Μεταρρυθμίσεις: Τέλος χωρίς αρχή
Τα πράγματα με τη σειρά. Πρώτον, οι μεταρρυθμίσεις στο κράτος, στην εκπαίδευση ή στην οικονομία δεν υπήρξαν ποτέ αίτημα της ελληνικής κοινωνίας. Και από αυτούς που δηλώνουν θετικοί προς τις μεταρρυθμίσεις, οι περισσότεροι εννοούν μεταρρυθμίσεις που ξεβολεύουν τους άλλους. Δείτε ποια τύχη επιφύλαξε το εκλογικό σώμα στον Στέφανο Μάνο ή τον Τάσο Γιαννίτση και γενικώς σε όσους τόλμησαν κάτι περισσότερο από το να ανακατεύουν τη σούπα της στασιμότητας.
Δεύτερον. Μπορεί να έγειραν την πλάστιγγα υπέρ του Μητσοτάκη αυτοί που προσδιορίζονται ως «μεταρρυθμιστές» αλλά στο σημείο ισορροπίας έφεραν την πλάστιγγα οι παραδοσιακοί ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας. Αυτός ο κόσμος, όντως αποδείχθηκε πιο ανθεκτικός στον πειρασμό του τυχοδιωκτισμού από όσο ο αντίστοιχος του ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν έχει διάθεση για μεταρρυθμίσεις. Ο όρος «ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός» είναι ο ευφημισμός του κρατισμού και της ακινησίας και, αν αντέχετε, να διαβάσετε ανακοινώσεις της ΔΑΚΕ, πιθανώς θα μπερδευτείτε και θα νομίσετε ότι τους έκλεψε τη σφραγίδα το ΠΑΜΕ και σπάζει πλάκα.
Η ΔΑΚΕ είναι η πλειοψηφούσα παράταξη στον συνδικαλισμό των καθηγητών και των δασκάλων, από τις πιο σάπιες μορφές συνδικαλισμού στον δημόσιο τομέα, ο οποίος στην περίοδο του COVID-19 δεν ήθελε μαθήματα εξ αποστάσεως, δεν ήθελε να ανοίξουν τα σχολεία τον Ιούνιο, δεν ήθελε να ανοίξουν το Σεπτέμβριο, δεν ήθελε κάμερες στις τάξεις, γενικώς δεν ήθελε τίποτε -για την ακρίβεια, ήθελε πληρωμένες διακοπές από το Φεβρουάριο. Ο Μητσοτάκης στη Νέα Δημοκρατία είναι όπως ο Σημίτης στο ΠΑΣΟΚ. Τον ανέχονται όσο τους δίνει την προοπτική εξουσίας και τον περιμένουν στη γωνία για να τον στείλουν στο σπίτι μόλις τα πράγματα δυσκολέψουν.
Τρίτον. Η κρίση στην Οικονομία απομειώνει το πολιτικό κεφάλαιο που θα μπορούσε να αποτελέσει ζώνη προστασίας για τις αντιδράσεις έναντι των μεταρρυθμίσεων. Η ύφεση δεν είναι ένας αφηρημένος αριθμός -αυτό πια θα το κατάλαβαν μέχρι και οι θαμώνες των αριστερών καφενείων. Η ύφεση μεταφράζεται σε μείωση του ΑΕΠ, της απασχόλησης και του εισοδήματος. Η κυβέρνηση πρέπει να υπολογίζει σε λιγότερα κρατικά έσοδα και περισσότερες δαπάνες για άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Μέσα σε τέτοιο περιβάλλον, η κοινωνική δυσφορία εύκολα αναζωπυρώνεται και οι δημαγωγοί βρίσκονται στο ενδιαίτημά τους. Μην είστε πολύ αισιόδοξοι ότι «ο κόσμος έβαλε μυαλό, δεν είμαστε στο 2015». Λίγο θέλει για να ξαναρχίσουν τα ίδια με τότε. Που άνοιγες κουβέντα με ανθρώπους, νομίζοντάς τους κανονικούς, και εκείνοι σου έλεγαν για σεισάχθεια, σκίσιμο των Μνημονίων και παράλληλο νόμισμα.
Εάν ο Μητσοτάκης είχε πράγματι διάθεση μεταρρυθμίσεων, είναι άτυχος επειδή η συγκυρία τις κάνει ακόμη δυσκολότερες. Εάν δεν είχε διάθεση μεταρρυθμίσεων, είναι τυχερός επειδή βρήκε μία καλή δικαιολογία για να τις αφήσει στο συρτάρι. Προς το παρόν, ο Βρούτσης μοιράζει τα σαββατοκύριακα αυξήσεις συντάξεων στον Αυτιά και μεσοβδόμαδα στον Παπαδάκη και στις εφημερίδες υπάρχουν ακόμη πρωτοσέλιδα «παράθυρο για πρόωρη σύνταξη στις μητέρες που κάποτε το παιδί τους ήταν ανήλικο».
Ο Θεοδωρικάκος δίνει έξτρα άδεια για να κάνουν οι γυναίκες του Δημοσίου γυναικολογικές εξετάσεις -λες και δεν μπορούν να τις κάνουν τις υπόλοιπες τριάντα ή μετά το ωράριο. Η Κεραμέως θα κάνει, λέει, διάλογο με τους «αρμόδιους φορείς» για τη βάση εισαγωγής στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Πιστεύει ίσως ότι τα εξωτικά ΤΕΙ που ο Γαβρόγλου έκανε ΑΕΙ και το διδακτικό προσωπικό τους που αναβαθμίστηκε σε καθηγητές πανεπιστημίου θα δεχθούν να αυτοκαταργηθούν. Η βάση του δέκα τέθηκε εκτός συζητήσεως. Και αν χρειαζόμασταν ακόμη αποδείξεις, πόση αντοχή έχει η κυβέρνηση στον λαϊκισμό, ήρθε η ιστορία με τις δωρεάν μάσκες στα σχολεία για να μας τις δώσει. Η κωμική κατάληξη που είχε, ήταν αυτή ακριβώς που της άξιζε.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 27 Σεπτεμβρίου 2020