Τα αντικίνητρα που καλούμαστε να εξαλείψουμε
Ισραηλινοί τουρίστες και επενδυτές σε ακίνητα, ισραηλινές επιχειρήσεις καινοτομίας στο μελλοντικό ThessINTEC, ισραηλινά drones αποτρέπουν τη λαθρομετανάστευση στο Αιγαίο, Ισραηλινοί ιδιοκτήτες στην ΕΛΒΟ, Ισραηλινοί σχεδόν παντού. Ωστόσο, παρά κάποιους ισχυρισμούς του περιβάλλοντος Μπουτάρη για προσωπική του επιτυχία, η προσέγγιση Ελλάδας-Ισραήλ αποτελεί φαινόμενο πολύ πιο σύνθετο, καθώς ουσιαστικά ξεκίνησε επί Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, όταν οι δύο χώρες απέκτησαν επίσημες διπλωματικές σχέσεις. Η επί σχεδόν 500 χρόνια καθοριστική παρουσία των θεσσαλονικιών Εβραίων και ο τραγικός διωγμός τους προφανώς δεν επαρκούν για να ερμηνευθεί η πρόσφατη δραστηριοποίηση τους στην Αθήνα και αλλού.
Με τους Ισραηλινούς μοιάζουμε όχι μόνο στην όψη μα και στον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς, δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι οι εργαζόμενοι στην εστίαση συνήθως τους απευθύνονται αρχικά στα ελληνικά. Για τους περισσότερους από αυτούς αποτελούμε ένα θαυμάσιο προορισμό διακοπών, έστω ολιγοήμερων. Ο τρόπος ζωής μας λίγο διαφέρει από τον δικό τους (με χαρακτηριστική εξαίρεση την καθαριότητα των δημόσιων χώρων), οι δε τιμές μας είναι θεαματικά χαμηλότερες. Υπάρχει όμως μεταξύ μας μία σημαντική διαφορά: όταν πρέπει, εκείνοι είναι περισσότερο των πράξεων και λιγότερο των λόγων, είναι πιο πραγματιστές, ενωμένοι και αποφασιστικοί σε σχέση με μας τους κατά κανόνα παρορμητικούς πολυλογάδες. Πρόκειται για μία πολιτιστική διαφορά πιθανώς κρίσιμη για το κοινό μας μέλλον.
Το Ισραήλ μας αντιμετωπίζει ως φιλική γειτονική χώρα-μέλος της ΕΕ, πολιτικά σταθερή και δημοκρατική (εδώ μάλλον συνέβαλε και η εξάρθρωση της Χρυσής Αυγής). Εξαιτίας του μικρού εδαφικού μεγέθους του, τούτο το ισχυρό κράτος χρειάζεται στρατηγικό βάθος, κάτι που σήμερα μόνο το δίδυμο Ελλάδας-Κύπρου δύναται να προσφέρει, δεδομένου ότι Αίγυπτος και Ιορδανία ενδέχεται μελλοντικά να περάσουν στον μουσουλμανικό φονταμενταλισμό, η δε αναθεωρητική Τουρκία αντιμετωπίζεται πλέον ως κοινός αντίπαλος. Πέρα από τα παραπάνω, οι υδρογονάνθρακες της ανατολικής Μεσογείου μα και η ηλεκτρική διασύνδεση της ΕΕ με τις πηγές ηλιακής ενέργειας της Μέσης Ανατολής οπωσδήποτε συνέβαλαν στη σημερινή στενότερη συνεργασία. Αν και σημαντικότατα για εμάς, τα εώς τώρα θετικά αυτής της ανανεωμένης σχέσης δεν εξαντλούνται φυσικά στο οικονομικό πεδίο ο συντονισμός του ελληνικού λόμπι στην Ουάσιγκτον με το -παραδοσιακά κραταιότερο- εβραϊκό αποδίδει ήδη απτά αποτελέσματα.
Πάντως, νέες και παραγωγικότερες συνέργειες προϋποθέτουν εκ μέρους μας περισσότερο κόπο. Γραφειοκρατία, αγκυλώσεις του τραπεζικού συστήματος και έλλειψη κατάλληλου ανθρώπινου δυναμικού αποτελούν αντικίνητρα που καλούμαστε να εξαλείψουμε. Ίσως όμως η πλέον σημαντική προϋπόθεση είναι η εκ μέρους μας μακροπρόθεσμη αξιοπιστία. Στο παρελθόν, επιπολαιότητα και λαϊκισμός υπονόμευσαν μία διακρατική φιλία που θα έπρεπε να θεωρείται αυτονόητη. Στο μέλλον οφείλουμε να επιδείξουμε θεσμική σοβαρότητα και διακομματική προσήλωση στη συμμαχία Ελλάδας-Ισραήλ.
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 17.07.2022
