ΑΠΟΨΕΙΣ

Όσα κι αν έχεις ακούσει, όσο μαθημένος κι αν είσαι, η πρώτη αντίδραση στην είδηση ότι στον ΣΥΡΙΖΑ χαιρετίζουν τη νίκη των Σοσιαλιστών στην Ισπανία είναι «δεν άκουσα καλά». Μα αυτοί δεν ήταν με τους Ποδέμος, που έχασαν επτά μονάδες και τριάντα βουλευτές; Από πού ως πού PSOE και Ποδέμος αποτελούν «προοδευτικό μέτωπο» και αθροίζονται τα ποσοστά τους; Κυβέρνησαν ποτέ μαζί; Είπαν ποτέ καλή κουβέντα ο ένας για τον άλλο; 

Τι σχέση έχουν οι σοσιαλδημοκράτες με το παράρτημα του Τσάβες; Μετά σιγουρεύεσαι ότι σωστά άκουσες και σου έρχεται να πεις ότι δεν έχεις ξανασυναντήσει τέτοιους πολιτικούς τυχοδιώκτες. Λες, ας δώσω τόπο στην οργή, μετράς μέχρι το εκατό, παίρνεις βαθιές ανάσες, τίποτε! Οπότε αυτό που σου έρχεται να πεις είναι όντως αυτό που θέλεις να πεις. Τέτοιοι πολιτικοί τυχοδιώκτες δεν έχουν περάσει από αυτόν τον τόπο. Και κάθε φορά, μπορούν να γίνουν χειρότεροι.

Το πρόβλημα με το φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή τον ορισμό του πολιτικού τυχοδιωκτισμού, δεν είναι o Τσίπρας. Σε μια κοινωνία που ο μέσος όρος της κατρακυλάει, που ο τυπικός εκφραστής είναι ο τύπος του καφενείου, τσαμπουκάς όπου σηκώνει, κακομοίρης όπου δεν σηκώνει, διχαστικός, θρασύς, ατακαδόρος, ξερόλας, ζήτημα χρόνου ήταν να βρεθεί κάποιος που να τον εκφράσει και στην κεντρική πολιτική. 

Βρέθηκε ο Τσίπρας, θα μπορούσε να βρεθεί κάποιος άλλος. Το πρόβλημα δεν είναι ούτε οι βουλευτές και τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, που μπορούν να είναι και με τον Καμμένο και με τον Γλέζο, και με τον Μελανσόν και με τον Μακρόν, και με τον Ρουβίκωνα και με την Παπακώστα, και με τον Μαρξ και με τον Κόκκαλη, και με τον Ιερώνυμο και με τον Αλτουσέρ, εναλλάξ και ταυτοχρόνως, ικανοί να ψηφίζουν το βράδυ όσα κατήγγειλαν το πρωί, και πάντα αυτοί να έχουν το δίκιο και οι άλλοι το άδικο. Χρειαζόταν, άλλωστε, να το δούμε κι αυτό, για να ανοίξουν τα μάτια μας από την τύφλα δεκαετιών. 

Είχαν καταφέρει να πουλήσουν μαστορικά την «ιδεολογική συνέπεια», κάθε βήμα στις πορείες έπιασε υψηλή τιμή στην πολιτική και στον τραπεζικό λογαριασμό, μιλάμε για προφέσορες του μάρκετινγκ, φτάσαμε να περνιέται για σοβαρή περίπτωση ο Παπαδημούλης. Ούτε το πρόβλημα είναι όσοι από το ΠΑΣΟΚ είδαν φως και μπήκαν ούτε καν εκείνοι που διετέλεσαν υπουργοί του Γιώργου Παπανδρέου. Υπάρχει και αυτός ο ανθρώπινος τύπος, ο ανθεκτικός στον εξευτελισμό. Ο Τσίπρας τους κρεμάει στα μανταλάκια, «εκείνοι αναγνώρισαν το λάθος τους» λέει (15/4/2019), ξεψηφίζει τους νόμους τους, ακόμη και για να αγοράσει ψήφους στο Βελβενδό Κοζάνης, και εκείνοι κάνουν σαν να μην τρέχει τίποτε.

Όπως το πραγματικό πρόβλημα με τον Πολάκη είναι οι ψηφοφόροι του Πολάκη, το πραγματικό πρόβλημα με τον ΣΥΡΙΖΑ είναι ο κόσμος που είτε θεωρεί όλα αυτά «μαγκιά» είτε δεν ενοχλείται. Ακριβώς γι’ αυτό η συζήτηση για το τι γίνεται στην Ισπανία δεν έχει αντίκρισμα στην πραγματικότητα. 

Μπορεί οι εκλογικές καμπύλες που διέγραψαν το ΠΑΣΟΚ και το PSOE από τη δεκαετία του ’80 να είχαν κάποιο συγχρονισμό, όμως το αισθητικό, πολιτικό, αξιακό υπόβαθρο των ψηφοφόρων δεν είναι κοινό. 

Επειδή ο Σάντσεθ πήρε πίσω ψηφοφόρους από τους Ποδέμος, δεν σημαίνει ότι κάτι ανάλογο θα γίνει και στην Ελλάδα. Για μια μεγάλη σειρά από λόγους, ο βασικός εκ των οποίων είναι ότι ο «αυριανισμός», πανίσχυρο ρεύμα κάποτε στο ΠΑΣΟΚ, έχει βρει τον ιδανικό βιότοπό του στον ΣΥΡΙΖΑ. Εκτός ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να υπάρξει. Και το ένστικτο της επιβίωσης, ως γνωστόν, είναι πανίσχυρο.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 5 Μαΐου 2019