Αυτοκέφαλη ή ακέφαλη;
Κατά το άρθρο 3 του Συντάγματος «H Ορθόδοξη Εκκλησία της Ελλάδας… είναι αυτοκέφαλη, διοικείται από την Ιερά Σύνοδο των εν ενεργεία Aρχιερέων και από τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο που προέρχεται από αυτή και συγκροτείται όπως ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης της Εκκλησίας». Συνεπώς ο καταστατικός χάρτης της εκκλησίας και το αυτοδιοίκητο αυτής αποτελούν βασικούς πυλώνες που κατοχυρώνουν την ανεξαρτησία της έναντι του κράτους. Ατυχώς, καμιά κυβέρνηση δε δείχνει να σέβεται αυτήν τη θεμελιώδη βάση διακριτής αυτονομίας στις σχέσεις της με την εκκλησία. Δίνει ασφαλώς και η ηγεσία της Ιεραρχίας δικαιώματα στις κυβερνήσεις να την ποδηγετούν και να την ελέγχουν. Τα τελευταία ιδίως χρόνια, συμβιβάζεται με τις όποιες αξιώσεις της πολιτείας με αποτέλεσμα οι συνταγματικές επιταγές να κάμπτονται και η εκτελεστική εξουσία να χρησιμοποιεί την εκκλησία για ίδιους σκοπούς.
Το φαινόμενο βέβαια αυτό έχει βαθύτερα αίτια. Οι επικεφαλής της εκκλησίας έχασαν την πνευματική εκείνη επιρροή να καθοδηγούν το ποίμνιό τους. Κανείς δεν πιστεύει πως οι όποιες διακηρύξεις του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου θα υιοθετούνταν άκριτα από όλους τους πιστούς.
Το ίδιο ισχύει και για τις παραινέσεις περί εμβολιασμού. Έσπευσαν άμεσα ο Υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας και ο καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας να παραστούν στη συνεδρίαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου. Στόχος τους να εμβολιαστούν οι δύσπιστοι με παρέμβαση της Ιεραρχίας. Το άτοπο του ζητήματος είναι όμως πως η όποια απόφαση της ΔΙΣ είναι χωρίς αντίκρισμα σε μεγάλο μέρος της κοινωνίας. Δίχως πρόθεση σύγκρισης ή δικαίωσης κανενός, ας αναλογιστούμε πως όταν ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος πρόβαλλε τις θέσεις της εκκλησίας, ακολουθούσε πάνδημος συναγερμός. Παρά τις ποικίλες αντιδράσεις εναντίον του, η επιρροή που ασκούσε ήταν πασιφανής. Η φράση του προς τους νέους «ελάτε και με το σκουλαρίκι σας» υπήρξε μνημειώδης επικοινωνιακή γέφυρα, επικαιροποιημένο άνοιγμα της εκκλησίας προς όλους, πιστούς και απίστους.
Σήμερα είναι προφανές πως δε θα συμβεί κάτι τέτοιο. Και μέσα από τις ποικίλες δοξασίες που ακούγονται, ο πιστός αναζητά την αλήθεια. Κι αυτό είναι δυστυχώς το οδυνηρό ερώτημα-απαύγασμα των καιρών. «Ποιος θα καθοδηγήσει το ποίμνιο;».
Όχι γιατί η εκκλησία έπαψε να είναι αυτοκέφαλη, κυρίως όμως γιατί κατέληξε ουσιαστικά ακέφαλη.
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 18.07.2021
