ΑΠΟΨΕΙΣ

Πενήντα χρόνια φίλε μου. Και λέγε εσύ στους νεότερους «θα σέβεσαι». Αυτοί θα… σέβονται (λέμε τώρα) κι εσύ θα γερνάς. Σαν σήμερα, 7 Ιουλίου 1974, στο αγαπημένο μεταξύ των νέων εστιατόριο «Γαλαξίας», στη Λεωφόρο Στρατού, μία παρέα μαθητών της Πέμπτης Γυμνασίου (σημερινή Δευτέρα Λυκείου) στηθήκαμε απέναντι από την ασπρόμαυρη τηλεόραση του ΕΙΡΤ, για τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Δυτική Γερμανία εναντίον Ολλανδίας. Φραντς Μπεκενπάουερ εναντίον Γιόχαν Κρόϋφ. Ήμασταν συμμαθητές στο «Σύγχρονο Φροντιστήριο», Τσιμισκή, απέναντι από τη γειτονική ΧΑΝΘ, με καθηγητές τον Γιάννη Ζουρνά, τον Στέφανο Μπαλή, τον Τζίτζιφα. Προετοιμασία για τις εισαγωγικές. Ήταν οι τελευταίες χαλαρές ημέρες για μας τους σχεδόν ανυποψίαστους 17χρονους. Έρχονταν μέρες φοβερές, ιστορικές, από αυτές που χωράνε απίστευτα «πυκνά» γεγονότα.

Στις 15 Ιουλίου έγινε το πραξικόπημα στην Κύπρο, στις 20 η εισβολή του Αττίλα και η γενική επιστράτευση, στις 24 έπεσε η χούντα. «Τι να καταλάβουμε οι φτωχοί», που λέει και ο Διονύσης, όταν «αλλάζουν όλα εδώ κάτω με ορμή»... Σε λίγες εβδομάδες ξανακούσαμε στο ραδιόφωνο Μίκη Θεοδωράκη. Η τελευταία φορά ήταν όταν ήμουν εννιά. Τι ανάμνηση! «Βράχο -βράχο τον καημό μου», «Μυρτιά»... Αέρας ελευθερίας. Ήρθαν οι μεγάλες διαδηλώσεις, η «Αυγή», ο «Ριζοσπάστης». Οι γενειοφόροι φοιτητές, τα «αντάρτικα», οι πολιτικές συζητήσεις, οι υπερβολές, το αίτημα για «αποχουντοποίηση», τα άλλα τραγούδια, το άλλο σινεμά...

Ας επιστρέψουμε όμως στον μεγάλο τελικό της 7ης Ιουλίου 1974. Λένε ότι την ιστορία τη γράφουν οι νικητές, Εκτός από εξαιρέσεις όπως η υπέροχη εκείνη ομάδα των ιπτάμενων Ολλανδών που ενώ έχασε με 2-1 έκλεψε τις καρδιές των φιλάθλων της εποχής. Ο Κρόυφ, ο Τζόνι Ρεπ, και ο Γιόχαν Νέεσκενς που άνοιξε το σκορ υπέρ των Ολλανδών με πέναλτι στο 1ο μόλις λεπτό, σε μια τιτανομαχία με αντιπάλους τον Μπεκενπάουερ, τον Γκερτ Μίλερ που έβαλε το νικητήριο γκολ, τον Μπράϊτνερ που νωρίτερα είχε ισοφαρίσει με πέναλτι, τον Σεπ Μάγιερ και τους άλλους «σιδερένιους» Γερμανούς. Οι «οράνιε» άνοιξαν το σκορ έχοντας αλλάξει τη μπάλα 17 φορές και χωρίς οι Γερμανοί να έχουν προλάβει να την ακουμπήσουν! Στην παρέα μας, χωρίς να είναι στατιστικό στοιχείο, εκείνο το απόγευμα, οι πιο ονειροπόλοι και καλλιτεχνίζοντες ήταν με την Ολλανδία. Οι πιο πρακτικοί τύποι, μερικοί σπασίκλες και οπαδοί της τετράγωνης λογικής, υποστήριζαν τη Γερμανία. Ίσως σύμπτωση. Μπορεί και να μη θυμάμαι καλά, αλλά αυτό μου άφησε σα γεύση μαζί με το υπέροχο μπιφτέκι του «Γαλαξία»!

Η πλατεία ΧΑΝΘ την Άνοιξη του 1974. Φωτογραφία του αξέχαστου Βασίλη Μποζίκη