ΑΠΟΨΕΙΣ

Η απώλεια τροφίμων αποτελεί παγκόσμιο πρόβλημα, καθώς εκτιμάται ότι περίπου το 30% των παραγόμενων τροφίμων σπαταλιέται. Το περιβαλλοντικό κόστος είναι τεράστιο, αφού η παραγωγή τροφίμων απαιτεί την εκμετάλλευση τεράστιων πόρων. Το κοινωνικό κόστος είναι επίσης πολύ μεγάλο, αφού σημαντικό μέρος του πληθυσμού αντιμετωπίζει πρόβλημα σίτισης.

Είναι απαραίτητο να υπάρξουν πρωτοβουλίες για την καταπολέμηση αυτής της σπατάλης.

Στη Γαλλία από το 2016 ψηφίστηκε νόμος που υποχρεώνει τα σουπερμάρκετ να συγκεντρώνουν τα τρόφιμα που περισσεύουν και να τα διαθέτουν σε μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που διανέμουν τρόφιμα στους έχοντες ανάγκη (πρόσφυγες, άνεργοι, κοινωνικά αποκλεισμένοι κ.ά.). Ο νόμος επέφερε μια σαφή τάση μείωσης της σπατάλης και σήμερα το 50% του συνόλου των τροφίμων που συγκεντρώνονται στις τράπεζες τροφίμων προέρχεται από τα σουπερμάρκετ.

Στη Θεσσαλονίκη η Κεντρική Αγορά Θεσσαλονίκης, αξιοποιώντας και το πρόγραμμα INTERREG V-A Ελλάδα - Βουλγαρία 2014 - 2020, ανέπτυξε μια σημαντική δράση καταπολέμησης της σπατάλης τροφίμων και υποστήριξης της σίτισης των ασθενέστερων κοινωνικά ομάδων. Συγκεκριμένα σε καθημερινή βάση οι έμποροι της Κεντρικής Αγοράς παραδίδουν μη εμπορεύσιμα προϊόντα στη μη κερδοσκοπική εταιρεία, που έχει δημιουργηθεί από την Κ.Α.Θ., η οποία, αφού κάνει τον αναγκαίο ποιοτικό έλεγχο, παραδίδει τα προϊόντα που είναι κατάλληλα προς βρώση σε κοινωνικούς φορείς και οργανώσεις.

Η ανάπτυξη σε εθνικό επίπεδο της καταπολέμησης της σπατάλης τροφίμων προϋποθέτει την καθιέρωση ενός συνεκτικού πλαισίου παρεμβάσεων σε όλους τους σχετικούς τομείς. Ενδεικτικές παρεμβάσεις είναι:

Η νομοθέτηση της υποχρέωσης όλων των επιχειρήσεων του αγροδιατροφικού τομέα να συγκεντρώνουν και να διαθέτουν δωρεάν τα προς απόσυρση από την αγορά προϊόντα που είναι κατάλληλα προς βρώση και συνδυαστικά η παροχή κινήτρων σε αυτές, ώστε να αυξάνουν τις ποσότητες.  

Η παροχή χορήγησης μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων για τη δημιουργία κατάλληλης υποδομής (αποθήκες, ψυγεία, αυτοκίνητα μεταφοράς, ηλεκτρονικές πλατφόρμες κ.ά.).

Η εκδίπλωση δράσεων ευαισθητοποίησης των επιχειρήσεων, των φορέων, της κοινής γνώσης και των ομάδων που έχουν ανάγκη σίτισης.

Η ανάπτυξη δράσεων συμβουλευτικής και εκπαίδευσης σε θέματα ορθών πρακτικών ασφάλειας και υγιεινής στη συγκέντρωση - αποθήκευση - διατήρηση και διανομή τροφίμων.

Η καθιέρωση φορολογικών και ασφαλιστικών ρυθμίσεων που θα επιτρέπουν την απρόσκοπτη λειτουργία του μηχανισμού δωρεάς τροφίμων χωρίς εμπλοκή στις προβλέψεις της νομοθεσίας για τις λειτουργίες της αγοράς.

Η πρόληψη της σπατάλης τροφίμων και η βελτιστοποίηση της χρήσης των πόρων κατά μήκος ολόκληρης της αλυσίδας τροφίμων πρέπει να αποτελέσει τομέα προτεραιότητας στη δέσμη μέτρων για την ανάπτυξη της κυκλικής οικονομίας.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27-28 Απριλίου 2019