ΑΠΟΨΕΙΣ

Η είδηση για τρία 15χρονα παιδιά που το ’σκασαν από το σχολείο, πήραν το αυτοκίνητο του πατέρα ενός από αυτά και άφησαν την τελευταία τους πνοή σε φρικτό τροχαίο δυστύχημα βύθισε τη χώρα στο πένθος, αλλά και ανέδειξε -πάντα εκ των υστέρων και με επώδυνο τρόπο, όπως συμβαίνει εδώ- βαριές ανεπάρκειες και ελλείψεις που μαστίζουν τα σχολεία μας, αλλά και την αβάσταχτη ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίζει η ελληνική οικογένεια το μεγάλωμα των παιδιών της.

Δυστυχώς, ενώ σε άλλες χώρες πολλά από αυτά τα προβλήματα έχουν προ πολλού λυθεί, στην Ελλάδα ακόμα δεν έχουν καν μελετηθεί στο βάθος που επιβάλλεται από τη σοβαρότητά τους.

Ας δούμε κάποια από αυτά:

- Γιατί στα δημόσια σχολεία σπανίως υπάρχει φύλακας, που να ελέγχει την είσοδο και την έξοδο;

- Όταν κάποιο παιδί παίρνει αποβολή, είμαστε σίγουροι ότι παραμένει στο χώρο του σχολείου;

- Γιατί δεν ορίζει ο σύλλογος των καθηγητών έναν υπεύθυνο συνάδελφό τους, που πρέπει να ενημερώνει τους γονείς όταν το παιδί φεύγει αδικαιολόγητα και χωρίς να ενημερώνει κανέναν από την τάξη και το διδακτήριο;

- Γιατί δεν υπάρχει στη διάθεση του σχολείου ψυχολόγος, ο οποίος σε συνεργασία με γονείς και καθηγητές θα δώσει βοήθεια σε ένα παιδί με ψυχολογικά προβλήματα ή με παραβατική συμπεριφορά;

- Τι απαντά το υπουργείο Παιδείας σ’ αυτό που έχουν πει καθηγητές από όλη την Ελλάδα για τις ελλείψεις σε διοικητικό προσωπικό στα σχολεία, που καθιστούν την άμεση ενημέρωση των γονιών σχεδόν αδύνατη;

- Είναι ο έλεγχος της παρουσίας ενός μαθητή στο σχολείο ένα γραφειοκρατικό καθήκον που απαλλάσσει το σχολείο από τις ευθύνες του αν τελικά αυτή η απουσία του μαθητή έχει απλώς καταγραφεί σε ένα απουσιολόγιο ή μήπως πρέπει να γίνεται αμέσως ενημέρωση των γονέων, μόλις γίνει αντιληπτό το γεγονός;

Σε κάθε περίπτωση όμως η τραγική κατάληξη του σκασιαρχείου οφείλεται σε πολλές αιτίες και πέρα από το σχολείο.

Ζήτησα από τον συγγραφέα-εκπαιδευτικό και αρθρογράφο της «ΜτΚ» Θάνο Καψάλη την άποψή του.

«Είναι κοινό μυστικό», μου λέει, «ότι από το ‘σκασιαρχείο’ στα σχολεία προέκυψαν πολλά περιστατικά που δεν ήρθαν στο φως της δημοσιότητας, γιατί δεν είχαν τραγική κατάληξη.

»Στο τέλος-τέλος όμως υπάρχει τίποτε περισσότερο σημαντικό από το να παρέχεις την ασφάλεια (ακόμη και των συναναστροφών) των παιδιών, που σου εμπιστεύθηκαν οι γονείς τους;.

»Φυσικά το σχολείο δεν μπορεί να αναπληρώσει την έλλειψη αγωγής, φροντίδας, επιμέλειας από τη μεριά του σπιτιού, που αποτελεί τη βάση για την παροχή τους. Οφείλει όμως να το προσπαθεί, με ειδικό προσωπικό και επαρκώς επιμορφωμένους εκπαιδευτικούς.

»Ένα αγαπημένο, για πολλούς εκπαιδευτικούς, απόσπασμα της σκέψης του Κορνήλιου Καστοριάδη είναι αυτό στο οποίο υποστήριζε πως ‘αν δεν υπάρχει έρωτας μες στην εκπαίδευση, δεν υπάρχει εκπαίδευση’» λέει ο Θ. Καψάλης.

Πιθανόν ο μεγάλος διανοητής, όταν έλεγε αυτές τις κουβέντες, να είχε υπόψη του τα υπερβολικά δομημένα εκπαιδευτικά συστήματα της αλλοδαπής, που μπορεί με τον κομφορμισμό τους να έπνιγαν κάθε αναλαμπή και σκίρτημα από αυτά που προϋποθέτει η εκπαίδευση και ειδικά η μάθηση.

Διότι αν είχε υπόψη του την κατάσταση στο υπάρχον ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, είμαι βέβαιος πως θα άλλαζε την πρότασή του γράφοντας πως: «Αν δεν υπάρχει επαγγελματισμός μες στην εκπαίδευση, δεν υπάρχει εκπαίδευση».

Ποια αγωγή και φροντίδα από το σπίτι όμως;

Στο σχολείο δυστυχώς πηγαίνουν και παιδιά που έχουν δει τους γονείς να μιλούν στο κινητό οδηγώντας, να μη φορούν ζώνη ασφαλείας, να πίνουν... φραπέ και να καπνίζουν ταυτοχρόνως στο τιμόνι!

Υπάρχουν, μου είπε συνάδελφος, κυρίως στα χωριά και τις αγροτικές περιοχές, πατεράδες που επαίρονται που το παιδί από τα 14 χρόνια του μπορεί να οδηγεί τρακτέρ!

Για να επανέλθω στο σχολείο και για να μελαγχολήσουμε, αναφέρω ότι στη Βρετανία εκτός από ψυχολόγο και φύλακες οι καθηγητές ενημερώνονται και εκπαιδεύονται για να αντιμετωπίσουν φαινόμενα μέσα στην τάξη ή στον αυλόγυρο και έξω από το σχολείο όπως επιθέσεις, εκφοβισμός, εξαπάτηση, κλοπή, διαταραχή στην τάξη, καβγάδες, ξυλοδαρμοί, χρήση όπλων, σεξουαλικές επιθέσεις, βίαιο έγκλημα.

Η απουσία σχεδόν όλων των δομών αυτών από τα σχολεία μας δεν απαλλάσσει των ευθυνών τον υπεύθυνο εκπαιδευτικό. Ακόμη και με τις λίγες γνώσεις του και τις λίγες δυνατότητες που του παρέχονται, πρέπει να δίνει τη μάχη του. Σε αντίθετη περίπτωση, τα διάφορα υψιπετή (ο εκπαιδευτικός είναι λειτουργός) είναι κενού περιεχομένου.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στισ 25 Νοεμβρίου 2018