ΑΠΟΨΕΙΣ

Πρόλαβε τουλάχιστον το βιβλίο. Λίγες μόλις ημέρες πριν να φύγει από τη ζωή έπιασε στα χέρια του -αλλά δυστυχώς δεν το χόρτασε- το νέο του αστυνομικό μυθιστόρημα «Θρυμματισμένη φρυγανιά». Ο Κρίτων Σαλπιγκτής έγραφε με σπάνια ευαισθησία και σαφήνεια, και τα χαιρόταν σαν μικρό παιδί τα βιβλία του...

Είχα τη χαρά να γράψω γι’ αυτά αλλά και να μιλήσω μαζί του σε εκπομπές, όπου, με αφορμή το κάθε ένα, έσπευδε να θυμηθεί και να διηγηθεί ιστορίες από τις γειτονιές της μεταπολεμικής Θεσσαλονίκης και από τη γνωριμία του με ποιητές αλλά και καθημερινούς ανθρώπους όπως και μυθικούς μπαλαδόρους όπως ο Κλέανθης Βικελίδης.

Παιδί του κέντρου, ο Κρίτων με την ευφυΐα του επρόκειτο να μάθει πολλά. Ειδικά όταν η οικογένεια από το Διοικητήριο μετακόμισε το 1954 στη Βασιλίσσης Σοφίας, λίγο μακρύτερα από τη Διαγώνιο και μάλιστα στο μοναδικό οκταώροφο της περιοχής, οι εμπειρίες πύκνωσαν:

«Ολόκληρη η Αγγελάκη ήταν ένας άχτιστος χωματόδρομος, ενώ ό,τι βλέπαμε χτισμένο ήταν πιο χαμηλό από την πολυκατοικία μας»!

Και ο ίδιος άλλωστε διέπρεψε έστω και για μικρό διάστημα στο ραδιόφωνο με την αξέχαστη χιουμοριστική του εκπομπή «Ο πατέρας και το τέρας της μητέρας» (1988 - 89) στον 102 FM της ΕΡΤ3.

Χάρηκα συζητήσεις για «Το ξύπνημα του γίγαντα» (1991), «Ο τερματοφύλακας που σφύριζε» (1994), με εικονογράφηση και των δύο από τον Γιώργο Ακοκαλίδη (είναι η συναρπαστική σειρά - παρωδία του «Μικρού ΗΡΩΑ», που διάβαζε στη νιότη του και για τη νουβέλα «Τελευταίο δρομολόγιο - Μια ιστορία του αστυνόμου Μπέκα» (2012). Πιο πολύ όμως ταρακουνήθηκα από την ιστορία του ως φιλάθλου, της οποίας κομμάτια θα μεταφέρω εδώ:

Γέννημα θρέμμα «αρειανός», ο Κρίτων θυμόταν τις αλάνες της Βασιλίσσης Σοφίας αλλά και το ξερό της ΧΑΝΘ, όπου σε τέρμα με δύο κρότωνες, από δέκα χρόνων, το 1957, έδειξε ότι μπορεί να αποκρούει τετ α τετ με τον επιτιθέμενο παρακαλώ!

Μιλούσε για τους συμπαίκτες του παιδιά του δημοτικού και των πρώτων τάξεων του γυμνασίου όπως ο Γιώργος Κωνσταντινίδης (μετέπειτα ικανότατος εξτρέμ του Άρη του ’70), ο Λάκης Τσάβας που διέπρεψε στο μπάσκετ αργότερα και ο καθηγητής της Νομικής και ιστορικός του ποδοσφαίρου Γιώργος Αναστασιάδης, που ήταν, όπως έλεγε ο Κρίτων, οργανωτικό ταλέντο.

Εκεί έπαιζε εξτρέμ και ο στενός φίλος του Κρίτωνα, ο Ακόκ (μετέπειτα κορυφαίος σκιτσογράφος Ακοκαλίδης) μετριοπαθής ΠΑΟΚτζής, ο «Πασκούτι» κατ’ άλλους, με τον οποίο μπορούσαν να ανταλλάσσουν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες στο Ντορέ επιχειρήματα όχι μόνο για το ΠΑΟΚ - Άρης αλλά και για την Τέχνη, για τα κορίτσια και τις «προτιμήσεις» τους, ή και για βαριά οντολογικά ζητήματα.

Τον Ακόκ στο Ντορέ απαθανάτισε ο Αργύρης Μπακιρτζής με τους «Χειμερινούς Κολυμβητές» σε ένα νόστιμο τραγούδι, όπου προειδοποιούσε τον Γιώργο:

«Θα πάρω κάμπους και βουνά

στράτες θ’ αφήσω πίσω

Και στο Ντορέ μια χαραυγή

Θα ‘ρθω να σου μιλήσω»

Στο Ντορέ τον γνώρισα κι εγώ τον Κρίτωνα και την παρέα τους, θα ’ταν 1982, 35ρηδες αυτοί, 25άρης εγώ, σε μία συζήτηση για την τρομερή, όπως αποδείχθηκε, ιδέα να βγουν σε κόμιξ οι κωμωδίες του Αριστοφάνη σε κείμενα του Τάσου Αποστολίδη και σκίτσα του Ακόκ.

Εκεί άκουσα για πρώτη φορά τη θεϊκή ατάκα του Κρίτωνα; «Όταν περνάς από αλάνα που παίζουν μπάλα πιτσιρικάδες και τους φύγει η μπάλα για να κυλήσει στα πόδια σου, εσύ να την επιστρέψεις στα παιδιά με περίτεχνο ‘φαλτσάκι’ για να το νιώσουν ότι ξέρεις μπαλίτσα»!!!

Αλλά το ωραιότερο που έχει γράψει ο ευαίσθητος αυτός διανοούμενος ήταν σε ένα άρθρο με τίτλο «Στα γκολπόστ του 1950-60», για το περιοδικό «Θ ‘97» της «Θεσσαλονίκης», το οποίο διηύθυνε ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης:

«Θυμάμαι μια νέα ομάδα και έναν άλλο τερματοφύλακα, με κακό - κάκιστο ντεμπούτο: 0-3 στο Χαριλάου με τον ΠΑΟΚ!

Αλλά το λεπτό και μάλλον κοντό αυτό παιδί έμελλε να πάρει απανωτές εκδικήσεις από τους προαιώνιους εχθρούς μας, στο μέλλον. Αυτός κατέβασε τα ρολά και τους άφησε δέκα χρόνια ‘γκόμενες’. Ο Νίκος Χρηστίδης. Και έμεινε στη σκιά του ο Νίκος Γκαντίνας…».

«Κι ακολούθησαν ο Παντελάκος, ο Παπαφλωρλάτος, ο Γκουιντάρ, ο Παντζιαράς, ο Τολούδης, ο Κατσιαούνης, ο Καρκαμάνης, ο Κατεργιαννάκης. Κι εγώ, ένα ‘σκουλήκι’ από τα γεννοφάσκια μου, παλιώνω στις κερκίδες του Χαριλάου και ονειρεύομαι μήπως κάποια στιγμή τραυματιστούν όλοι οι τερματοφύλακές μας και χρειαστεί τις υπηρεσίες μου η ομάδα. Και η δισκοπάθεια, σας δίνω το λόγο μου, δεν θα σταθεί εμπόδιο. Θα την ξεπεράσω».