Η κατάργηση των ανωνύμων μετοχών
Οι Woodward και Bernstein είναι, πιθανολογώ, από τους πλέον διάσημους δημοσιογράφους όλων των εποχών: Στη βάση της δικής τους έρευνας αποκαλύφθηκε το «Watergate», που οδήγησε στην παραίτηση του προέδρου R. Nixon (1974).
«Follow the money» είναι η γνωστότερη, ίσως, ατάκα της ταινίας του 1976 «Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου», που βασιζόταν στο ομώνυμο βιβλίο των συγκεκριμένων δημοσιογράφων για το σκάνδαλο το «Watergate» (καθώς η απαρχή του σκανδάλου αφορούσε κλοπή χρημάτων από το «μαύρο ταμείο» του Δημοκρατικού κόμματος). Έκτοτε χρησιμοποιείται, αδιάλειπτα, για τον εντοπισμό και ταυτοποίηση εκείνων που ασχολούνται με παράνομες δραστηριότητες.
Οι ανώνυμες μετοχές και η αντιμετώπισή τους από τη διεθνή έννομη τάξη
Ήταν ανέκαθεν δυνατή η έκδοση ονομαστικών ή ανωνύμων μετοχών στο πλαίσιο της ανώνυμης εταιρείας. Η μεταβίβαση των ανωνύμων μετοχών ήταν πάντοτε ευχερέστερη. Η ιδιοκτησία τους όμως χρησιμοποιήθηκε, κάποιες φορές, για λιγότερο έντιμους σκοπούς. Το γεγονός αυτό δεν μπορούσε να παραμείνει χωρίς τις σχετικές πρόνοιες από τους συναρμόδιους διεθνείς οργανισμούς.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε στα κράτη-μέλη να ενσωματώσουν στις εθνικές τους νομοθεσίες αντίστοιχες πρόνοιες. Η χώρα μας έπραξε το καθήκον της με το ν. 4557/2010.
Η κατάργηση (και αντικατάσταση) των ανωνύμων μετοχών
Ο πρόσφατος νόμος για τις ΑΕ έχει επιλέξει την κατάργηση των ανωνύμων μετοχών. Από τη δημοσίευση του συγκεκριμένου νόμου δεν ήταν δυνατή η έκδοση ανωνύμων μετοχών. Οι υφιστάμενες ανώνυμες μετοχές ονομαστικοποιούνται, υποχρεωτικά, μέχρι την 1/1/2020.
Για την αντικατάσταση των ανωνύμων τίτλων μετοχών με ονομαστικούς, ακολουθούνται οι διατάξεις του καταστατικού και, εναλλακτικά, του νόμου.
Το διοικητικό συμβούλιο της ανώνυμης εταιρείας, η οποία έχει εκδώσει ανώνυμες μετοχές, είναι υποχρεωμένο μέχρι την 1/7/2019 να λάβει απόφαση επί της σχετικής διαδικασίας. Συγκεκριμένα, η απόφασή του θα πρέπει να αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο:
(α) εκείνοι που κατέχουν δικαιώματα επί των ανωνύμων μετοχών θα αναγγείλουν τα δικαιώματά τους και θα εγγραφούν στο τηρούμενο βιβλίο μετόχων και, στη συνέχεια,
(β) θα εκδοθούν και παραδοθούν στους δικαιούχους οι νέοι, ονομαστικοί, τίτλοι.
Οι ανώνυμες μετοχές δεν παρέχουν, μετά τη 1.1.2020, οποιοδήποτε δικαίωμα στους κατόχους τους ούτε και είναι δυνατή η μεταβίβασή τους, χωρίς να έχει προηγηθεί η ονομαστικοποίησή τους.
Εν κατακλείδι
Η φράση «Follow the money» της ταινίας «Όλοι οι άνθρωποι του προέδρου» υπήρξε παροιμιώδης όσο και διαχρονική, συνυφασμένη πάντοτε με την αποκάλυψη εκείνων που θέλουν να ξεπλύνουν βρόμικο χρήμα. Η διεθνής κοινότητα δεν είναι φιλική με τέτοιες επιλογές. Δεν θα ήταν, στο πλαίσιο αυτό, ανεκτή η δυνατότητα απόκτησης και διατήρησης σημαντικών περιουσιακών στοιχείων, όπως οι ανώνυμες μετοχές, χωρίς να είναι δυνατή η ταυτοποίηση του αληθινού τους ιδιοκτήτη. Ήταν επιβεβλημένο να τεθούν ανυπέρβλητα εμπόδια. Επελέγη η κατάργηση των ανωνύμων μετοχών.
Ήρθε η ώρα και για τη χώρα μας να αποχωριστεί τη δυνατότητα έκδοσης ανωνύμων μετοχών. Είναι αλήθεια πως η συγκεκριμένη διάταξη του πρόσφατου νόμου έχει γίνει ευρύτατα γνωστή. Αντίστοιχα και η προθεσμία (1/1/2020) για την αφαίρεση κάθε σχετικού προνομίου από αυτές -στην περίπτωση που δεν έχουν, μέχρι τότε, ονομαστικοποιηθεί.
Εντούτοις, λιγότερο γνωστή είναι η αναγκαιότητα της έκδοσης, μέχρι την 1/7/2019, της απόφασης του διοικητικού συμβουλίου, που θα καθορίζει το σχετικό «οδικό χάρτη».
Για τούτο: γρηγορείτε-μη (επ’ ουδενί) επαναπαυόμενοι!
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 23 Ιουνίου 2019