ΑΠΟΨΕΙΣ

Την εβδομάδα που πέρασε, το θέμα που μονοπώλησε την επικαιρότητα- όπως τουλάχιστον την αντιλαμβάνονται τα κανάλια- ήταν η Μήδεια. Το καιρικό φαινόμενο που δεν περιορίστηκε ως συνήθως στην βόρεια Ελλάδα ή σε κάποια μεμονωμένη περιοχή της χώρας, αλλά έφτασε μέχρι την Αθήνα. Αυτά που συνέβησαν από την στιγμή που… έκανε χειμώνα και στην πρωτεύουσα, είναι αποκαλυπτικά των παθογενειών της χώρας μας. Καταγράφω τα σημαντικότερα συμπεράσματα που κατά την ταπεινή μου γνώμη, προέκυψαν:

Πρώτον, ότι «η Αθήνα είναι η Ελλάδα». Έτσι και υποφέρει σε κάτι η περιοχή της πρωτεύουσας, σταματά η ζωή και όλοι οφείλουμε να ασχοληθούμε με αυτό που τους βρήκε. Τα κανάλια συνεχείς ζωντανές συνδέσεις, η τρίχα να γίνεται τριχιά, οτιδήποτε άλλο συμβαίνει στην χώρα, περνάει στο περιθώριο. Χιόνισε στην Αθήνα, έβρεξε στην Αθήνα, πήρε φωτιά στην Αθήνα, κουνήθηκε από τον Εγκέλαδο η Αθήνα, μποτιλιάρισμα στην Ομόνοια στην Αθήνα, δίπλωσε φορτηγό στην Αθήνα; Όλοι ακίνητοι και ξεκινάμε να αναθεματίζουμε το κακό που μας βρήκε- όχι το κακό που βρήκε την Αθήνα ή τους Αθηναίους, αλλά το κακό που βρήκε όλους μας.

Δεύτερον, ότι «η Ελλάδα είναι η Αθήνα» και μάλιστα «Ελλάδα είναι μόνον η Αθήνα». Πρωθυπουργός, υπουργοί, σύμβουλοι, γραμματείς και φαρισαίοι, παράτησαν ό, τι έκαναν για να ασχοληθούν- ή να δείξουν ότι ασχολούνται- με το…κακό που βρήκε την Αθήνα. Ειδικές αποφάσεις, έκτακτες χρηματοδοτήσεις, ειδικές ρυθμίσεις, ακυρώσεις εμβολιαστικού προγράμματος, απαλλαγές από πληρωμές ρεύματος για το διάστημα της διακοπής και πάει λέγοντας. Έχει καταντήσει τελείως εκνευριστικό η κυβέρνηση να ασχολείται επισταμένως με την Αθήνα, ωσάν να είναι η αποκλειστική της αρμοδιότητα. (Έχετε δει ποτέ να απαλλάσσονται νοικοκυριά από τμήμα του λογαριασμού ρεύματος, για διακοπές της ηλεκτροδότησης σε κάποια άλλη πόλη ή χωριό, ή νησί της χώρας; Έχετε δει να ακυρώνεται το εμβολιαστικό πρόγραμμα σε μια περιοχή- ακόμη και ορεινή- επειδή χιόνισε;).

Τα δύο προηγούμενα, εκτός από την κραυγαλέα διάκριση της περιοχής της πρωτεύουσας από την υπόλοιπη Ελλάδα, έχουν ως αποτέλεσμα την απόλυτη σύγχυση ρόλων και αρμοδιοτήτων στην Αθήνα, όπου περιφερειάρχης και δήμαρχοι, το μόνο θέμα για το οποίο νιώθουν υπόλογοι, είναι για την αποκομιδή των σκουπιδιών και τις… δημόσιες σχέσεις τους. Ούτε καν να κόψουν τα κλαδιά από τα γηραλέα δένδρα, ούτε φυσικά να καθαρίσουν τα φρεάτια, ούτε να αποφασίσουν αν θα μείνουν κλειστά τα σχολεία για μια μέρα, ούτε για τίποτα. Όλα σπεύδουν να τα κάνουν με χρήματα του κεντρικού κρατικού προϋπολογισμού τα υπουργεία, για να βγουν οι υπουργοί και να πάρουν ανάλογη δημοσιότητα και το τμήμα της δόξας που τους αναλογεί, από τα επίσης κραυγαλέα αθηνοκεντρικά μέσα μαζικής ενημέρωσης – κυρίως τα κανάλια.

**********************************************************************************************************

Αυτά βλέπουμε και νιώθουμε τύψεις προς τους δικούς μας αυτοδιοικητικούς, τους οποίους αντιμετωπίζουμε αυστηρά και σκληρά, θεωρώντας τους υπεύθυνους και υπόλογους για οποιοδήποτε θέμα μας απασχολεί ως τοπική κοινωνία και πολίτες.

Όταν ο Πατούλης κι ο Μπακογιάννης δεν «φταίνε» ούτε για τα άκοπα κλαδιά που έσπασαν μόλις φορτώθηκαν με λίγο χιόνι, ούτε για τα βουλωμένα φρεάτια, ούτε για τους δρόμους που έμειναν χωρίς αλάτι, ούτε για τα πεζοδρόμια που δεν καθαρίστηκαν, οι Τζιτζικώστας, Ζέρβας και λοιποί δήμαρχοι του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης καλούνται να απολογηθούν για οποιοδήποτε μικρό ή μεγάλο θέμα μας ταλαιπωρεί.

Εμείς εδώ, ζητήσαμε από τους αυτοδιοικητικούς μας τα ρέστα για την επιβολή ή μη των περιοριστικών μέτρων για την πανδημία, για τις ελλείψεις στα δημόσια νοσοκομεία, για την κοροϊδία του ΟΑΣΘ (παλιότερα) ή του νέου φορέα τώρα, για το μετρό και τα εθνικά οδικά δίκτυα, για την ανεργία και την απουσία επενδύσεων.

Επί της ουσίας, εμείς έχουμε δίκιο. Δουλειά του δήμου είναι να βλέπει τα άρρωστα δένδρα, τα επικίνδυνα κλαδιά (ακόμη κι αν με ένα νόμο του ’60 επισήμως είναι της παλιάς ΔΕΗ η αρμοδιότητα της κοπής), τα ξεφτισμένα επιχρίσματα παλιών οικοδομών που απειλούν να πέσουν σε κεφάλια πεζών... Δουλειά του δήμου είναι να επιτηρεί τον καθαρισμό των φρεατίων- ακόμη και εκείνων που ανήκουν στους οργανισμούς αποχέτευσης- δουλειά του δήμου είναι να κλείνει τις λακκούβες στους δρόμους (και της περιφέρειας στο επαρχιακό δίκτυο), δουλειά της αυτοδιοίκησης είναι ο έγκαιρος εφοδιασμός με αλάτι. Δουλειά της περιφέρειας είναι να εξασφαλίζει χρηματοδοτήσεις για τα αναγκαία έργα υποδομών κι ανάπτυξης, να αναθέτει και να αξιοποιεί μελέτες, να βρίσκει χρηματοδοτικά εργαλεία για την στήριξη της επιχειρηματικότητας, της εργασίας, της πρόνοιας.

Όπως και κύρια, δουλειά του δήμου είναι να ενημερώσει τους πολίτες για να πράξουν κάτι στον χώρο τους πριν προκύψει το πρόβλημα: να κόψουν ένα δένδρο που δεν αντέχει, να σοβατίσουν, να πάρουν αλάτι από τα σημεία διάθεσης και να ρίξουν έξω από την εξώπορτά τους κλπ.

Στην Αθήνα, η σύγχυση των αρμοδιοτήτων και το να περιμένει καθένας από τον άλλον, μεγέθυνε τα προβλήματα που δημιούργησε το πράγματι ακραίο καιρικό φαινόμενο. Το βαριά άρρωστο ελληνικό κράτος με τις γνωστές του παθογένειες (αμεριμνησία και έλλειψη προετοιμασίας), βούλιαξε στο χιόνι.

Μεγάλες περιοχές με δεκάδες χιλιάδες κατοίκους έμειναν χωρίς φως, νερό, θέρμανση, ο παγετός στους δρόμους δημιούργησε τρομακτικά προβλήματα στην κυκλοφορία, τα πεζοδρόμια (χωρίς αλάτι) μετατράπηκαν σε παγοπαγίδες.

Τελικά, η κυβέρνηση και το κεντρικό κράτος, μετά την παταγώδη αποτυχία στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της «Μήδειας», θυμήθηκαν να φορτώσουν τις ευθύνες στους δημάρχους των περιοχών, στον ΔΕΔΔΗΕ, στις λοιπές υπηρεσίες.

Στον 21ο αιώνα δεν μπορεί να είναι κυρίαρχη η άποψη ότι το μόνο που μπορούν ή πρέπει να κάνουν οι δήμαρχοι είναι να μαζεύουν σκουπίδια (και αυτό ελέγχεται αν το κάνουν καλά) ή να κλείνουν λακκούβες...
Θυμάμαι, την περίοδο που συζητιόταν στην Βουλή και ψηφιζόταν ο "Καλλικράτης", που παρά τις όποιες αστοχίες ή αδυναμίες μπορεί να είχε, τοποθετούσε την τοπική αυτοδιοίκηση σε ένα άλλο επίπεδο βάζοντας σαφές πλαίσιο διοίκησης και λειτουργίας, με κανόνες, λογοδοσία, διαφάνεια, αυξημένες αρμοδιότητες σε τοπικό επίπεδο και ευθύνες («μικροί πρωθυπουργοί» είχαν χαρακτηριστεί τότε οι δήμαρχοι και οι περιφερειάρχες).

Θυμάμαι που όλοι στα λόγια συναίνεσαν στην μεταφορά πόρων και αρμοδιοτήτων στην αυτοδιοίκηση, αλλά ουδείς ασχολήθηκε με το ζητούμενο, που ήταν η συνεργασία δήμων- περιφέρειας- κράτους- κεντρικής διοίκησης, προκειμένου να επιτυγχάνεται το βέλτιστο δυνατόν αποτέλεσμα.

Όπως και θυμάμαι, ότι μεγάλη μερίδα του πολιτικού συστήματος, αντί να ασχοληθεί με την ουσία της μεταρρύθμισης, αναλώθηκε σε αχρείαστες κόντρες για το πώς θα λέγεται και πού θα είναι η έδρα του κάθε δήμου.

Με αυτά και αυτά, ήταν αναμενόμενο για μια ακόμη φορά, ο δημόσιος διάλογος να μην επικεντρωθεί στην ουσία- ώστε αφενός να αποδοθούν τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και να διορθωθούν οι δυσλειτουργίες ενόψει της επόμενης φοράς, αλλά στο αν η πυρκαγιά στο Μάτι σκότωσε 101 συμπολίτες μας, γιατί ο Χρυσοχοΐδης έκλεισε την εθνική οδό και πάει λέγοντας. Α! και να χαμογελάμε χαιρέκακα κάτω από τα μουστάκια που δεν έχουμε, επειδή η «Μήδεια» χτύπησε και τους πλούσιους, αφήνοντας την Εκάλη χωρίς ενέργεια και νερό…

Είμαστε αδιόρθωτοι. Και ως τέτοιοι, είμαστε καταδικασμένοι να τα ξαναζήσουμε…

* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 21.02.2021