Οι ηλεκτρονικές πληρωμές (και η εξασφάλισή τους)
«O σκοπός του νόμου δεν είναι να καταργεί ή να περιορίζει, αλλά να διατηρεί και να διευρύνει την ελευθερία. Διότι... όπου δεν υπάρχει νόμος, δεν υπάρχει ελευθερία» έγραφε το 1690 ο John Lock - άγγλος φιλόσοφος.
Φυσικά και θα ήταν δυνατό να υπάρξει ευρεία συζήτηση σχετικά με την εκπλήρωση (ή μη) του σκοπού του νόμου -ιδίως στα απολυταρχικά καθεστώτα. Η θέσπιση όμως κανόνων αποδεικνύεται, κάποιες φορές, ως ξεχωριστά σημαντική για τη διατήρηση και διεύρυνση της ελευθερίας. Στις περιπτώσεις αυτές μάλιστα γίνεται, κατά κανόνα, και ευρύτερα αποδεκτή.
Μία από τις περιπτώσεις αυτές είναι κι εκείνη που αφορά τους κανόνες για τη διασφάλιση των συναλλαγών και συναλλασσομένων αλλά και τη διατήρηση και διεύρυνση της ελευθερίας αμφοτέρων.
Χρειαζόμαστε, στο πλαίσιο αυτό, την ύπαρξη (και εφαρμογή) τέτοιων κανόνων -παρότι ήδη έχουμε, ως χώρα, περίσσιους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρωτοστατεί. Και, μάλιστα, προς την ορθή κατεύθυνση.
Τα νέα δεδομένα
Εφαρμόζεται ήδη, από 14/9/2019, ο Κανονισμός (Ε.Ε.) 2018/389, που αφορά τη συμπλήρωση της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2015/2366 και το σύνολο των ηλεκτρονικών πληρωμών.
Οι ηλεκτρονικές πληρωμές σε όλη την Ε.Ε., την Ισλανδία, τη Νορβηγία και το Λιχτενστάιν γίνονται πλέον φθηνότερες, ευκολότερες και ασφαλέστερες. Δεν γίνονται ανεκτές, τώρα πια, επιπρόσθετες χρεώσεις από έναν έμπορο όταν ο καταναλωτής εξοφλεί κάποια αγορά του ή κάποια υπηρεσία χρησιμοποιώντας μια κάρτα που εκδίδεται στην Ε.Ε. Αναγνωρίζεται το δικαίωμα, σε οποιονδήποτε διαμένει νόμιμα στην Ευρώπη, να διαθέτει (δωρεάν ή με λογική αμοιβή) τραπεζικό λογαριασμό για την πραγματοποίηση των ηλεκτρονικών του πληρωμών. Οι διασυνοριακές πληρωμές σε ευρώ θα κοστίζουν πλέον όσο και οι εγχώριες.
Οι ηλεκτρονικές πληρωμές γίνονται περισσότερο ασφαλείς χάρη στην ισχυρή ταυτοποίηση των συναλλασσομένων, με συνδυασμό διαφορετικών παραγόντων επαλήθευσης (λ.χ. όχι μόνο PIN αλλά και, επιπρόσθετα, το αποτύπωμα του δικαιούχου).
Η ευθύνη του καταναλωτή σε περίπτωση μη εξουσιοδοτημένης πληρωμής (όπως λ.χ. εάν η πιστωτική του κάρτα έχει κλαπεί) περιορίζεται σε 50 ευρώ.
Όταν το ύψος της χρέωσης δεν είναι γνωστό εκ των προτέρων (λ.χ. στην περίπτωση ενοικίασης αυτοκινήτων ή κάλυψης δαπανών ξενοδοχείου), ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης δεν δικαιούται να προβαίνει σε απεριόριστη χρέωση, παρά μόνο μέχρι κάποιο (προ)συμφωνημένο ποσό.
Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών υποχρεούνται να εφαρμόζουν «αυστηρή εξακρίβωση της ταυτότητας του πελάτη», η οποία περιλαμβάνει στοιχεία, τα οποία συνδέουν άρρηκτα, δυναμικά και με ασφάλεια, τη συναλλαγή με συγκεκριμένο ποσό και συγκεκριμένο δικαιούχο. Αν οι πάροχοι πληρωμών παραλείψουν τη σχετική τους υποχρέωση, η ευθύνη και οι σχετικές συνέπειες δεν βαρύνουν τους (ανυπαίτιους) καταναλωτές.
Εν κατακλείδι
Η «αυστηρή εξακρίβωση της ταυτότητας του πελάτη» κινείται, αυτονοήτως, προς την κατεύθυνση και της ασφάλειας αλλά και της διευκόλυνσης των συναλλαγών -βεβαίως και των συναλλασσομένων. Οι σχετικοί, προερχόμενοι από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κανόνες πληρούν, στη συγκεκριμένη περίπτωση, την εισαγωγικώς διατυπωθείσα απαίτηση του John Lock, όσον αφορά την (επιθυμητή) στόχευση του νόμου.
Εξάλλου, οι ασφαλείς ηλεκτρονικές πληρωμές αποδεικνύονται, ήδη, ζωτικής σημασίας προκειμένου να υποστηριχθεί η επιθυμητή, και σε κάποιες περιπτώσεις απολύτως αναγκαία, όπως στη χώρα μας, ανάπτυξη. Κι από την ανάπτυξη δεν μπορεί παρά να είμαστε περισσότερο ωφελημένοι.
Όλοι μας.
Έτσι, από 14/9/2019, δικαιούμαστε να είμαστε λίγο περισσότερο χαρούμενοι. Και, προεχόντως, να αισθανόμαστε περισσότερο ασφαλείς.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 22 Σεπτεμβρίου 2019