ΑΠΟΨΕΙΣ

Η ανακοίνωση της επιτυχίας των κλινικών ερευνών για το εμβόλιο από τον Θεσσαλονικιό κ. Μπουρλά στην αρχή της εβδομάδας, γέννησε την παγκόσμια ελπίδα για το τέλος του εφιάλτη που ζούμε. Μαζί και τη συγκίνησή μας για την ταυτότητά του, για την πόλη μας, το πανεπιστήμιό μας, την μεγάλη του πορεία και τον εξαιρετικό τρόπο που δηλώνει με κάθε ευκαιρία τις ρίζες και τις δια βίου αναφορές του.

Από τη δήλωσή του που έκανε τον γύρο του κόσμου, μένω στην αποστροφή του «η σημερινή είναι μια μεγάλη ημέρα για την επιστήμη και την ανθρωπότητα». Αυτό το humanity, η ανθρωπότητα, είναι η μεγάλη έννοια που η δυτική μας ματιά για δεκαετίες συνεχούς ανάπτυξης παραγνώρισε ή αγνόησε. 

Ο κόσμος μας χωρίζεται σε παράλληλους και μεσημβρινούς της ταλαιπωρημένης Γης, όπου η ζωή μετρά διαφορετικά. Η υποσαχάρια Αφρική βρίσκεται πολύ μακριά για να υπολογίζουμε την πείνα και τους παιδικούς θανάτους, ο Αμαζόνιος ακούγεται εξωτικός για να μας κινητοποιήσει η τραγική του αποψίλωση, παρ ότι γνωρίζουμε ότι αποτελεί τον μεγάλο πνεύμονα του πλανήτη, η Ταϊλάνδη είναι τόπος προορισμού ψυχαγωγίας για να ενδιαφερθούμε για τις γυναίκες και τα παιδιά του σεξοτουρισμού των δυτικών. 

Ήρθε λοιπόν ένας ιός, αόρατος, που δεν μπορεί ούτε καν να συμπεριληφθεί στις ομάδες της έμβιας ζωής, και ισοπέδωσε τις αντιλήψεις, τις βεβαιότητες και τα σχέδιά μας. Με τον ίδιο τρόπο σε Δύση και Ανατολή, σε Πόλους και Ισημερινό, σε πλούσιους και φτωχούς, σε μορφωμένους και αναλφάβητους. 

Ο ιός, αυτός ο εχθρός της ανθρωπότητας, είναι ταυτοχρόνως και σηματοδότης της ενιαίας μας κατασκευής, του ανθρώπινου γονιδιώματος που είναι το κοινό μας γενετικό χαρακτηριστικό. 

Που συνδέει όλους τους ενοίκους της Γης που ταξινομούνται ως «ανθρώπινο είδος». Πιστεύω ότι αυτό είναι ή θα πρέπει να είναι το μεγαλύτερο δίδαγμα του συνεχιζόμενου πολέμου. Μόνο μια τέτοια συνειδητοποίηση ίσως μπορεί να μας οδηγήσει σε μια καλύτερη εποχή. 

Έχουμε την ευθύνη αντίδρασης και αντιμετώπισης των προβλημάτων όπου και εάν εντοπίζονται. Η ευμάρεια και η φρενήρης επιδίωξη της «ανάπτυξης» των λίγων εις βάρος των πολλών, τα περιβαλλοντικά εγκλήματα, η εκμετάλλευση του τρίτου και τέταρτου κόσμου όπου ολόκληρα κράτη οδηγούνται στην αγροτική παραγωγή βιοκαυσίμων για τους ευαίσθητους πολιτισμένους ή καουτσούκ για τις ανάγκες της άνευ ορίων δυτικής ανάπτυξης με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν τρόφιμα για τους γηγενείς πληθυσμούς, ήρθε καιρός να κινητοποιήσουν την έννοια της «ατομικής ευθύνης», της αντίδρασής μας στις αποφάσεις κάθε υπερεθνικής εξουσίας. 

Αλλά και των κατευθύνσεων της επιστήμης που μας οδήγησε σε άλλα επίπεδα διαβίωσης, που διπλασίασε σε έναν αιώνα τον μέσο όρο ζωής του ανθρώπου στον «πολιτισμένο» μας κόσμο, που ωστόσο δεν κατάφερε, με την ταυτόχρονη ευθύνη των παγκόσμιων οργανισμών, να καταπολεμήσει κοινές λοιμώξεις που αποδεκατίζουν εκατομμύρια ανθρώπους δεύτερης κατηγορίας παντού. 

Αυτές τις σκέψεις έκανα προσέχοντας τη συγκίνηση του κ. Μπουρλά όταν έλεγε τη λέξη «ανθρωπότητα». Μια λέξη που ήρθε η εποχή να βρει τη θέση που της αξίζει στο βιβλίο των υποχρεώσεων της κοινής μας ζωής.

ΟΙ ΑΒΟΛΕΣ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΕΣ

Γράφοντας αυτό το σημείωμα ανέτρεξα στα εφιαλτικά στοιχεία των 52 εκατομμυρίων κρουσμάτων του κορονοϊού στον πλανήτη και των θανάτων που έφθασαν στο 1.290.000. Μαθηματικά που δεν σηκώνουν αστεία. Συνέχισα την τρομακτική μου περιήγηση στις αναφορές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, όπου αναγράφονται τα ετήσια στοιχεία για τις λοιμώδεις ασθένειες που νομίζουμε ότι έχουν εξαλειφθεί. 

Κάθε χρόνο τα κρούσματα της ελονοσίας στον κόσμο υπερβαίνουν τα 200 εκατομμύρια, ενώ κάθε δύο λεπτά πεθαίνει ένα παιδί. Στην Αφρική το 2017 έχασαν τη μάχη με την ασθένεια 403.000 άνθρωποι. Τόσοι καταγράφηκαν. Στον πιο πρόσφατο πίνακα με τις απώλειες του κορονοϊού, στις πρώτες 50 χώρες βρήκα μόνο μία αφρικανική, τη Νότια Αφρική, στην 13^η θέση, με 20011 νεκρούς. 

Τι άραγε συμβαίνει στις άλλες περιοχές, εκεί που δεν φθάνει η επιστήμη της στατιστικής; Ποια είναι η πραγματική εικόνα του πλανήτη; 

Λίγα ξέρουμε και μάλλον λίγα θα μάθουμε. Δεν αρκούν οι φωνές για την εξάλειψη των διακρίσεων λόγω χρώματος, θρησκείας και φύλου, στις δικές μας χώρες, Η ανθρωπότητα είναι μία και αδιαίρετη. Καμία χώρα δεν είναι μακρινή. Άλλωστε και ο κορωνοϊός, όπως τουλάχιστον οι επιστήμονες ανακοινώνουν, γεννήθηκε στο σώμα κάποιου μακρινού μυρμηγκοφάγου, που έφαγε μια μακρινή μας νυχτερίδα σε μια μακρινή περιοχή της μακρινής μας Κίνας.

Η ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΗ ΑΛΗΘΕΙΑ

Είναι γνωστό ότι η Δανία, ο μεγάλος παραγωγός βιζόν της Ευρώπης, προχώρησε στη θανάτωση 17 εκατομμυρίων μινκ, υπό τον φόβο της επιμόλυνσης των ανθρώπων από τον κορωνοιό που είχε αρχίσει να μεταλλάσσεται στους οργανισμούς των μικρών ζώων. Οι σκηνές της αποτέφρωσης και της ταφής προκαλούν αποτροπιασμό, και τα διεθνή μέσα μάλλον απέφυγαν να τις προβάλουν. 

Στη σκανδιναβική χώρα, που παίρνει σε πολλά θέματα γρήγορες και καταλυτικές αποφάσεις, ανακοινώθηκε η απαγόρευση εκτροφής μέχρι το 2022. Ωστόσο, υπάρχουν φωνές αντίδρασης για την μαζική θανάτωση υγιών και μολυσμένων ζώων, η κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι δεν υπήρχε νομική βάση για αυτό, ενώ πολλά ανθρώπινα μάτια στον πλανήτη αντέδρασαν στην εικόνα της μαζικής θανάτωσης. 

Εδώ γεννάται και η λογική απορία που αφορά και στην επιλεκτική μας ευαισθησία. 

Όλα αυτά τα εκατομμύρια των ζώων που εκτρέφονται για την παραγωγή γούνας, δηλαδή την εκδορά, δεν γεννώνται και μεγαλώνουν με μοναδικό σκοπό τη βίαιη θανάτωσή τους; 

Γνωρίζω τον οικονομικό αντίλογο. Και για την Ελλάδα και για τις βόρειες χώρες όπου η παραγωγή γούνας είναι σημαντική οικονομική δραστηριότητα και για την αναπτυσσόμενη ζήτηση από τις αγορές της Ανατολής και για το «οικολογικό» επιχείρημα της απορρόφησης από πλευράς των εκτροφείων γουνοφόρων ζώων, των υποπροϊόντων από άλλες άνευ ορίων ανθρώπινες δραστηριότητες όπως οι φάρμες υπερπαραγωγής πουλερικών και αλιευμάτων.

 Ο κόσμος μας είναι πολύπλοκος. Η αλήθεια είναι πληθυντικού αριθμού. Η ανάπτυξή μας έχει μεγάλο κόστος που συχνά δεν θέλουμε να υπολογίζουμε.