Οι Γεωργίες και οι αιτίες
Είχαν πολλά κοινά. Το ίδιο όνομα, περίπου την ίδια ηλικία. Είχαν ένα παιδί στην εφηβεία. Και βρήκαν το ίδιο τραγικό τέλος, από το χέρι του συντρόφου τους. Και οι δύο δράστες είχαν κατά το παρελθόν ασκήσει ενδοοικογενειακή βία.
Η μία Γεωργία, 43 ετών, δολοφονήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο στη Σαλαμίνα από τον 71χρονο σύντροφό της. Μετά τη δολοφονία ο δράστης πήγε στο καφενείο να πιει καφέ, σαν να μην είχε συμβεί τίποτα.
Η άλλη Γεωργία, 41 ετών και έγκυος, δολοφονήθηκε στην Καλαμαριά από τον σύντροφό της, με τη βοήθεια φίλου του. Μετά τη δολοφονία, ο δράστης εμφανιζόταν στα κανάλια δήθεν ανήσυχος για την «εξαφάνιση» της συντρόφου του.
Δεν έχει σημασία το κίνητρο ή οι λόγοι που επικαλέστηκαν οι συγκεκριμένοι. Σε κάθε δολοφονημένη «Γεωργία» η αιτία είναι η πάντα ίδια. Η αίσθηση του δράστη ότι έχει δικαίωμα ζωής και θανάτου πάνω στο θύμα του. Η ιδιοκτησιακή αντίληψη του άνδρα πάνω στο σώμα και τη ζωή της γυναίκας. Με μία λέξη, η πατριαρχία.
«Δεν είσαι η μόνη, δεν είσαι μόνη». Αυτό είναι το μότο της Γραμμής SOS 15900, στην οποία μπορούν να απευθύνονται οι γυναίκες για να λάβουν υποστήριξη, όταν ζουν σε ένα κακοποιητικό περιβάλλον. Δυστυχώς, ούτε η Γεωργία της Σαλαμίνας ήταν η μόνη που δολοφονήθηκε, ούτε η Γεωργία της Καλαμαριάς θα είναι η μόνη.
Η κυβέρνηση επιμένει να δίνει βάρος στο δίκτυο υποστήριξης των κακοποιημένων γυναικών, με τα Συμβουλευτικά Κέντρα, τη Γραμμή SOS 15900 και το Panic Button. Πρόσφατα η γενική γραμματέας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κ. Ζέφη Δημαδάμα υποστήριξε ότι χάρη στο κουμπί πανικού «σώθηκαν 146 γυναίκες» την περίοδο πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος, από τον περασμένο Μάρτιο, σε Αττική και Θεσσαλονίκη και ανακοίνωσε ότι το 2024 θα επεκταθεί σε όλη τη χώρα. Δεν ξέρουμε αν οι 146 που «σώθηκαν» είναι αυτές που τελικά ενεργοποίησαν το κουμπί. Πάντως η Γεωργία της Σαλαμίνας ήταν από αυτές που είχε πάρει τους κωδικούς για το Panic Button, αλλά δεν πρόλαβε να το ενεργοποιήσει. Την πρόλαβαν οι σφαίρες. Ορθώς η πολιτεία χτίζει ένα δίκτυο υποστήριξης γύρω από το θύμα που έχει υποστεί κακοποίηση- κι αυτό το δίκτυο πρέπει να ενισχυθεί. Όμως όλες αυτές οι δράσεις συμβουλευτικής και υποστήριξης έρχονται εκ των υστέρων, όταν έχει συμβεί ήδη η κακοποίηση και παραλίγο να συμβεί η δολοφονία.
Σχεδόν όλες οι καμπάνιες για την κακοποίηση των γυναικών εστιάζουν στο θύμα. Προτρέπουν τις γυναίκες να σπάσουν τη σιωπή, τις ενθαρρύνουν να ζητήσουν βοήθεια λέγοντας ότι δεν είναι μόνες. Και μετά τη δολοφονία κάποιοι ψελλίζουν ένα «γιατί δεν έφευγε για να σωθεί;». Πάλι η ευθύνη μετατοπίζεται στο θύμα.
Και με τον δράστη; Τι γίνεται με τον δράστη; Αρκεί η αυστηροποίηση της ποινής και το λύσαμε το πρόβλημα; Όσο δεν εστιάζουμε στους εν δυνάμει δράστες, τόσο αυτοί θα μετατρέπονται σε δράστες. Όσο δεν επικεντρωνόμαστε στις νοοτροπίες, τις απόψεις και τις στάσεις ζωής, που δεν οδηγούν κατ’ ανάγκη όλους στην δολοφονία και την κακοποίηση, αλλά συντηρούν την ανισότητα και την καταπίεση, τόσο περισσότερες Γεωργίες θα μετράμε.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 14.01.2024