ΑΠΟΨΕΙΣ

«Έτσι όπως σκέφτεστε όλοι εσείς, εμποδίζετε τη Θεσσαλονίκη να πάει μπροστά!» κατέληξε καλός φίλος, μετά τη διαφωνία μας πάνω στη δυνητική αξία ενός έργου ομολογουμένως εντυπωσιακού: την κατασκευή ενός μεγάλου κρηπιδώματος (παρόμοιο εκείνου της Νέας Παραλίας) από τη Ρέμβη μέχρι την Express Service. Σύμφωνα με το σκεπτικό του, στην ολοκαίνουργια αυτή παραθαλάσσια έκταση θα γεννώνταν νέες αναπτυξιακές δραστηριότητες απευθυνόμενες σε… χοντρά πορτοφόλια, ενώ παραμέσα θα μπορούσαν να διατηρηθούν όσα σήμερα βρίσκονται εκεί υπέρ του ευρύτερου κοινού, γήπεδα, παρκάκια, φορείς της κοινωνίας των πολιτών.

Δυσκολεύτηκα πολύ να πείσω τον φίλο ότι δεν είμαι κατά των μεγάλων έργων γενικά. Είμαι όμως κατηγορηματικά αντίθετος σε προτάσεις φαραωνικών έργων που αρχικά προκαλούν δέος, κατόπιν συζητούνται παθιασμένα και τελικά δεν καταλήγουν πουθενά, φουντώνοντας έτσι τα γνωστά κόμπλεξ της Θεσσαλονίκης και υποσκάπτοντας την ήδη χαμηλή αυτοπεποίθησή της. Είναι άλλωστε νωπή η ανάμνηση της Υποθαλάσσιας, μίας κατασκευής πανάκριβης, της οποίας η σκοπιμότητα θα μπορούσε να είχε καλυφθεί μέσα από άλλο έργο θεαματικά μικρότερου κόστους. Ακόμη και ένα τεχνητό νησί μέσα στο Θερμαϊκό θα ήταν θεωρητικά πραγματοποιήσιμο (το ’χω ακούσει κι αυτό), όμως όταν το Ντουμπάι προχώρησε σε ανάλογα πρότζεκτ είχε ήδη κερδίσει μία κορυφαία θέση στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, το δε εμιράτο διαθέτει αφθονία διαθέσιμων χρημάτων. Όμως, ακόμη κι αν η Ελλαδίτσα μας ανακάλυπτε ωκεανούς υδρογονανθράκων, αναρωτιέμαι πόση υποβάθμιση θα υφίστατο ξαφνικά μία γερασμένη πόλη, αν ακριβώς μπροστά της ξεφύτρωνε ένα τεράστιο φουτουριστικό σύμπλεγμα από γυαλί και μέταλλο.

Η «Συμπρωτεύουσα» απαιτείται να ξεκολλήσει από το τέλμα της, όμως αυτός ο στόχος δε θα μπορέσει να πραγματοποιηθεί με μπαζώματα σαν εκείνα του ’60. Οι αρμόδιες αρχές -τοπικές και εθνικές- καλούνται να διοχετεύσουν τους λιγοστούς διαθέσιμους πόρους τους σε έργα και δράσεις που θα αναδείξουν περιοχές της σε μαγνήτες επενδύσεων. Το να χαραμιστούν τεράστια ποσά σε ένα θηριώδες κρηπίδωμα ακούγεται τουλάχιστον παράλογο, ειδικά όταν το ευρύτερο παραλιακό μέτωπο της Πυλαίας και οι Λαχανόκηποι προσφέρουν όμοιες αναπτυξιακές προοπτικές, αρκεί να υπάρξει το κατάλληλο ρυθμιστικό πλαίσιο. Εις το εξής, οι δημόσιες επενδύσεις θα πρέπει να γίνονται πολύ προσεκτικά, μόνο όπου θα επιτυγχάνεται σημαντικό οικονομικό αποτέλεσμα, έστω μακροπρόθεσμα. Το κέντρο logistics στο πρώην στρατόπεδο Γκόνου, η αναβάθμιση του ΒΙΟΠΑ Καλοχωρίου, το ThessINTEC, οι αφανείς τοπικοί τουριστικοί και φυσιολατρικοί προορισμοί, η ανάπλαση της ΔΕΘ, τα πρόσθετα μέσα σταθερής τροχιάς, οι κολλημένες διανοίξεις οδών, οι απομακρύνσεις στρατιωτικών εγκαταστάσεων, οι ποδηλατόδρομοι, η σχολική στέγη και παρεμφερείς υποδομές θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν κατ’ απόλυτη προτεραιότητα από το ΕΣΠΑ και το ΠΔΕ. Παράλληλα, η φυγή της ιδιωτικής οικονομίας προς τα εμπρός θα επέλθει μέσω της προσέλκυσης κυρίως διεθνών κεφαλαίων, σε αναζήτηση υψηλών αποδόσεων από επενδύσεις σε μεταποίηση, υπηρεσίες και πολυτελείς κατοικίες.