ΑΠΟΨΕΙΣ

Φαίνεται πως το ζητούμενο για όλους μας, ανεξαρτήτως πολιτικών πεποιθήσεων και κομματικών τοποθετήσεων, είναι η επίτευξη της (πολυπόθητης) ανάπτυξης της χώρας μας. Μάλλον όλοι θα συμφωνήσουμε πως η ανάπτυξη προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, ιδιωτικές επενδύσεις και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (όταν όμως καταφέρουμε, οριστικά, να απαγκιστρωθούμε από τη θέση του Καρλ Μαρξ: «Το κεφάλαιο είναι νεκρή εργασία που, σαν βρικόλακας, ζει μόνο ρουφώντας το αίμα της ζωντανής εργασίας. Κι όσο πιο πολύ ζει τόσο πιο πολύ αίμα ρουφάει»).

Στις εργασιακές σχέσεις έχουμε γνωρίσει στη χώρα μας όλα τα γνωστά μοντέλα: από εκείνο του «εργασιακού μεσαίωνα» μέχρι εκείνο των ανεξέλεγκτων (κατά κανόνα προεκλογικών - συχνά καταστροφικών) παροχών στους εργαζόμενους του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα.

Τα νέα, σημαντικά, δεδομένα

Υπάρχει μια έντονη συζήτηση τον τελευταίο μήνα σχετικά με το βαθμό που επηρεάζει τις εργασιακές σχέσεις, την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα η δυσχέρανση της διαδικασίας καταγγελίας της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου: Στις σχετικές προϋποθέσεις προστέθηκε, την Παρασκευή 17 Μαΐου -με άμεση ισχύ, και η ύπαρξη «βάσιμου λόγου», η επίκληση και απόδειξη του οποίου βαρύνει τον εργοδότη.

Τι συνέβαινε όμως στο παρελθόν και τι θα συμβαίνει στο εξής;

Η καταγγελία της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου ελάμβανε χώρα οποτεδήποτε χωρίς την επίκληση οποιουδήποτε λόγου από μέρους του εργοδότη. Μόνη υποχρέωση του τελευταίου η καταβολή της οφειλόμενης αποζημίωσης. Όταν όμως ο εργαζόμενος θεωρούσε ότι το δικαίωμα του εργοδότη ασκούνταν καταχρηστικά, είχε το δικαίωμα να προσφύγει στα αρμόδια δικαστήρια ζητώντας την ακύρωση της απόλυσης και την επαναπρόσληψή του. Το βάρος της απόδειξης των ισχυρισμών του έφερε ο ίδιος ο εργαζόμενος.

Με την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση αυτό που, επιπρόσθετα-στο εξής, απαιτείται για να είναι έγκυρη η καταγγελία μιας σύμβασης εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, είναι η ύπαρξη «βάσιμου λόγου» (τον οποίο υποχρεούται να επικαλεστεί και αποδείξει ο καταγγέλλων εργοδότης). Βάσιμος, σε γενικές γραμμές, είναι κάθε λόγος που επιδρά αρνητικά στην εργασιακή σχέση και δικαιολογεί τη διακοπή της. Αναμένεται, σε κάθε περίπτωση, η ερμηνεία από τα αρμόδια δικαστήρια.

Εν κατακλείδι

Στην περίπτωση της καταγγελίας της σύμβασης εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου ο εργοδότης δεν μπορεί πλέον να αρκείται (ή να επαναπαύεται) στην καταβολή της νόμιμης αποζημίωσης, όπως μέχρι το πρόσφατο παρελθόν έπραττε. Θα πρέπει ήδη να έχει κατά νου ότι πως για κάθε απόλυση θα πρέπει να υπάρχει βάσιμος λόγος. Ένας λόγος δηλ. που συνδέεται με τη συμπεριφορά ή τις ικανότητες του εργαζομένου ή με τις λειτουργικές ανάγκες της επιχείρησης. Κι ακόμα περισσότερο: Η επίκληση και απόδειξη της ύπαρξης αυτού του βάσιμου λόγου αποτελεί δική του ευθύνη και βάρος.

Τέλος: Η αναγκαιότητα της ύπαρξης βάσιμου λόγου για την καταγγελία σύμβασης εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου αλλά και της επίκλησης και απόδειξής του ως «βάρος» του καταγγέλλοντα εργοδότη, είναι βέβαιο πως θα γεμίσει τις δικαστικές αίθουσες και θα τονώσει τα οικονομικά ημών των δικηγόρων. Αμφοτέρων των πλευρών.

Ας ελπίσουμε ότι αντίστοιχα θετικά θα λειτουργήσει όχι μόνο προς την κατεύθυνση της διασφάλισης των δικαιωμάτων των εργαζομένων (όπως οι προθέσεις του νομοθέτη) αλλά και προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης της οικονομίας, των επιχειρήσεων και της χώρας.