ΑΠΟΨΕΙΣ

Η χώρα θα ήταν καταστροφικό να επιστρέψει στην παλιά «κανονικότητα». Η επιθυμητή σύγκλιση με τις χώρες του αναπτυγμένου βορρά της Ε.Ε. προϋποθέτει την αντιμετώπιση των παθογενειών του παρελθόντος, μέσα από ένα διαρκώς εξελισσόμενο πρόγραμμα δομικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων. Όμως και αυτές οι αλλαγές θα έχουν μικρή επενέργεια εάν δεν συνοδευτούν από μια αντίστοιχη αλλαγή των κοινωνικών στάσεων.

Ιδιαιτέρως για την προώθηση μιας προοδευτικής πολιτικής ανασυγκρότησης που θέλει «να πάει στα βαθιά» είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας «κρίσιμης μάζας» πολιτών, που όχι μόνο θα ενεργοποιούνται πολιτικά, αλλά θα λειτουργούν ως σηματωρός, επιδρώντας στη αλλαγή των κοινωνικών στάσεων. Μια Ελλάδα σε προοδευτική κατεύθυνση προϋποθέτει σε κοινωνικό επίπεδο:

• ü Την υπέρβαση της απαισιοδοξίας και της αποθάρρυνσης μέσω της άμιλλας για τη δημιουργία θετικών παραδειγμάτων παντού.
• ü Την ανάδειξη της προστασίας του δημόσιου συμφέροντος και της χρηστής διαχείρισης των συλλογικών αγαθών ως βασικών αρχών.
• ü Τη δημιουργία μιας νέας σχέσης με την εργασία και την επιχειρηματικότητα, με παραγωγικότητα, προσαρμοστικότητα στις τεχνολογικές μεταβολές, φιλικότητα προς την καινοτομία και τη διά βίου μάθηση, εταιρική κοινωνική ευθύνη και υπεύθυνη εκτέλεση των δημόσιων λειτουργημάτων.
• ü Την επιβράβευση της αριστείας, ως μέρος της συλλογικής αναβάθμισης των γνώσεων, ικανοτήτων και συμπεριφορών καθώς και σε συνδυασμό με τη διαρκή προσπάθεια για μια κοινωνία ίσων ευκαιριών. Την επιβράβευση ιδιαιτέρως εκείνων των αριστούχων που αντιμετωπίζουν μεγαλύτερα εμπόδια από αυτά που αντιμετωπίζει κατά μέσο όρο η κοινωνία.
• ü Την αλλαγή των καταναλωτικών συμπεριφορών με μείωση της απαίτησης για ιδιωτική κατανάλωση σε συνδυασμό με αύξηση της «κατανάλωσης» συλλογικών αγαθών. Αυτό συνδυάζεται με ανάδυση αξιών που έχουν υποχωρήσει όπως η συλλογικότητα και η ομαδικότητα, η κοινωνική αλληλεγγύη, η εγκράτεια, η φειδώ με σκοπό την εξοικονόμηση πόρων.
• ü Τη δημιουργία μιας νέας σχέσης του πολίτη με τα κοινά, που θα καθορίζεται από τη βούληση για την προώθηση των βέλτιστων λύσεων για το κοινωνικό σύνολο και όχι από την επιθυμία για χρήση των πολιτικών δικαιωμάτων με πελατειακό τρόπο προς ίδιον όφελος.

Αυτές οι κοινωνικές στάσεις για να καθιερωθούν πρέπει εκτός από τις ατομικές βελτιώσεις να ενισχυθούν μέσα από συλλογικές διαδικασίες. Αυτό σημαίνει σύγκρουση παντού με τις παλιές δομές και νοοτροπίες, που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία, κινητοποίηση - συμπαράταξη κατά χώρο όλων των πολιτών και των συλλογικοτήτων που διακρίνονται από μία στάση κοινωνικής ευθύνης και άσκηση δημόσιων πολιτικών υποστηρικτικών προς αυτήν την κατεύθυνση.

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 17 Φεβρουαρίου 2019