ΑΠΟΨΕΙΣ

Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ από τα εγκαίνια του Φεστιβάλ Βιβλίου, θεσμού που στη Θεσσαλονίκη, αντικαθιστά τον παραδοσιακό «ινδιάνικο χώρο της βροχής», μια ομάδα δύο διαμαρτυρομένων για την απόσπαση και επανατοποθέτηση των αρχαιοτήτων στον σταθμό Βενιζέλου, πλησίασε τον δήμαρχο και του είπε ότι πρέπει να ντρέπεται.

«Έπρεπε να ντρέπεστε, περιμέναμε πιο πολλά από σας», του είπαν χαρακτηριστικά.

Βέβαια δεν διευκρίνισαν ποια ήταν τα περισσότερα που περίμεναν.

Διότι αν τον ψήφισαν επειδή περίμεναν ότι θα ταχθεί υπέρ της παραμονής των αρχαιοτήτων στο σταθμό της Βενιζέλου, in situ, είχαν μαύρα μεσάνυχτα, για τις θέσεις των υποψηφίων δημάρχων στο θέμα. Ψήφισαν λάθος.

Ο Ζέρβας είχε ταχθεί από το 2015 υπέρ της απόσπασης και επανατοποθέτησης των αρχαιοτήτων του σταθμού.

Προφανώς όμως δεν ήταν αυτό το θέμα.

Ήταν απλώς μια προσπάθεια ηθικής απαξίωσης της συγκεκριμένης άποψης. Διότι αυτό βιώνουμε εδώ και κάτι χρόνια.

Μια απέλπιδα προσπάθεια να αναδειχθεί ως ηθικά ανώτερη η άποψη ότι οι αρχαιότητες πρέπει να παραμείνουν in situ.

Το ερώτημα είναι ποιος αξιολογεί την παραπάνω άποψη ως ανώτερη, με αποτέλεσμα να πρέπει να προκαλείται ντροπή σε όσους ασπάζονται την άλλη.

Αλλά η απάντηση είναι απλή. Οι ίδιοι οι υποστηρικτές της μιας άποψης, οι οποίοι δεν αναγνωρίζουν καμία άλλη στάθμιση των απόψεων πλην της αξιολόγησης που έχουν οι ίδιοι στο μυαλό τους.

Απλώς αυτός ο αφορισμός της μειοψηφίας που κάνει τη σωστή ανάγνωση της ιστορίας σε αντίθεση με την διεφθαρμένη πλειοψηφία, μέχρι στιγμής έχει οδηγήσει σε καυγάδες, σε αντιπαραθέσεις και σε διχασμούς.

Διότι ηθικά ανώτερες απόψεις δεν υπάρχουν. Και δεν υπάρχουν άνθρωποι το πολιτικό, κοινωνικό ή πολιτισμικό DNA των οποίων, διασφαλίζει ότι έχουν τη σωστή άποψη.

Όλη αυτή η φιλολογία είναι μια βαθιά αντιδημοκρατική μέθοδος πολιτικής επιβολής.

Καμία κοινωνία με θεσμούς δεν αποφασίζει με βάση την «ντροπή». Η ντροπή μπορεί να είναι παράμετρος στη διαδικασία σχηματισμού άποψης, αλλά από που και ως που πρέπει να ντρέπεται κάποιος επειδή έχει την α ή τη β άποψη;

Και όταν μάλιστα πρόκειται για μια άποψη, η οποία δοκιμάστηκε και κυριάρχησε στις θεσμικές λειτουργίες που προβλέπει η ελληνική πολιτεία;

Δηλαδή το Συμβούλιο της Επικρατείας που επέλεξε την άλλη άποψη πρέπει να νιώθει, το -κατά Μπαμπινιώτη- «δυσάρεστο συναίσθημα (ενοχής, τύψεων, εξευτελισμού) για κάτι κακό που διέπραξε σε ηθικό ή κοινωνικό επίπεδο».

Αυτοί που τα λένε αυτά δεν διαπράττουν κάτι κακό σε ηθικό και κοινωνικό επίπεδο αλλά σε πολιτικό και θεσμικό. Διότι αμφισβητούν το δημοκρατικό δικαίωμα όλων των υπολοίπων να έχουν διαφορετική άποψη από τη δική τους.

Κι αν το αμφισβητούν όταν είναι μειοψηφία, τρομάζω τι θα κάνουν αν είναι πλειοψηφία.

Πρακτικώς το θέμα μας δεν είναι η απειλή στις αρχαιότητες της Βενιζέλου αλλά η αρχαία απειλή στην ελευθερία της άποψης.

Κάποιοι συμπολίτες μας έχουν πεισθεί ότι η ιδεολογία τους ταυτίζεται με την αλήθεια και την ορθή ως εκ τούτου άποψη, ενοχλούνται που κάποιοι άλλοι έχουν διαφορετική άποψη και ανάγουν την διαφωνία σε ηθικό ολίσθημα.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 4 Ιουλίου 2021