Οι «ευφυείς» ρήτρες των συμβολαίων
Μία από τις πρώτες αναρτήσεις φίλων που προβλήθηκε με το που άνοιξα το facebook προχθές, ήταν η φωτογραφία ενός οικιακού τιμολογίου της ΔΕΗ, που έφθανε το ποσό των 2700 ευρώ (!!). Μετά την πρώτη έκπληξη και οργή, άρχισα να αισθάνομαι μια άμβλυνση της ταραχής μου για το 400σάρι που μου ήρθε την προηγουμένη για το φυσικό αέριο του διμήνου, κατά το οποίο, πολλές ημέρες το σπίτι ήταν κλειστό και βέβαια-ανοιξιάτικα- ούτε λόγος για θέρμανση. 400σάρι που ακολούθησε ένα υπερήφανο χιλιάρικο διμήνου σε έναν ζεστό χειμώνα.
Αυτό σκέφτηκα είναι ένα αποτελεσματικό φάρμακο κατά της ταχυκαρδίας. Σαν το ανέκδοτο του χότζα με τον στάβλο που τον γέμιζε και, στη συνέχεια τον άδειαζε σταδιακά, αλλάζοντας την αίσθηση του μεγέθους του χώρου. Επανέρχομαι στον λογαριασμό φίλων του ηλεκτρικού ρεύματος των 2700 ευρώ, που απαιτεί εξόφληση, σε σπίτι δύο ατόμων, με νυχτερινό τιμολόγιο και πραγματικό ετήσιο εισόδημα 13000 ευρώ. Και με την επιδότηση!
Πρόκειται για χρεώσεις δύο διμήνων, στις οποίες, ζήτησα και είδα τα τιμολόγια, η ρήτρα αναπροσαρμογής αφορά στο μεγαλύτερο ποσό του λογαριασμού. Αλλά και αυτό με τις επιδοτήσεις έχει πολύ ενδιαφέρον. Η κυβέρνηση και οι εκπρόσωποί της το αναφέρουν ως να πρόκειται για φιλανθρωπία κάποιου αγνώστου ευεργέτη. Η επιδότηση είναι δημόσια χρήματα, συγκεντρωμένα από όσους φιλοτιμούνται ή δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά, και πληρώνουν φόρους. Ένα άλλο δυσανάγνωστο είναι αυτό με τα «ευάλωτα νοικοκυριά», για τα οποία πολύς λόγος γίνεται καθημερινά. Απαγορεύεται μάλιστα, σε μια ένδειξη υψηλής ευαισθησίας, να κόβεται το ρεύμα στα «ευάλωτα νοικοκυριά». Ποια ποσά ετήσιου εισοδήματος καθιστούν επισήμως φτωχό κάποιον, από ποια επαγγέλματα, με πόσες παράλογες απαιτήσεις να έχει να ικανοποιήσει; Είναι γνωστό ότι λιγότερο από ένα εκατομμύριο των ελλήνων πληρώνει φόρους. Και είναι επίσης κοινό μυστικό, ότι σε αυτούς δεν συμπεριλαμβάνονται πολλοί, υψηλοτάτων εισοδημάτων. Πληρώνουν λοιπόν οι μισθωτοί και η, ευρύτερη, μεσαία τάξη, που της έλαχε να κληρονομήσει κάποια ακίνητα. Και όσοι ακόμα έχουν μιαν πατριωτική ευαισθησία για αυτό το ρημαγμένο κράτος. Αλλά, αυτοί ακριβώς είναι που θέλουν και να ζουν με αξιοπρέπεια. Με την παλιάς κοπής αντίληψη «να μην χρωστάς σε κανέναν». Η μεσαία τάξη, που έχει λοιδορηθεί κατά καιρούς, μια «τάξη» θολή στον προσδιορισμό της, αλλά διεκδικούμενη εκλογικά από όλο τα κόμματα. Είχαμε λοιπόν τις στρεβλώσεις μας, μας προέκυψε και η «ρήτρα αναπροσαρμογής», που προσπαθούμε, μάλλον ανεπιτυχώς, να αποκωδικοποιήσουμε. Είναι λέει γραμμένη στα ψιλά γράμματα των παρόχων (sic) και στην Ελλάδα, επειδή είμαστε λαρτζ, είναι μεγαλύτερη από άλλες χώρες, Αυτή λοιπόν η ρήτρα είναι μια τιμωρία του καταναλωτή που σχετίζεται με τις διακυμάνσεις του κόστους προμήθειας της ηλεκτρικής ενέργειας, για τις οποίες, προφανώς, δεν φέρει καμία ευθύνη. Κοντολογίς, ό,τι και να συμβαίνει, η εταιρεία δεν χάνει. Τη ζημιά την πληρώνει ο καταναλωτής. Αυτή, ωστόσο, δεν είναι η μοναδική ρήτρα. Τα συμβόλαια με τους παρόχους είναι κάτι σαν ετεροβαρείς συμβιβασμοί απελπισμένων πολιτών.
Παντού ρήτρες. Ρήτρα αναπροσαρμογής, ρήτρα αποχώρησης, σταθερό χωρίς ρήτρα. Αφήστε τα αρκτικόλεξα. Χρεώσεις πάνω στις χρεώσεις. Ο καταναλωτής πληρώνει παροχή, διανομή, ενεργειακή μετάβαση (σε τι, δεν ξέρω), ΑΔΜΗΕ, ΔΕΔΔΗΕ, ΥΚΩ, ΕΤΜΕΑΡ, χαρτόσημο και να μην ξεχάσω και «λοιπές χρεώσεις»! Συνάπτεις συμβόλαιο και σου συμπεριφέρονται σα να τους χρωστάς από την προηγούμενη ζωή σου ή σα να πρέπει να εγγυηθείς προκαταβολικά ότι δεν είσαι απατεώνας. Όποια δικαιολογία και εάν εφευρεθεί για τη «ρήτρα αναπροσαρμογής», κανείς δεν μπορεί να επιχειρηματολογήσει για το ύψος της. Οι δε εξαγγελίες του ίδιου του Πρωθυπουργού για μερική επιστροφή χρημάτων, δεν είναι δυνατόν να καθησυχάσουν όσους ανοίγουν τους φακέλους των λογαριασμών, αντιλαμβανόμενοι ότι οι «πάροχοι» μάλλον δεν έχουν ενημερωθεί για τις κυβερνητικές αποφάσεις, αφού, μαζί με τα τιμολόγια συνεχίζουν να επισυνάπτουν απειλητικές επιστολές για άμεση εξόφληση. Και ενώ καταναλωτικές οργανώσεις έχουν ήδη κινηθεί δικαστικά, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανακοίνωση της ΡΑΕ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) της 28ης Απριλίου, στην οποία, αφού δίνει διευκρινίσεις περί του χαρακτήρα της «ρήτρας», τονίζει ότι προ καιρού είχε διαπιστώσει ότι «υφίσταται έλλειμμα διαφάνειας ως προς την επιβολή και την ενεργοποίηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής και, εξ αυτού του λόγου, εξέδωσε την… Απόφασή της ….» (ακολουθούν λεπτομέρειες δυσανάγνωστες για οποιονδήποτε καταναλωτή).
Στη συνέχεια δε, αναφέρει ότι, από 8 Απριλίου, έχει εκκινήσει διαδικασία ακροάσεων των Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας «που παραβιάζουν τις υποχρεώσεις τους…». Το ζήτημα λοιπόν μπορεί να αφορά στον πόλεμο, στην ανετοιμότητα της επηρμένης Ευρώπης και στη διεθνοποίηση του εμπορίου αλλά, σε μεγάλο βαθμό σχετίζεται με τη λειτουργία της χώρας, όπου, σε κάθε οικονομική κρίση, τα τιμολόγια εκτοξεύονται, πάντα εις βάρος του καταναλωτή, που πρέπει ο ίδιος να αποδείξει ότι το λάθος δεν είναι δικό του.
Η ΑΣΥΛΙΑ ΤΩΝ ΠΑΡΟΧΩΝ
Μεταξύ των άλλων, συνεχίζεται και η μη απόδοση στους Δήμους των εισπραχθέντων από κάποιες εταιρείες. Είναι γνωστό ότι στην Ελλάδα, τα δημοτικά τέλη τα πληρώνουμε μαζί με τον λογαριασμό της ηλεκτρικής ενέργειας. Παλαιότερα, πληρώναμε στην ΔΕΗ και τώρα στις εταιρείες παροχής ενέργειας που επιλέγουμε.
Η ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας) θέτει το θέμα της μη απόδοσης δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, ζητώντας οι όποιες εκκαθαρίσεις να γίνονται ανά δίμηνο. Να σημειωθεί ότι όταν οι Δήμοι δεν εξοφλούν τις δικές τους οφειλές εντός δύο μηνών, παρακρατείται ανάλογο ποσό από τους ΚΑΠ, τους προβλεπόμενους πόρους για την Αυτοδιοίκηση. Νομίζω ότι είναι πασιφανής η διαφορά στη λειτουργία του κράτους στις διάφορες βαθμίδες του. Ανοχή στις επιχειρήσεις, αυστηρότητα στην Αυτοδιοίκηση, απειλή στον πολίτη.
ΜΑΝΤΗΣ ΕΙΜΑΙ;
Η προηγμένη τεχνολογία στις επικοινωνίες αντί να τις διευκολύνει, τείνει να τις καταργήσει. Παλαιότερα στις υπηρεσίες δεν σήκωνε κανείς το τηλέφωνο. Τώρα ανοίγει αμέσως η γραμμή και μιλάς με το ρομπότ που γνωρίζει λίγα γράμματα. Πατάς κουμπιά, ακούς λίγο Μπετόβεν και πάλι από την αρχή. Κάποιες φορές καταφέρνεις να μιλήσεις με άνθρωπο. Όπως, πριν λίγες ημέρες, όταν φίλη στην Άνω Πόλη, μετά από πολύωρη διακοπή ρεύματος, συνομίλησε με εργαζόμενο της εταιρείας στην περιοχή, ο οποίος, στην ερώτηση «πότε προβλέπεται να αποκατασταθεί η ηλεκτροδότηση», απάντησε «μάντης είμαι;»…
* Δημοσιεύτηκε στη "ΜτΚ" στις 05.06.2022