, όπως τον Τιτσιάνο και τον Μιχαήλ Άγγελο. Δεν γνωρίζω τους λόγους που επέλεξε να δώσει το όνομά του οινοχόου των αρχαίων θεών στην πρώτη του εταιρία, το 2001, οι Ουγκούρ Σαχίν και Οζλέμ Τουρετσί, που έγιναν γνωστοί τον τελευταίο καιρό ως εξέχοντες ερευνητές, «συμπαραγωγοί» της Pfizer στο εμβόλιο για τον κορονοϊό. 

Είναι οι ίδιοι που το 2008, δημιούργησαν την εταιρία BioNTech. Όπως είναι φανερό, και αυτή η ονομασία φέρει συνθετικά ελληνικής γλωσσικής καταγωγής. Τις προηγούμενες ημέρες ξεκίνησε στην Μεγάλη Βρετανία η πρώτη επιχείρηση μαζικού εμβολιασμού με την ονομασία «Πανάκεια». 

Είναι εντυπωσιακό, πως θυμήθηκαν και επέλεξαν οι άγγλοι, για το μεγαλύτερο υγειονομικό εγχείρημα, την κόρη του Ασκληπιού, που συνδέεται με τη βοτανοθεραπεία και την ίαση όλων των ασθενειών. 

Εύκολα θα αντιτείνει κάποιος ότι έχουν προ ετών πολλών αναλυθεί όλα αυτά τα σχετικά με την πρωτοπορία των αρχαίων ελλήνων και τα ονοματολογικά δάνεια στη σύγχρονη επιστήμη. Θέμα παλιό και επαναλαμβανόμενο, ιδιαιτέρως από τους γλωσσαμύντορες, που η σύγχρονη ( και ημιμαθής) ελληνική νεωτερικότητα, τους έχει σωρηδόν εντάξει σε μια κατηγορία που συνδέεται με την πατριδοκαπηλία. 

Και ο κ. Μπαμπινιώτης έχει τα δίκια του όταν μας υπενθυμίζει τους ελληνικούς όρους για τις ταχυμεταφορές και τις κατ οίκον παραδόσεις. Αλλά, αυτό το αντίστροφο θέμα, της ένταξης δηλαδή ξένων λέξεων στην ελληνική, είναι μεγάλο και χρήζει σοβαρότερων, του παρόντος σχολιασμού, προσεγγίσεων. 

Εγώ επιμένω να εντυπωσιάζομαι από τη χρήση ελληνικών λέξεων από την πρωτοπορία της σύγχρονης επιστήμης. Να μην ξεχνάμε, ότι τίποτα δεν επιλέγεται τυχαία. Η προβολή λέξεων και ονομάτων σχετίζεται με έννοιες βαθύτερες, με επιστημονικο-φιλοσοφικές προσεγγίσεις διαχρονικές, που στην αλλοδαπή κάποιοι «βάρβαροι» έχουν αναλύσει, σε αντίθεση με τον επιφανειακό τρόπο που προσεγγίζουμε εδώ στη «χώρα που γεννήθηκαν όλα» και την Μυθολογία και την Ιστορία. 

Να επαναλάβω, με όλον τον κίνδυνο παρεξηγήσεων, ότι αναλόγως εντυπωσιάζομαι και από την παρουσία διακεκριμένων ελλήνων ερευνητών στα κέντρα από τα οποία αναμένουμε το θαύμα της ανθρώπινης απάντησης στον αόρατο ιό. Θα μου πείτε, και ιταλοί και γερμανοί και ρώσοι και ρουμάνοι επιστήμονες υπάρχουν και εάν ζούσαμε σε μία από αυτές τις χώρες καταγωγής, θα είχαμε ανάλογες τηλεοπτικές παραστάσεις. 

Ουδόλως αμφισβητείται αυτή η αλήθεια. Αλλά, αυτός ο συνδυασμός, δηλαδή, η αρχαία παράδοση με τις συγκλονιστικές φιλοσοφικές προεκτάσεις, η διάκριση ελλήνων ερευνητών και η παρουσία δεκάδων χιλιάδων επιστημόνων που μετανάστευσαν την τελευταία δεκαετία, μήπως είναι λίγο ιδιαίτερος; Μήπως αξίζει μια άλλη ιεράρχηση; 

Μήπως αποτελεί μια εθνική πανοπλία, ένα προνόμιο που μέχρι σήμερα το έχουμε ανεπίτρεπτα υποβαθμίσει; Αυτά συλλογιζόμουν όσο ταξινομούσα τις ειδήσεις με τις ελληνικές αναφορές από τη μία και παρακολουθούσα μία βαρετή συζήτηση για τα ελληνικά σχολεία από την άλλη. Άλλο ένα νομοσχέδιο για την ταλαιπωρημένη ελληνική εκπαίδευση, που κάθε υπουργός, αισθάνεται την υποχρέωση να την ανακατέψει. Χωρίς δύναμη Παιδείας. Χωρίς αίσθηση εθνικής υπεραξίας.

ΜΑΘΕ ΤΕΧΝΗ

Άλλο ένα νομοσχέδιο για την τεχνική εκπαίδευση ψηφίστηκε στην Βουλή. Δεν υποτιμώ καθόλου τις προθέσεις του στις οποίες σημαντική θέση κατέχει η άποψη ότι η επαγγελματική εκπαίδευση πρέπει να αναβαθμιστεί σε επιλογή και όχι καταναγκασμό. 

Να λάβουμε υπόψη ότι στην Ελλάδα το 28% των μαθητών επιλέγει επαγγελματικό λύκειο σε αντιδιαστολή με τις σκανδιναβικές χώρες που το ποσοστό αυτό φθάνει το 60%. Άλλωστε έτσι εξηγείται γιατί μας έχει προκύψει αυτός ο πληθωρισμός των παιδιών μας, των νέων γιατρών και μηχανικών, προερχόμενων από τμήματα πολυετών σπουδών, που βρίσκουν αμέσως δουλειά στην Εσπερία. Στις περισσότερες χώρες για να σπαταλήσεις τα χρόνια σου στα θρανία πρέπει να υπάρχει λόγος. 

Οικογενειακής παράδοσης, υψηλότατων αποδόσεων και διασφαλισμένου μέλλοντος, επιλογής ακαδημαϊκής καριέρας. Η δε Γερμανία, επίσημα δηλώνει ότι ένας σημαντικός παράγοντας της δημιουργίας του οικονομικού της θαύματος μετά την ήττα του πολέμου, ήταν η επαγγελματική εκπαίδευση, που συνδέθηκε με την πρακτική των σπουδαστών στις επιχειρήσεις. 

Πολύ καλά λοιπόν κάνει και η νυν υπουργός να θέλει να αναβαθμίσει την επαγγελματική εκπαίδευση και να την συνδέσει με τις τοπικές ανάγκες. Μόνο που τις ίδιες προθέσεις είχαν και άλλοι υπουργοί, άλλων κυβερνήσεων, ξανά και ξανά. Όποιος διαβάσει και συγκρίνει τις εισηγητικές εκθέσεις των νομοσχεδίων της τελευταίας εικοσαετίας, θα βρει τα ίδια λόγια. 

Καθώς αξιώθηκα στο παρελθόν να λάβω γνώση πρωτογενώς για το πρότυπο σύστημα της Φινλανδίας, ας μου επιτραπεί να μεταφέρω ότι το μυστικό της επιτυχίας δεν βρίσκεται στις ρυθμίσεις, αλλά στην μείωση των ρυθμίσεων. Υπάρχει εντυπωσιακή αποσυγκέντρωση, λιτοί κανονισμοί, τοπικοί σχεδιασμοί, ιερά στοχογράμματα κάθε σχολείου και εμπιστοσύνη των μαθητών και των καθηγητών στην κυβέρνηση και την αυτοδιοίκηση. 

Να συμπληρώσω ότι μέχρι να βρούμε στην Ελλάδα τον δρόμο αναβάθμισης της επαγγελματικής εκπαίδευσης, η νέα τεχνολογία θα έχει σαρώσει τις μισές ειδικότητες.

ΟΛΑ ΣΥΝΗΘΙΖΟΝΤΑΙ!

Τελικά, όλα συνηθίζονται. Τις πρώτες ημέρες της πανδημίας την περασμένη άνοιξη, παρακολουθούσαμε, με λεπτομέρειες που υπερέβαιναν τα επιτρεπτά για τα προσωπικά δεδομένα, την πορεία της υγείας του πρώτου έλληνα που κατέληξε. Μετρούσαμε σε εκτενή ρεπορτάζ, πρώτα στην ιεράρχηση, τους θανάτους από κορονοϊό, μην τυχόν φθάσουν σε διψήφιο νούμερο. 

Το φθινόπωρο αξιολογήσαμε ως αδιανόητη την πρόβλεψη για τον επόμενο μήνα, ότι θα αγγίξουμε τα 2000 κρούσματα ημερησίως. Μερικές εβδομάδες εγκλεισμού και παράλληλου ζόφου, άλλαξαν τις αξιολογήσεις μας για τον θάνατο. 

Εάν τα κρούσματα είναι λιγότερα από 1500 την ημέρα ανακουφιζόμαστε. Οι 85 θάνατοι ημερησίως μας φαίνονται καλό σημάδι συγκριτικά με τους 103 της προηγούμενης εβδομάδας. Και τα δελτία ειδήσεων αφιερώνουν τη δυναμική τους στην περιγραφή του φετινού ρεβεγιόν. 

Ε πια, με τον φόβο! Επιτέλους Χριστούγεννα! Αλλά, κάπου ανάμεσα στην τρομοκρατία της πρώτης εποχής και την αδιαφορία της πρόσφατης, πρέπει να βρίσκεται μια άλλη αλήθεια ενημέρωσης, περισσότερο παιδευτικής, ισορροπημένης, χωρίς αυτά τα ανόητα μουσικά χαλιά θρίλερ αλλά και τα αταίριαστα με τις μέρες που περνάμε τζινγκλμπελς.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 20 Δεκεμβρίου 2020