Οι φειδωλοί που έχουν πολλά να μας διδάξουν
Δεν γνωρίζω τις λεπτομέρειες της διαπραγμάτευσης και τις εμμονές των προαναφερομένων που οδήγησαν Κόντε και Μακρόν να υψώσουν τόνους και να χτυπήσουν χέρια στο τραπέζι και προφανώς είμαι με το μέρος των νοτίων. Γιατί είμαι Ελληνίδα αλλά και γιατί είναι γνωστό ότι η όποια βοήθεια δοθεί, ευνοεί τις πλούσιες χώρες του βορρά, όπως πάντα συνέβαινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Κανείς δεν μας λυπάται. Όλοι βοηθούν όταν αυτή η αρωγή προωθεί και τα δικά τους αναπτυξιακά συμφέροντα. Αλλά αυτή η ταυτότητα των «φειδωλών», μήπως πρέπει να μας βάλει και σε λίγο βαθύτερες σκέψεις;
Μήπως αυτές οι τέσσερις χώρες, που τα μεγέθη τους μπορούν να συγκριθούν με τα ελληνικά, μπορούν να μας δώσουν κάποια χρήσιμα μαθήματα; Μήπως η έννοια του «τσιγκούνη» συνδυάζεται και με άλλες ενδιαφέρουσες ιδιότητες όπως λιτός τρόπος ζωής για όλους τους κατοίκους ανεξαρτήτως εισοδημάτων, κεντρικούς σχεδιασμούς κρατικών πολιτικών που δεν ανατρέπονται από τη μια κυβέρνηση στην άλλη, εξαιρετικά εκπαιδευτικά συστήματα και σπουδαίες διακρίσεις στην καινοτομία; Πρωταγωνιστής αυτής της μαραθώνιας συνάντησης αναδείχθηκε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, 53 ετών, που κατοικεί σε ένα λιτό διαμέρισμα, διδάσκει σε δημοτικό σχολείο της γειτονιάς του και κινείται με ποδήλατο.
Ηγείται δε, ενός συντηρητικού-φιλελεύθερου κόμματος, για να μην επαναλαμβάνουμε τους μύθους του παρελθόντος ότι η ταπεινότητα συμπεριφοράς και οι εναλλακτικοί, για μας, τρόποι ζωής είναι χαρακτηριστικά της αριστερής ιδεολογίας. Τις ίδιες μέρες στην Ελλάδα έβλεπε το φως της δημοσιότητας αυτή η τραγική, εμετική συνομιλία του πρώην αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος προς τον εμπειρογνώμονα συνάδελφό του, υποτίθεται προστατευμένο από την ανώτατη δικαστική εξουσία, για την μεγαλύτερη ελληνική μεταπολεμική τραγωδία.
Οι αδιανόητες χαμερπείς του εκφράσεις, η ευκολία με την οποία ενέπλεκε υπουργούς και περιφερειάρχες, το θράσος του εκβιασμού, οι εγκληματικές απειλές υποκόσμου και οι διευκρινίσεις για το «πως παίζεται το παιχνίδι» που άφησαν άφωνη ολόκληρη τη χώρα, και αναφέρομαι στις φωτιές των Κυθήρων και της Μάνης, μήπως πρέπει να μας βάλουν σε σκέψεις ότι στην Ελλάδα σαν πολύ να περίσσεψε η μαγκιά;
Μήπως αυτές οι έννοιες που αναδεικνύουν αυτοί που επιτιμητικά αποκαλούμε «φειδωλούς» έχουν κάτι να μας διδάξουν;
Μήπως πρέπει να τελειώνουμε με τις κυβερνήσεις των δεκάδων υπουργών, με τις στρατιές των συμβούλων, συχνά ανοήτων, με την υπεροψία του παντοδύναμου κυβερνήτη που διορίζει διοικήσεις, μήπως πρέπει να τελειώνουμε και με τους διορισμούς της ηγεσίας της, κατά τα άλλα, ανεξάρτητης Δικαιοσύνης; Μήπως πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι εμείς, στο κάτω κάτω, αυτό που έχουμε να εξάγουμε δεν είναι ούτε αυτοκίνητα, ούτε φρεγάτες. Είναι έννοιες αμάχητες, όπως Δημοκρατία και Μέτρο. Και, μεταξύ άλλων, «φειδώ». Στα λεξικά τα αντώνυμά της είναι η ασυδοσία, η ασωτία και η σπατάλη.
ΠΟΥ ΝΑ ΞΟΔΕΥΤΟΥΝ ΤΟΣΑ ΧΡΗΜΑΤΑ..
Και βέβαια είναι επιτυχία να επιστρέφει ο πρωθυπουργός με συμφωνίες τόσων δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ για προγράμματα οικονομικής ανάκαμψης. Τώρα, ωστόσο, είναι ο χρόνος να μάθουμε που συγκεκριμένα θα διοχετευθούν. Αναζητώ τις λεπτομέρειες των προτάσεων σοφών και κυβερνητικών αλλά ελάχιστα ανακαλύπτω. Όλα διακηρυκτικά. Πράσινη ανάπτυξη, καινοτομία, ενίσχυση ασθενεστέρων, τόνωση της ζήτησης κλπ. Μόνο που με τις ίδιες διακηρύξεις πορευτήκαμε μέχρι σήμερα και δεν φθάσαμε πουθενά. Και από ό,τι φαίνεται δεν ήταν τα χρήματα που έλειπαν. Όταν ακόμα και τώρα, υπάρχουν αδιάθετα δισεκατομμύρια από τα ΕΣΠΑ και εμείς αναζητούμε τρόπους ταχείας απορρόφησης. Φταίνε οι ωφελούμενοι που δεν έχουν «ώριμες» μελέτες, φταίει η γραφειοκρατία ενός παγιωμένου συστήματος που δεν αξιολογείται από κανέναν, φταίνε τα παράλληλα συμφέροντα που καθορίζουν προτεραιότητες ή καθυστερούν εγκρίσεις;
Η ΧΑΜΗΛΗ ΜΑΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ
Αντιγράφω από πρόσφατες εκτιμήσεις του ΣΕΒ και όχι από γκρινιάρηδες «που βρίσκουν προβλήματα παντού»: «Μετά από 40 χρόνια στην Ενωμένη Ευρώπη και 160 δις ευρώ σε διαρθρωτικά προγράμματα, οι ελληνικές ΜμΕ εξακολουθούν να έχουν το 50% της παραγωγικότητας των αντίστοιχων της ΕΕ. Ακόμα και σε σύγκριση με κοντινές οικονομίες όπως της Πορτογαλίας, οι ελληνικές ΜμΕ δημιουργούν σήμερα 30% λιγότερη προστιθέμενη αξία σε σχέση με το 2008 όταν στην Πορτογαλία δημιουργούν 18% περισσότερη…» και ακολουθούν και άλλα ενδιαφέροντα.
Ευθύνες μπορούν να αποδοθούν σε κυβερνήσεις, σε τριτοκοσμικές νοοτροπίες μικρομεγαλισμών, στα κλειστά κυκλώματα υποτιθέμενων φορέων διαχείρισης και ποικίλων μεσαζόντων και βέβαια και στους ίδιους τους παραγωγικούς φορείς της χώρας. Ουδείς άμοιρος. Το θέμα είναι τώρα τι κάνουμε. Γιατί αξία μπορεί να έχουν οι διαπιστώσεις αλλά δεν αρκούν. Τώρα θα κριθεί η ικανότητα διαχείρισης, η τόλμη υπέρβασης και εν τέλει η θέση μας στην Ευρώπη και των φειδωλών και των χουβαρντάδων.
ΟΧΙ ΑΛΛΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ
Προς το παρόν ακούω για τις μεγάλες επιδοτήσεις στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Μάλλον στραβά ξεκινάμε. Πρώτον, πόσοι έλληνες έχουν 24 χιλιάδες ευρώ για να αλλάξουν αυτοκίνητο με τη βοήθεια άλλων 8 που θα έχουν ως επιδότηση. Δεύτερον και σημαντικότερο, στη χώρα της έλλειψης μέσων σταθερής τροχιάς, σοβαρού σχεδιασμού σιδηροδρομικών μεταφορών, εμείς προκρίνουμε τις επιδοτήσεις στο αυτοκίνητο, βαφτίζοντάς τις «πράσινη οικονομία».
Στις αρχικές υπουργικές εξαγγελίες πρόσεξα ότι οι επιδοτήσεις για αυτοκίνητα θα είναι περισσότερες από ποδήλατα. Είπαμε ότι η βιομηχανική Ευρώπη απελευθερώνει χρήματα για να τονώσει τη δική της βιομηχανία, αλλά όλα αυτά σαν κάπως αποικιοκρατικά μου φαίνονται. Αναφερόμενη πάλι στους «φειδωλούς» προτείνω να ρίξουμε μια καλύτερη ματιά στην Ολλανδία των 17 εκατομμυρίων κατοίκων και των 23 εκατομμυρίων ποδηλάτων ( κατά προσέγγιση οι αριθμοί) ή στην Δανία της υπερφορολόγησης, προς αποτροπή αγοράς, του ιδιωτικού αυτοκινήτου και της λειτουργίας ενός εξαιρετικού δικτύου σταθερής τροχιάς.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 26 Ιουλίου 2020
