ΑΠΟΨΕΙΣ

Είναι γνωστή η φράση «That's Greek to me». Στην ελληνική της εκδοχή («αυτά είναι κινέζικα») μας είναι εξαιρετικά οικεία: Υποδηλώνει ό,τι φαίνεται τόσο δυσνόητο, που οποιαδήποτε προσπάθεια κατανόησής του μας φαίνεται ατελέσφορη.

Ο όρος «4η βιομηχανική επανάσταση» δεν κινούσε επαρκώς το ενδιαφέρον μου.

Μέχρι πρότινος.

Συνειδητοποίησα όμως (όχι, ευτυχώς, πολύ αργά) πως ο συγκεκριμένος όρος περιλαμβάνει μια, πραγματική, κοσμογονία. Εξελίξεις (λιγότερο ή περισσότερο) οικείες αλλά και παντελώς άγνωστες. Έννοιες για τις οποίες εύκολα θα ήταν δυνατό να υιοθετήσει κάποιος το: «αυτά είναι κινέζικα», υποδηλώνοντας αδιαφορία, ενδεχομένως απαξία και, ταυτόχρονα, παραίτηση.

Μήπως όμως θα ήταν εξαιρετικά παρακινδυνευμένο;

Η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση

Η πρώτη βιομηχανική επανάσταση ξεκίνησε στα τέλη του 18ου αιώνα και χαρακτηρίστηκε από τη βιομηχανική αξιοποίηση των μηχανών, της δύναμης του νερού και του ατμού. Η δεύτερη, στα τέλη του 19ου αιώνα, χαρακτηρίστηκε από τη μαζική παραγωγή, τις γραμμές συναρμολόγησης και την αξιοποίηση του ηλεκτρισμού. Η τρίτη, στα τέλη του 20ού, από την αξιοποίηση της ηλεκτρονικής και της πληροφορικής.

Κι η τέταρτη (4IR), που μόλις άρχισε;

Η 4IR ενισχύει αυτό που ονομάστηκε «έξυπνο εργοστάσιο». Δεν υπάρχει όμως κάποιο πεπερασμένο περιεχόμενο. Τα όριά της έχουν υπερβεί εκείνα των εργοστασίων. Ακόμα και των έξυπνων. Περαιτέρω: η 4IR έχει, ήδη, καταστήσει δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα στον φυσικό, βιολογικό και ψηφιακό κόσμο.

Προφανώς και δεν θα ήταν δυνατό να γίνει κάποια, αρκετά πλήρης, αναφορά στο σύνολο των τεχνολογιών, οι οποίες απαρτίζουν την 4IR -πολύ περισσότερο από έναν μη ειδήμονα. Ούτε, αντίστοιχα, στις κοσμογονικές αλλαγές που φέρνει στη βιομηχανική παραγωγή, στην παροχή υπηρεσιών, στην οικονομία, στην κοινωνία, στις ανθρώπινες σχέσεις.

Κάποιες από τις τεχνολογίες-ως πρόγευση: Internet of Things (ΙοΤ-Ίντερνετ των πραγμάτων), Virtual Reality (VR- εικονική πραγματικότητα), Augmented Reality (AR- επαυξημένη πραγματικότητα), Artificial Intelligence (AI- τεχνητή νοημοσύνη), Digital Transformation (DR-ψηφιακός μετασχηματισμός), Distributed Ledger Technology (DLT- τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού), Blockchain (αλυσίδα συστοιχιών), Smart Contract (έξυπνα συμβόλαια), Platform Economy (PE- οικονομία πλατφόρμας), Share (ή Sharing) economy (SE- συμμετοχική οικονομία), Digital Energy (DE- ψηφιακή ενέργεια), Digital Health (DH- ψηφιακή υγεία), βιοτεχνολογία, Neurotechnology (νευροτεχνολογία), Drones, 3D Printing (τρισδιάστατη εκτύπωση)

Στην πλημμυρίδα των (συχνά απολύτως δυσνόητων) αλλαγών που μας κατακλύζει εύλογα θα αναρωτιόταν κάποιος: Σε ποιο δίκαιο υπάγονται οι σχέσεις και οι διαφορές που δημιουργούνται στο πλαίσιο των νέων τεχνολογιών; Με βάση ποιο νόμο, άραγε, απαντώνται τα (μετά βεβαιότητας) εκατοντάδες χιλιάδες, σχετικά, ερωτήματα που εύλογα θα ήταν αναγκαίο να απαντηθούν από έναν δικηγόρο; Και ποιος θα ήταν ο κατάλληλος;

Εν κατακλείδι

Οι αλλαγές που φέρνει μαζί της η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση είναι κοσμογονικές: Δεν αφορούν μόνο το χώρο της παραγωγής -αφορούν, άμεσα, τη ζωή και την καθημερινότητα του καθενός από εμάς.

Αν καταφέρουμε να ξεπεράσουμε την αδυναμία ή την άρνηση να αντιληφθούμε τα συμβαίνοντα, ας αφουγκραστούμε τους ειδικούς. Αυτό που επιβάλλεται, επίσης, να πράξουμε, έστω και εκ των υστέρων -έστω και ασθμαίνοντας, στην προσπάθειά μας να ακολουθήσουμε τις ραγδαίες εξελίξεις, είναι να μεριμνήσουμε για τη θέσπιση των (μη υπαρκτών σήμερα) κατάλληλων κανόνων: σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο.

Για την υποβοήθηση της υγιούς ανάπτυξης της χώρας μας.

Για την προστασία των συναλλαγών και των συναλλασσομένων.

Για τη δική μας, εντέλει, προστασία και όφελος.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 29 Σεπτεμβρίου 2019