ΑΠΟΨΕΙΣ

Γενική Συνέλευση ΑΕ: Απαρτία

 03/07/2024 17:00

Η Γενική Συνέλευση, το ανώτατο όργανο της ΑΕ, καλείται να λάβει, πάντοτε, σημαντικές αποφάσεις. Καθώς, κάποιες από αυτές, έχουν αυξημένη βαρύτητα, ο νόμος αξιώνει αυξημένα ποσοστά απαρτίας για τη λήψη τους. Περί αυτών, το παρόν.

Απαρτία: Έννοια

Η έννοια της απαρτίας εκφράζει το ελάχιστο ποσοστό μετοχικού κεφαλαίου που, κατά τον νόμο και το καταστατικό, είναι αναγκαίο να παρίσταται στη συνεδρίαση της ΓΣ για τη νομιμότητά της. Επίσης, για τη συζήτηση που προηγείται της ψηφοφορίας επί των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης και, αυτονοήτως, κατά τη λήψη έγκυρης απόφασης από τη ΓΣ.

Ο υπολογισμός του απαιτούμενου ποσοστού απαρτίας λαμβάνει χώρα επί του καταβεβλημένου και μετά ψήφου μετοχικού κεφαλαίου. Επί μερικής καταβολής μετοχικού κεφαλαίου, υπολογίζεται το καταβεβλημένο ποσό για κάθε μετοχή. Σε περίπτωση έκδοσης μετοχών υπέρ το άρτιο, το υπέρ το άρτιο ποσό δεν λαμβάνεται, αυτονοήτως, υπόψη για τον υπολογισμό της απαρτίας.

Ο Κρίσιμος Για Την Επίτευξη Απαρτίας Χρόνος

Η ύπαρξης της απαιτούμενης απαρτίας εξετάζεται κατά την έναρξη της συνεδρίασης. Θα πρέπει όμως να παραμένει (και ελέγχεται) και όταν λαμβάνεται απόφαση για καθένα, χωριστά, θέμα της ημερήσιας διάταξης. Αρμόδιος για τον έλεγχό της είναι ο Πρόεδρος της ΓΣ.

Μη Συνυπολογιζόμενες Στην Απαρτία Μετοχές

(α) Δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό της απαρτίας οι μετοχές χωρίς δικαίωμα ψήφου (:λ.χ., προνομιούχες μετοχές χωρίς δικαίωμα ψήφου).

(β) Δεν λαμβάνονται, επίσης, υπόψη για τον υπολογισμό της απαρτίας, οι ίδιες της ΑΕ μετοχές και όσες εξομοιώνονται με αυτές-βλ. περίπτωση της απόκτησης απόκτηση ίδιων μετοχών από την ΑΕ μέσω τρίτων).

(γ) Στην περίπτωση της κοινωνίας επί μετοχών αναστέλλονται τα μετοχικά δικαιώματα όταν οι περισσότεροι δικαιούχοι παραλείψουν την υποχρεωτική υπόδειξη στην ΑΕ κοινού εκπροσώπου τους.

(δ) Επί εισηγμένων ΑΕ, σε περίπτωση συναλλαγής με συνδεδεμένο μέρος, όταν τούτη αφορά σε μέτοχο της ΑΕ, ο τελευταίος δεν μετέχει στην ψηφοφορία της ΓΣ και δεν υπολογίζεται για το σχηματισμό της απαρτίας και της πλειοψηφίας. Εκτός αν το ΔΣ επέτρεψε τη σύναψη της εν λόγω συναλλαγής με τη συμφωνία της πλειοψηφίας των ανεξάρτητων μελών του. Δεν μετέχουν, ομοίως, στην ψηφοφορία άλλοι μέτοχοι, με τους οποίους ο αντισυμβαλλόμενος αποτελεί συνδεδεμένο μέρος.

(ε) Φυσικό πρόσωπο-μέλος ΔΣ και μέτοχος εισηγμένης ΑΕ δεν μετέχει στην ψηφοφορία της ΓΣ (κι ούτε υπολογίζεται στον σχηματισμό της απαρτίας και της πλειοψηφίας, όταν η ΓΣ αποφασίζει την ανάθεση του ελέγχου των χρηματοοικονομικών καταστάσεων σε ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή σε ελεγκτική εταιρία. (Εκτός κι αν η πλειοψηφία των ανεξάρτητων μελών του ΔΣ δηλώσει ότι συμφωνεί με την ανάθεση του ελέγχου στα προτεινόμενα πρόσωπα).

Απαρτία: Απλή Ή Αυξημένη (;)

Απλή Απαρτία: Ο Κανόνας

Αρχική Γενική Συνέλευση

Για τις περισσότερες αποφάσεις της ΓΣ απαιτείται απλή απαρτία. Η ΓΣ βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα, όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι, εκπροσωπούντες το 1/5, τουλάχιστον, του καταβεβλημένου κεφαλαίου.

Επαναληπτική Γενική Συνέλευση

Στην περίπτωση μη επίτευξης του αμέσως ανωτέρω ποσοστού απαρτίας, η ΓΣ ματαιώνεται και ακολουθεί επαναληπτική ΓΣ. Η τελευταία (:επαναληπτική ΓΣ) συνέρχεται, εκ νέου, μέσα σε είκοσι ημέρες από τη ματαιωθείσα συνεδρίασης, ύστερα από πρόσκληση προ δέκα, τουλάχιστον, πλήρων ημερών.

Η επαναληπτική ΓΣ βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα επί των θεμάτων της αρχικής ημερησίας διάταξης, οσοδήποτε και αν είναι το τμήμα του καταβεβλημένου κεφαλαίου που παρίσταται και εκπροσωπείται σε αυτή.

Αυξημένη Απαρτία: Η Εξαίρεση

Αρχική Γενική Συνέλευση

Για ορισμένα μείζονος σημασίας θέματα για τη λειτουργία της ΑΕ, ο νομοθέτης αξιώνει αυξημένα ποσοστά απαρτίας. Η ΓΣ που θα επιληφθεί (:καταστατική ΓΣ) βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα επί των θεμάτων της αρχικής ημερήσιας διάταξης, όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/2 του καταβεβλημένου κεφαλαίου.

Επαναληπτική Γενική Συνέλευση

Επί αδυναμίας συγκέντρωσης του αμέσως ανωτέρω ποσοστού απαρτίας, προβλέπεται αντιστοίχως, όπως και στην περίπτωση της απλής (απαρτίας), δυνατότητα διεξαγωγής επαναληπτικής ΓΣ. Απαιτείται, τότε, η εκπροσώπηση του 1/3 του κεφαλαίου. Ειδικά όσον αφορά αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, η ΓΣ, στην επαναληπτική της συνεδρίαση, ευρίσκεται σε απαρτία, όταν παρίστανται ή αντιπροσωπεύονται σε αυτήν μέτοχοι που εκπροσωπούν το 1/5, τουλάχιστον, του καταβεβλημένου κεφαλαίου.

Κατάλογος Θεμάτων Αυξημένης Απαρτίας

Ο νομοθέτης προβαίνει σε θέσπιση ειδικού καταλόγου, όπου απαριθμεί τις περιπτώσεις θεμάτων για τη λήψη αποφάσεων, επί των οποίων απαιτείται αυξημένη απαρτία. Πρόκειται για αποφάσεις που αφορούν:

(α) Τη μεταβολή της εθνικότητας της ΑΕ.

(β) Τη μεταβολή του αντικειμένου της επιχείρησης.

(γ) Την επαύξηση των υποχρεώσεων μετόχων.

(δ) Την τακτική αύξηση του κεφαλαίου-εκτός αν αυτή επιβάλλεται από τον νόμο ή γίνεται με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών (:ονομαστική αύξηση μετοχικού κεφαλαίου).

(ε) Τη μείωση του κεφαλαίου (με κάποιες, αναγκαίες, εξαιρέσεις).

(στ) Τη μεταβολή του τρόπου διάθεσης των κερδών.

(ζ) Τη συγχώνευση, διάσπαση, μετατροπή, αναβίωση, παράταση της διάρκειας ή διάλυση της εταιρείας.

(η) Την παροχή ή ανανέωση εξουσίας προς το διοικητικό συμβούλιο για αύξηση του κεφαλαίου από τη ΓΣ (επί έκτακτης αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου).

(θ) (Και) Σε κάθε άλλη περίπτωση που ορίζεται στο νόμο ότι η γενική συνέλευση αποφασίζει με αυξημένη απαρτία και πλειοψηφία.

Τροποποίηση, τέλος, του καταστατικού με σκοπό την επαύξηση των ποσοστών απαρτίας επί των ως άνω περιπτώσεων, απαιτεί, ομοίως, την κατά τα άνω αυξημένη απαρτία.

Αναγκαστικό Δίκαιο & Καταστατικές Αποκλίσεις

Οι διατάξεις για την απαρτία συνιστούν αναγκαστικό δίκαιο. Τούτο σημαίνει πως το καταστατικό δεν μπορεί να αρκείται σε μικρότερα ποσοστά απαρτίας σε σχέση με εκείνα που ο νόμος αξιώνει.

Είναι δυνατό, όμως, το καταστατικό να αξιώνει μεγαλύτερα από τα ανωτέρω (ελάχιστα) νόμιμα ποσοστά απαρτίας. Η απαρτία, όμως, που θα προβλέπει το καταστατικό για τα θέματα, για τα οποία -εκ του νόμου- απαιτείται απλή, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 2/3 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Για τα θέματα, ωστόσο, για τα οποία -εκ του νόμου- απαιτείται αυξημένη απαρτία, δεν υφίσταται αντίστοιχος περιορισμός: το καταστατικό μπορεί να αξιώνει ποσοστό απαρτίας (ακόμα και) ίσο με το σύνολο του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου.

Προκειμένου να διασφαλισθεί το εταιρικό συμφέρον αλλά και τα δικαιώματα των μετόχων μειοψηφίας, ο νόμος ρυθμίζει τα θέματα που συναρτώνται με την απαρτία της ΓΣ, που λαμβάνει τις, κατά περίπτωση, αποφάσεις. Στις περισσότερο σημαντικές από αυτές ο νόμος αξιώνει αυξημένα ποσοστά. Αντίστοιχα είναι δυνατό να πράττει και το καταστατικό. Παραβίαση όσων ο νόμος και το καταστατικό ορίζουν καταλήγουν σε απευκταίες ακυρωσίες. Αντίστοιχα, βέβαια, θα δούμε ότι συμβαίνει και στις αναγκαίες να σχηματιστούν πλειοψηφίες. Περί αυτών, όμως, σε επόμενη αρθρογραφία μας.


Σημ.: Το παρόν άρθρο αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Στην ενότητα αυτή επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο-με business view, πάντα, προσέγγιση, του νόμου για τις ΑΕ (:4548/2018).