ΑΠΟΨΕΙΣ

Οι αρχαίοι πολιτισμοί προσδιόριζαν τον χρόνο με βάση τις κυκλικές αλλαγές της φύσης και παρότι η επιστήμη έτρεξε με ταχύτητα φωτός τους τελευταίους δύο αιώνες, αποδεικνύοντας τη σχετικότητα, εμείς χαιρόμαστε να τελετουργούμε με τον αρχέγονο τρόπο, του αποχαιρετισμού ενός έτους-γέρου και της υποδοχής ενός χρόνου-παιδιού.

Ας είναι, καθώς αυτές οι μέρες γλυκαίνουν, ενώνουν, είναι ευρύχωρες και γενναιόδωρες σε συναισθήματα. Άλλωστε, τι θέλει ο άνθρωπος; Για πάντα Noël. Μια ζωή Χριστούγεννα.

Με τη συμβατική λοιπόν μέτρηση του χρόνου, τείνουμε να ολοκληρώσουμε την πρώτη εικοσαετία ενός τεχνολογικά συγκλονιστικού αιώνα. Οι ταινίες φαντασίας ξεπεράστηκαν στα εργαστήρια της βιοτεχνολογίας και στα δωμάτια των ερευνητών των αλγορίθμων.

Θεωρούμε αδιανόητη τη ζωή μας χωρίς κινητό και διαδίκτυο, δεν μας εκπλήσσει ιδιαίτερα η ικανότητα της Google να μαντεύει την ερώτησή μας πριν καλά καλά την υποβάλλουμε, αντιμετωπίζουμε φυσιολογικά τον-την Siri στο Ιphone, ζητώντας να μας παίξει την αγαπημένη μας ταινία, να μας προτείνει ένα καλό εστιατόριο ή απλώς να φλυαρήσει μαζί μας.

Η εντυπωσιακή αποδοχή από την κοινωνία των δυνατοτήτων της βιοτεχνολογίας, της πληροφορικής και των αυτοματισμών, αλλάζει τις κοινωνικές λειτουργίες με τέτοια ταχύτητα, που είναι αδύνατον να την συνειδητοποιήσουν οι ίδιοι οι χρήστες, ίσως ακόμα και αυτές οι επιχειρήσεις των νεωτερικών εφαρμογών.

Σήμερα δεν βρισκόμαστε μπροστά στην παγκόσμια έκπληξη των «παιδιών του σωλήνα» της δεκαετίας του 80 ή της κλωνοποίησης της δεκαετίας του 90. Η εξωσωματική γονιμοποίηση αφορά σε εκατομμύρια πολίτες και το τεστ DNA έχει περάσει στη γλώσσα του συνολικού πληθυσμού.

Ωστόσο, εξ αιτίας της ταχύτητας ανάπτυξης της γνώσης, ο δημόσιος λόγος αδυνατεί να κατανοήσει τη σημασία των συνταρακτικών κοινωνικών αλλαγών , ενσωματώνοντας μέχρι σήμερα μόνον αποσπασματικά τα θέματα αυτά στην προβληματική του ( την λεγόμενη «πολιτική ατζέντα»). Ανάλογη είναι και η στάση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων. Ίσως αυτό να είναι και η αιτία της (φαινόμενης;) παρακμής της Πολιτικής.

Ζητήματα αντικατάστασης των ανθρώπων από μηχανές, απώλειας εκατομμυρίων θέσεων εργασίας, πρόκλησης καινούργιων κοινωνικών διαιρέσεων, γενετικού ντόπινγκ, πνευματικής ιδιοκτησίας βιοτεχνολογικών ευρεσιτεχνιών αλλά και ανθρώπινων γονιδίων, γενετικά τροποποιημένων οργανισμών και προστασίας της βιοποικιλότητας, δεν αποτελούν θεωρητικές υποθέσεις αλλά ανακύπτουν καθημερινά από τις εφαρμογές των τεχνολογικών ανακαλύψεων. Ανάλογες και οι ευκαιρίες για ευφυή αγροδιατροφικό τομέα, έξυπνες πόλεις, σύγχρονη εκπαίδευση.

Το 2019 εκτός από χρονιά πολλαπλών εκλογών, ή μάλλον εξαιτίας αυτών, καλό θα είναι για την Ελλάδα, να σηματοδοτήσει την αρχή ενός σύγχρονου πολιτικού λόγου που θα κοιτάζει τον καινούργιο κόσμο με αδημονία να γίνει μέρος του. Που θα θέτει τα πραγματικά ερωτήματα για τους κινδύνους που προβάλλουν και θα αναζητά ευφυείς προτάσεις για συμμετοχή στις παγκόσμιες και περιφερειακές ευκαιρίες.

( Ο τίτλος του άρθρου είναι φράση που αποδίδεται σε αμερικανό ταχυδακτυλουργό).

Καλή χρονιά!

ΑΝΑΓΚΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ 4^η ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Διεθνούς Ομοσπονδίας Ρομποτικής, το 2016 η ελληνική βιομηχανία χρησιμοποιούσε 17 ρομπότ ανά 10000 εργαζομένους, ενώ το 2005 μόλις 2. Οι αριθμοί αυτοί αμφισβητούνται ως προς την ακρίβειά τους ( και αυτό αφορά στον τρόπο υπολογισμού, καθώς δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία), αλλά το σίγουρο είναι ότι και στην Ελλάδα τα συστήματα αυτοματισμών εισέρχονται με ταχύτητα στην παραγωγή. (Ας σημειωθεί ότι ο μέσος όρος διεθνώς είναι 74 ρομπότ ανά 10.000 εργαζομένους. Η μεγαλύτερη αναλογία συναντάται στη Ν. Κορέα (631) και στην Σιγκαπούρη (488) ενώ στην Ευρώπη προπορεύονται η Γερμανία (309), η Σουηδία (223), η Δανία (211).

Η εθνική στρατηγική για την λεγόμενη 4^η βιομηχανική επανάσταση, δηλαδή για την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης στην παραγωγή (από την βιομηχανία μέχρι τον αγροτικό τομέα) αποτελεί συνθήκη επιβίωσης της χώρας τις επόμενες δεκαετίες.

HOMO DEUS

Τον περασμένο Νοέμβριο, κινέζος γενετιστής ισχυρίστηκε ότι τροποποίησε ανθρώπινα γονίδια σε δίδυμα κορίτσια, δημιουργώντας τα πρώτα ανθρώπινα έμβρυα γονιδιακής επεξεργασίας. Εκατοντάδες επιστήμονες αντέδρασαν και με δημόσια επιστολή τους, μεταξύ άλλων, ανέφεραν : «Το κουτί της Πανδώρας έχει ανοίξει. Μπορεί ακόμα να υπάρχει ελπίδα να το κλείσουμε πριν να είναι πολύ αργά».

Κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς γίνεται στα εργαστήρια. Το σίγουρο είναι ότι η μεγάλη έκρηξη της βιοτεχνολογίας και οι δυνατότητες αδιανόητων, μέχρι πρότινος εφαρμογών, προκαλούν πλήθος καινούργιων ερωτημάτων που αφορούν στo ηθικό υπόβαθρο της ευρείας χρήσης τους. Ζητήματα βιοηθικής γεννώνται καθημερινά, όπως και μεγάλες ελπίδες από την ανάπτυξη της Γενετικής Ιατρικής και της φαρμακογονιδιωματικής.

(Ο τίτλος είναι δάνειος από το ομώνυμο βιβλίο του Yuval Noah Harari, που συστήνω ανεπιφύλακτα για τις στοχαστικές ημέρες των εορτών ).

ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ

Τεχνολογία εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας, έξυπνες πόλεις, συνδεδεμένες οικιακές συσκευές, αυτόνομα αυτοκίνητα ήταν μερικές από τις νέες τεχνολογικές τάσεις που παρουσιάστηκαν τον Ιανουάριο του 2018 στο 51ο Consumer Electronics Show (CES), στο Λος Αντζελες.

Οι αναλυτές της Gartner, στις τάσεις της τεχνολογίας για το 2019 περιλαμβάνουν τα αυτόνομα αντικείμενα, τους κβαντικούς υπολογιστές, την εμβύθιση ( εμπειρίες που προσφέρουν οι πλατφόρμες εναλλακτικής πραγματικότητας) και τα ψηφιακά δίδυμα. Η ίδια εταιρεία, στην φετινή της έκθεση για τις κορυφαίες επενδυτικές προτεραιότητες για κυβερνήσεις και δημόσιους οργανισμούς, προβάλλει το Cloud, τον τομέα της Kυβερνοασφάλειας και τα Analytics.

Όσο για την Ελλάδα, εφαρμογές επαυξημένης πραγματικότητας βρίσκονται ήδη στα χέρια μας, αλλά εμείς συνεχίζουμε να μιλάμε και να συμπεριφερόμαστε με έναν λόγο πολιτικά πρωτόγονο και κοινωνικά ελάχιστα χρήσιμο.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 30 Δεκεμβρίου 2018