Η καμένη γη και οι… εμπρηστές
«Παραλάβαμε καμένη γη». Το είχα ακούσει πρώτη φορά να το λέει ο Ανδρέας Παπανδρέου μετά την πρώτη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 1981. Νεαρός τότε, είχα εντυπωσιαστεί προσπαθώντας να ανακαλύψω στα ρεπορτάζ των εφημερίδων, τι ακριβώς αποκαΐδια άφησε πίσω της η κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη παραδίδοντας την εξουσία σε αυτήν του ΠΑΣΟΚ.
Έκτοτε, το ίδιο ή κάτι ανάλογο το ακούμε σε κάθε αλλαγή σκυτάλης σε δημόσιο αξίωμα. Κυβερνήσεις, υπουργοί (ακόμη και του ιδίου κόμματος), δήμαρχοι, πρόεδροι οργανισμών κ.λπ., συνηθίζουν να ξεκινούν τη θητεία τους, υποβαθμίζοντας την αξία των προκατόχων τους, μειώνοντας το έργο τους και περιγράφοντας με μελανά χρώματα την κατάσταση που παραλαμβάνουν.
Αντιλαμβάνεται κανείς τόσο τα κίνητρα όσο και τις σκοπιμότητες αυτής της συμπεριφοράς.
Πρώτα από όλα, υποβαθμίζοντας αυτό που παραλαμβάνει κανείς, θέτει χαμηλότερα τον πήχη που θα πρέπει να προσπεράσει για να θεωρηθεί πετυχημένος.
Δεύτερο, «υποσκάπτοντας» τον προκάτοχο, εμφανίζει εαυτόν ως εξυγιαντή πράγμα που από μόνο του τον καθιστά ωφέλιμο στην κοινωνία και αποδεκτό από την κοινή γνώμη.
Κάπου βέβαια, ο… επόμενος έχει κάποιο δίκιο, καθώς ο προηγούμενος δεν θα έφευγε αν δεν τον βάραιναν τα λάθη και οι παραλείψεις του ή στην καλύτερη περίπτωση αν δεν είχε ολοκληρώσει τον κύκλο της προσφοράς του.
Τέλος πάντων, αυτό που θέλω να πω είναι πως όσο ελκυστικό κι αποδοτικό εκ πρώτης κι αν είναι να μειώνεις τον προηγούμενο για να εξυψώσεις τον εαυτό σου, αυτό δεν αρκεί για να αναγνωριστείς ως πετυχημένος. Όταν μάλιστα συνεχίζεις επί μακρόν να ασχολείσαι με αυτά που σου κληροδότησε ο προκάτοχός σου, τότε είναι σίγουρος πως θα αποτύχεις αφού σε βάθος χρόνου δεν θα κριθείς συγκρινόμενος με έναν…χειρότερο, αλλά με βάση το αν και σε ποιο βαθμό καταφέρεις να λύσεις προβλήματα και να βελτιώσεις την κατάσταση που παρέλαβες.
Η άποψή μου πως ο επόμενος πρέπει να αναμετρηθεί με τα προβλήματα που καλείται να λύσει και να μην αναλώνεται με το τι δεν έκανε ο προηγούμενος, δεν σημαίνει βεβαίως ότι η αντικατάσταση κάποιου αξιωματούχου αυτόματα τον απαλλάσσει από τις πολιτικές κι ενδεχομένως τις ποινικές ευθύνες για τα έργα και τις ημέρες του. Κάθε αλλαγή προσώπου, οφείλει να γίνει αφού…καθαριστεί το τραπέζι από σκιές και σκοτεινά σημεία. Τόσο για να ξέρει ο νέος τι παραλαμβάνει, όσο και για να «πληρώσει» ο παλιός για τις αστοχίες ή τα επιλήψιμα λάθη του.
Τα προηγούμενα, δεν πρέπει επ’ ουδενί να οδηγήσουν στην απαίτηση να… συγχωρεθούν οι αποχωρήσαντες δήμαρχοι που επέλεξαν να αξιοποιήσουν τον τεράστιο χρόνο που μεσολάβησε από την ήττα τους (15 Οκτωβρίου) μέχρι την λήξη της θητείας τους (31 Δεκεμβρίου), προκειμένου να διευθετήσουν εκκρεμότητες με οσμή σκανδάλων, που προχώρησαν σε αναθέσεις με συνοπτικές διαδικασίες, που ξόδεψαν ό, τι υπήρχε στο ταμείο. Ακόμη χειρότερα, δεν πρέπει να…συγχωρεθούν οι δήμαρχοι που οι ψηφοφόροι επέλεξαν να μην ανανεώσουν την θητεία τους και οι οποίοι δυναμίτισαν σκόπιμα κι εκ του πονηρού τις καρέκλες των διαδόχων τους, αφήνοντας τους δήμους χωρίς προϋπολογισμό, χωρίς εγκεκριμένο τεχνικό πρόγραμμα, χωρίς χωρίς χωρίς… Με τον τρόπο αυτόν, όχι μόνον δικαιώνουν τους νέους που μιλάνε για «καμένη γη», αλλά χάνουν και την όποια υστεροφημία τους, κατατάσσοντας τους εαυτούς τους στην κατηγορία των μικρόψυχων και των περιορισμένης συνείδησης ανθρώπων.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14.01.2023