ΑΠΟΨΕΙΣ

Οι παππούδες μου από τον Έβρο ήρθαν από την Ανατολική Θράκη ως πρόσφυγες. Ο πατέρας του παππού μου όταν εγκαταστάθηκαν στο μικρό χωριό κοντά στις όχθες το ποταμού Έβρου ανέβαινε κάθε απόγευμα σε ένα ύψωμα, ένα μικρό λοφάκι στις παρυφές του οποίου ήταν χτισμένος ο οικισμός και έβλεπε στην απέναντι πλευρά το χωριό του, φώναζε τους φίλους του που έμειναν πίσω.

Κάθε απόγευμα τα ίδια. Όταν πήγαινε 4 μ.μ. τους χειμερινούς μήνες που νυχτώνει νωρίς και λίγο αργότερα το καλοκαίρι, πού τον έχανες πού τον έβρισκες στην κορυφή του λόφου να καπνίζει τσιγάρα και να κοιτάει με στεναγμούς πολλούς και νοσταλγία το χωριό του, να μιλάει με τα πρόσωπα του πρόσφατου παρελθόντος του, να είναι βέβαιος πώς, δεν μπορεί, κάποια στιγμή πάλι εκεί θα ζει και θα αναπνέει…

Δυσκολεύτηκε πολύ, λένε, να συνηθίσει στη νέα κατάσταση. Τον πρώτο καιρό αρνιόταν την ίδια την πραγματικότητα, το γεγονός πως διωγμένος από τον τόπο της καθημερινότητάς του, έπρεπε να προσαρμοστεί, αν και βίαια, σε μία νέα άλλη ζωή. «Δεν είναι και εύκολο για έναν άνθρωπο να συνηθίσει μετά από μία μετακίνηση. Ένα λουλούδι αλλάζει χώρο στο σπίτι και βλέπεις πως μπορεί να μαραθεί», λέει η Γιασεμίν Οζέκ, η 43χρονη Τουρκάλα συγγραφέας από την Κωνσταντινούπολη, που μιλάει άπταιστα ελληνικά και γράφει γι’ αυτό το πολύ ευαίσθητο ζήτημα ανθρώπων διαφορετικών θρησκειών και προελεύσεων, που όμως ζουν μέσα στα ίδια σύνορα ομαλά και αρμονικά, χωρίς αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις, κάνουν φιλίες, παντρεύονται, ερωτεύονται, βάζοντάς τα όλα αυτά πάνω από πολιτικές και συμφέροντα.

Έτσι και οι δικοί μου οι παππούδες. Έτσι και οι παππούδες της Γιασεμίν. Οι δικοί μου από την Ανατολική Θράκη στην Ελλάδα. Οι δικοί της από τη Θεσσαλονίκη στη Σαμψούντα. Άνθρωποι ξεριζωμένοι, απεγνωσμένοι, θυμωμένοι, πονεμένοι, μα πάνω από όλα άνθρωποι. Όσα μας χωρίζουν άλλα τόσα μας ενώνουν, μάλλον πολύ περισσότερα, αφού πάντα στο βάθος ο πόνος του αποχωρισμού είναι ο πιο ισχυρός συνδετικός κρίκος.

Αυτούς τους ανθρώπους σκέφτομαι κάθε φορά που βλέπω πρόσφυγα, κάθε φορά που βλέπω μετανάστη στη δική μου χώρα, σε άλλες χώρες. Και τον συναισθάνομαι ίσως λίγο παραπάνω από ότι αγαπώ όλους τους άλλους.

Γιατί πώς να τα βάλεις με τέτοιους ανθρώπους; Ξεσπιτωμένους, θολωμένους, απροστάτευτους…