ΑΠΟΨΕΙΣ

Τελικά το ισραηλινό ανταποδοτικό πλήγμα κατά του Ιράν αποδείχθηκε λιγότερο βαρύ από όσο ανέμεναν αρκετοί αναλυτές, μάλλον επειδή δεν υπήρχε επιθυμία περαιτέρω κλιμάκωσης. Βομβαρδίστηκαν προσεκτικά επιλεγμένοι στόχοι πέριξ της Τεχεράνης (μονάδες παραγωγής πυραύλων), χωρίς να κινδυνεύσουν άμαχοι. Οι Ισραηλινοί πραγματοποίησαν επίδειξη αεροπορικής ισχύος, όμως απέφυγαν να εξευτελίσουν το ιρανικό καθεστώς χτυπώντας κρίσιμες πυρηνικές και πετρελαϊκές εγκαταστάσεις. Από τη μεριά τους οι μουλάδες δεν προχώρησαν σε νέα πυραυλική επίθεση, που ούτως ή άλλως μικρό αποτέλεσμα θα είχε. Οφθαλμός αντί οφθαλμού λοιπόν και η βεντέτα λήγει εδώ, τουλάχιστον προς το παρόν.

Ωστόσο το θέμα έχει ορισμένες προεκτάσεις που αξίζει να αναφερθούν. Καταρχήν, δεδομένου του μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων αεροσκαφών (πάνω από 100) και αυτή η επίθεση αναγκαστικά πραγματοποιήθηκε μέσα από τους εναέριους χώρους αραβικών κρατών, κυρίως τους ιρακινό και ιορδανικό, και δευτερευόντως το σαουδαραβικο και τον εμιρατιανό. Η νέα αυτή στάση ανοχής (μετά την πρόσφατη επιχείρηση κατά των Χούθι) ενισχύει την άποψη πως οι Άραβες δεν θα επιτρέψουν στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση να υπονομεύσει το καλό κλίμα των συμφωνιών του Αβραάμ και τις προοπτικές του διαδρόμου IMEC. Το Ιράν ουσιαστικά μπορεί να στηρίζεται διπλωματικά μόνο στη Ρωσία και τη Συρία, ίσως λίγο και στο Κατάρ • η Χεζμπολάχ και η Χαμάς δεν μπορούν να το στηρίξουν ούτε καν στο πολεμικό πεδίο. Την ίδια στιγμή, το κίνημα κατά της μαντήλας δεν έχει κοπάσει τελείως, το δε αναθεωρητικό Μπακού επιβάλλει την παραμονή πολλών ιρανικών στρατευμάτων στις ζώνες της αζέρικης μειονότητας.

Επίσης τρώθηκε το όποιο κύρος της ιρανικής αεράμυνας, αποτελούμενης κυρίως από απαρχαιωμένο αμερικανικό ιπτάμενο υλικό (εποχής Σάχη) και χερσαία συστήματα εγχώριας και ρωσικής προέλευσης. Τα ισραηλινά F-35 έδρασαν πετώντας πάνω από την περσική επικράτεια ατιμώρητα, ενώ ακόμη περισσότερα έξυπνα όπλα εκτοξεύτηκαν από απόσταση και κατέστρεψαν τους στόχους τους. Για ευνόητους λόγους, η επιχείρηση σώπασε όσους χαρακτηρίζουν… κουβάδες τα αμερικανικά μαχητικά στελθ και ταυτόχρονα εξυμνούν τους S400, πολυσυζητημένο προϊόν Ρωσίας.

Τέλος, ο μεγάλος καθαρός νικητής σε πολιτικό επίπεδο είναι ο Βενιαμίν Νετανιάχου. Μετά ένα χρόνο εντατικών μαχών, εσωτερικά προβλήματα όπως οι προσπάθειές του να ελέγξει το δικαστικό σώμα έχουν εν πολλοίς ξεχαστεί. Αντίθετα, η κοινή γνώμη κρίνει θετικά την αποφασιστικότητά του (μέχρι και κατά των -μη στρατευμένων- υπερορθόδοξων Εβραίων) και την επιτυχία του στην εξόντωση των ηγετών των δύο ισλαμιστικών τρομοκρατικών οργανώσεων. Ο ισραηλινός πρωθυπουργός έχει πλέον αναβαπτιστεί, είναι πανίσχυρος στο εσωτερικό σκηνικό (τυχόν νίκη Τραμπ θα τον ισχυροποιήσει παραπάνω), και βρίσκεται στη μοναδική θέση να κλείσει εκκρεμότητες πολλών δεκαετιών.

Άρα τι μέλλει γενέσθαι; Όπως προαναφέραμε, οι αντιμαχόμενοι επέδειξαν διάθεση να επιστρέψουν στο ψυχροπολεμικό status quo ante, και γι’ αυτό άλλωστε φρόντισαν να επικοινωνήσουν παρασκηνιακά μέσω αμερικανικών και ολλανδικών διαύλων. Πολύ πιθανώς το Ιράν θέλει να απεμπλακεί από μία υπόθεση στην οποία δεν πίστεψε ποτέ, δηλαδή στην κτηνώδη επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Εάν ισχύει κάτι τέτοιο, θα μπορούσε να επιταχυνθεί ο τερματισμός των ισραηλινών χερσαίων επιχειρήσεων σε Γάζα και νότιο Λίβανο, και η ανάπτυξη αραβικής ειρηνευτικής δύναμης στις δύο περιοχές. Υπό αυτές τις συνθήκες, θα ήταν εφικτή η ευρύτερη συζήτηση για μόνιμη ειρήνευση στη Μέση Ανατολή, με μόνο μία εκκρεμότητα να απομένει: την προσπάθεια του κουρδικού έθνους για δικό του κράτος. Με την εξοργισμένη Ιερουσαλήμ απέναντί της, η Άγκυρα έχει σοβαρούς λόγους να μην αισθάνεται άνετα.