Πτήσεις χωρίς προορισμό
Παρουσιάστηκε στις ειδήσεις ως μία λύση ανάγκης για τις αεροπορικές εταιρίες που φαίνεται, μέχρι στιγμής, να είναι οι μεγάλοι χαμένοι της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης. Η Qantas Airlines επινόησε την «πτήση χωρίς προορισμό», μια επτάωρη εναέρια βόλτα επάνω από την αυστραλιανή γη και τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν αμέσως. Ανάλογη είναι η κίνηση και μιας άλλης εταιρίας που προσφέρει «πτήσεις χαράς στην Ανταρκτική», μια εκδρομή 13 ωρών από και προς Μελβούρνη, με ενδιάμεση εμπειρία του νότιου Πόλου από ψηλά. Παρόμοια στρατηγική ανάγκης(;) ακολουθούν δεκάδες εταιρίες σε όλον τον κόσμο από το Μπρουνέι μέχρι την Χονολουλού. Τα μεγάλα ξενοδοχεία σε όλο τον κόσμο, και δειλά δειλά και στην Ελλάδα, αναζητούν πελάτες εργαζόμενους εξ αποστάσεως προσφέροντας υπηρεσίες γραφείου με θέα τη θάλασσα.
Οι μεγάλες αλλά και οι μικρότερες εταιρείες, όπως άλλωστε και το δημόσιο, προτρέπουν ή επιβάλλουν την εξ αποστάσεως εργασία για το επόμενο δεκάμηνο τουλάχιστον. Οι δυνατότητες των συσκευών προσομοίωσης έχουν ξεφύγει και ακόμα δεν είδαμε τα «θαύματα του 5G». Ο καινούργιος καπιταλισμός αποφάσισε να τελειώσει με τα ορυκτά καύσιμα και η πράσινη οικονομία έγινε αίφνης ο στόχος όλων των τμημάτων του κομματικού φάσματος ζαλίζοντας όσους ομνύουν στις διακρίσεις αριστερά-δεξιάς. Έφθασε η εποχή της παγκόσμιας ισότητας και ευτυχίας ή της διεύρυνσης των ανισοτήτων και της πτήσης της ανθρωπότητας χωρίς γυρισμό; Ποιοι κερδίζουν, ποιοι καταστρέφονται; Ποιοι θα μείνουν, ποιοι θα χαθούν;
Ο περίεργος Ελον Μασκ δεν πτοήθηκε από τον κορωνοϊό και την οικονομική ύφεση. Πραγματοποιεί επανδρωμένες πτήσεις έχοντας ορίζοντα τον Άρη ενώ πριν από έναν μήνα παρουσίασε το περιβόητο σύστημα αλληλεπίδρασης εγκεφάλου-μηχανής, εξηγώντας ότι η ανθρωπότητα πρέπει να «ενισχυθεί» για να αντιμετωπίσει την τεχνητή νοημοσύνη!
Το είχαμε ψυχανεμιστεί σχεδόν από την αρχή της πανδημίας ότι ο ιός είναι επιταχυντής των συγκλονιστικών εξελίξεων που αφορούν από τον τρόπο ζωής μέχρι την ίδια την υπόσταση του ανθρώπινου είδους. Άλλωστε κλασικό Χόλυγουντ με «προφητικές» ταινίες, Σίλικον Βάλεϊ με ηλεκτρονικά παιχνίδια και Netflix με σειρές δυστοπίας, μας προετοιμάζουν εδώ και πολλά χρόνια. Κανείς μας ωστόσο δεν μπορούσε να υποπτευθεί τις ταχύτητες των αλλαγών.
Και μπορεί η παγκόσμια ερευνητική κοινότητα να είναι αδύναμη(;) να βρει γρήγορα ένα ασφαλές εμβόλιο, αλλά στα εργαστήρια γενετικής σε όλο τον κόσμο συμβαίνουν απίστευτα πράγματα, καθώς τώρα είναι που (σχεδόν) όλα έχουν αποκωδικοποιηθεί, ταξινομηθεί, αποδελτιωθεί. Η γενιά των μιλένιαλς είναι ήδη μια προηγούμενη γενιά. Τα παιδιά που γεννήθηκαν αφού ανέτειλε ο 21ος αιώνας έχουν ήδη ενηλικιωθεί, είναι διαφορετικά από κάθε προηγούμενη γενιά και αυτό δεν αφορά μόνον στη σχέση τους με τα καθημερινά αντικείμενα τεχνολογίας.
Η ανάλυση που άμεσα πρέπει να γίνει έχει απαιτήσεις βάθους. Και εάν είμαστε μικροί να μιλήσουμε για την καινούργια εποχή που τα κλειδιά της κρατούν άλλοι, μακριά από το ελληνικό μας σπίτι, τουλάχιστον να μιλήσουμε με άλλη γλώσσα για τα δικά μας. Για την εκπαίδευση όπου ακόμα συζητάμε για την ανάγκη της αξιολόγησης και γελάει ο ντουνιάς, για την υγεία, για την οικονομία, για τον τουρισμό ειδικότερα, για τους καινούργιους κινδύνους και τις άγνωστες ευκαιρίες. Ας κάνουμε μια προσπάθεια για μια εθνική πτήση με Σχέδιο προορισμού.
ΤΟ FACEBOOK ΔΕΝ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥΣ
Κυκλοφορούν πολλές αναλύσεις για την μεταmillennials γενιά και τα χαρακτηριστικά της. Δεν ξέρω τι νιώθει ο καθένας από εμάς που όσες ώρες και εάν καταναλώσουμε στο facebook σε like και αναρτήσεις, με τη σιγουριά μιας σύνταξης που μπαίνει στο τέλος κάθε μήνα, θα παραμένουμε ανήκοντες στην προϊστορία του «νέου ανθρώπου».
Μιλάμε για μια γενιά όχι απλώς εξοικειωμένη με τους υπολογιστές αλλά ταυτισμένη με αυτούς. Αυτή είναι και η μεγάλη διαφορά από τις προηγούμενες φάσεις των τεχνολογικών εξελίξεων. Μιλάμε για νέους και νέες που πληρώνουν για την εμπειρία και όχι για κάποιο υλικό αγαθό, που ολοκληρώνουν προσωπικότητα μέσω του υπολογιστή, που επιδιώκουν και συχνά καταφέρνουν να βγάλουν πριν την ενηλικίωση χρήματα από το ίντερνετ, που έχουν συμβιβαστεί με την ιδέα ότι θα είναι freelancers στην υπόλοιπη ζωή τους, που δεν καταλαβαίνουν την έννοια της σύνταξης (γήρατος), που συμβιώνουν άνετα στο ίδιο σπίτι ακόμα και εάν δεν γνωρίζονται μεταξύ τους και που προστατεύουν τους εαυτούς τους από την υπερέκθεση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τώρα αν πιστεύουμε ότι σε αυτή τη γενιά μπορούμε να απαντήσουμε με πρωτόγονες αντιπαραθέσεις ή να επικοινωνήσουμε μηρυκάζοντας τις ανασφάλειές μας, απλώς χάνουμε χρόνο και ενέργεια. Ο κόσμος που ανέτειλε είναι συναρπαστικός ακόμα και εάν τον δεις σαν ταινία. Μάλλον τρόμου. Αλλά μπορεί και όχι. Ποιος ξέρει; Καλύτερος από τον προηγούμενο; Ο τελευταίος; Ποιος ξέρει; Ακόμα και έτσι, η παραδοσιακή γνώση και οι συσσωρευμένες εμπειρίες μας από τις αλλαγές εποχών μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες σε μια καινούργια ανάγνωση του ελληνικού μας αινίγματος.
ΝΑ ΕΠΙΔΟΤΗΘΟΥΝ ΤΑ ΑΘΛΗΤΙΚΑ ΠΑΠΟΥΤΣΙΑ
Τώρα θα μου πείτε, τι σχέση έχουν όλα αυτά με μία πόλη που δεν μπορεί να βρει λεωφορεία και με μία χώρα που, ελλείψει σοβαρών μέσω μεταφοράς ακόμα και στην Αθήνα, προτρέπει τους πολίτες να χρησιμοποιούν λόγω πανδημίας το δικό τους μέσο, δηλαδή το αυτοκίνητο.
Την ίδια στιγμή το υπουργείο επιδοτεί το ηλεκτρικό ποδήλατο και αυτοκίνητο χωρίς να έχει βρει λύση για τους χώρους τροφοδοσίας και βέβαια χωρίς να έχει απαντήσει στις ανάγκες παραγωγής εναλλακτικής ενέργειας. Ο υπουργός δε, εκπλήσσεται από τη ζήτηση ειδικά ποδηλάτων, οι δήμαρχοι επαίρονται για τις δράσεις στο πλαίσιο επιδοτούμενων προγραμμάτων «βιώσιμης αστικής κινητικότητας» αλλά οι πόλεις μας βρίσκονται μακριά από τους στόχους ολοκληρωμένων δικτύων ποδηλατοδρόμων και πράσινων αστικών θυλάκων. Δηλαδή άστεων που σέβονται την Ιστορία τους και τους πολίτες τους. Είμαστε απελπιστικά αργοί. Αργοί στη συνεννόηση, στη συμφωνία, στην ωρίμανση έργων, στην υλοποίηση.
Είναι το πιο ήπιο που μπορώ να γράψω, σβήνοντας από τη μνήμη μου όλους όσοι έκαναν εγκαίνια μπροστά σε μουσαμάδες, κούνησαν το δάχτυλο στους αμαρτωλούς, ήρθαν στην Θεσσαλονίκη, αποτελείωσαν ό,τι υπήρχε και έφυγαν χωρίς ντροπή, αφήνοντας μια πόλη, ίσως την μοναδική πόλη στον γνωστό κόσμο, χωρίς συγκοινωνίες. Αυτό με την υποθαλάσσια που ξανασκέφτηκαν, κάνω ότι δεν το άκουσα. Επιτέλους, κάποιος ας αναλάβει την ευθύνη ενός σοβαρού σχεδιασμού άμεσων απαιτήσεων και παρεμβάσεων. Αλλιώς ας επιδοτήσουν αθλητικά παπούτσια να τελειώνουμε.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27 Σεπτεμβρίου 2020