Αυτός ήπιε americano, εγώ εσπρέσσο. Από την προηγουμένη κιόλας ημέρα ο Χρήστος Ζαμπούνης, ο σημερινός καλεσμένος του πρωινού καφέ, μού μίλησε θεσσαλονικιώτικα. «Να το κλείσουμε από τώρα. Και όχι θα τα πούμε και θα δούμε, όπως λένε στην Αθήνα». Θεσσαλονικιώτικος και ο λόγος που ήρθε εδώ για να παρουσιάσει ένα βιβλίο για τον Λουτσέσκου και τον ΠΑΟΚ. 

Όταν τον ρώτησα πως θα χαρακτήριζε τον εαυτό του μού είπε μετά από σκέψη: ΠΑΟΚτσή. Φυσικά η κουβέντα μαζί του είχε πολλά. Για τον τέως βασιλιά, το Παρίσι του '80, τον Κάρολο, το savoir vivre, τον Κασσελάκη και τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά και τις δύσκολες στιγμές στη ζωή του, όπως τη νικηφόρα μάχη που έδωσε με τα ναρκωτικά και την απώλεια του ανιψιού του στην τραγωδία των Τεμπών.

Αν κάτι με εξέπληξε ήταν η παραδοχή του ότι αν ζούσε το 1943 και στην περίοδο της αντίστασης θα γινόταν όπως και ο πατέρας του κομμουνιστής. Σήμερα δηλώνει βασιλόφρων…

Αν και είμαστε περίπου συνομήλικοι, να χρησιμοποιήσουμε τον πληθυντικό ευγενείας στη συνέντευξη;

Επαγγελματικά πρέπει να υπάρχει απόσταση. Γιατί αλλιώς τι είμαστε; Εμείς τα φιλαράκια και οι άλλοι που διαβάζουν κάτι άλλο; Πληθυντικός ευγενείας, λοιπόν.

Μήπως δε θεωρείται πολύ του savoir vivre να αποκαλύπτουμε τις ηλικίες μας;

Savoir vivre σημαίνει να μην κάνεις κάτι που ενοχλεί τον άλλο. Στην περίπτωση της ηλικίας μπορεί να ενοχλούνται οι πάντες. Και επίσης μπορεί να μην ενοχλούνται οι γυναίκες, αλλά καλό είναι να την δηλώνει κανείς μόνος του.

Εγώ δεν κάνω φάουλ που δηλώνω ότι είμαστε περίπου συνομήλικοι;

(Γελάει). Όχι. Αλλά θέλω να χαιρετήσω τα νιάτα διότι είστε κατά τι μικρότερος.

Πληθυντικός ευγενείας, λοιπόν: Υπάρχει πρωινός καφές στη ζωή σας;

Βεβαίως.

Ποιος είναι ο αγαπημένος σας;

Americano, χωρίς ζάχαρη, λόγω θερμίδων. Είναι ένας espresso με πάρα πολύ νερό. Και υπάρχει ποσότης.

Ποιος είναι ο καφές της καλής κοινωνίας;

Ο καφές έχει δημοκρατικοποιηθεί, οπότε δε νομίζω να γνωρίζει ταξική διαφορά. Φαντάζομαι με την ακρίβεια και με τα μνημόνια ότι είναι η τελευταία πολυτέλεια για κάθε συνάνθρωπό μας.

Με το στηθοσκόπιο στο χέρι. Και οι δύο γονείς ήταν γιατροί

Θα σας πάω πολλά χρόνια πίσω. Γεννηθήκατε στη Θεσσαλονίκη, αλλά μεγαλώσατε στη Βέροια. Από γονείς γιατρούς. Πώς θα περιγράφατε ως παιδί την ατμόσφαιρα στο σπίτι σας;

Έχει σημασία να τονίσω ότι ο πατέρας μου κατάγεται από τον Πολύγυρο Χαλκιδικής, από μια οικογένεια που έδωσε δημάρχους στον Πολύγυρο. Η μητέρα μου κατάγεται από τη Θεσσαλονίκη, αλλά με απώτερη καταγωγή από την Ήπειρο, τη δυτική Μακεδονία και από Έλληνες που πήγανε στις παραδουνάβιες περιοχές και στη Ρουμανία και ήκμασαν. Και το λέω αυτό γιατί τώρα εκδίδω το βιβλίο της πριγκίπισσας Ελισάβετ της Ρουμανίας που παντρεύτηκε τον Βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο τον Β’, με τίτλο «Η άγνωστη βασίλισσα». Κανείς δεν την ήξερε. Παντρεύτηκαν και ξεπαντρεύτηκαν πολύ γρήγορα.

Είναι μια συναρπαστική ιστορία που με ταξιδεύει στη Ρουμανία. Στα θέματα της καταγωγής έχει μεγάλη σημασία το ότι είναι όλη είναι Μακεδονία. Δηλαδή, το 1915 που ήρθε ο παππούς μου στη Θεσσαλονίκη παντρεύτηκε τη γιαγιά μου και κτίσανε μια μονοκατοικία στις Εξοχές, Σόλωνος και Μαρτίου για την ακρίβεια. Τώρα εκεί έχει γίνει πολυκατοικία.

Οι πρώτες μου αναμνήσεις ήταν που πηγαίναμε να δούμε τη γιαγιά -ο παππούς είχε πεθάνει- σε αυτή τη μονοκατοικία με κήπο. Μετά ήταν σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο το ταξίδι σε Πολύγυρο και Γερακινή. Εκεί είχαμε ένα εξοχικό στη θάλασσα. Ήταν ένα πέτρινο καλύβι που προπολεμικώς χρησίμευε για να μαζεύουμε τις ελιές και να μένουμε. Μετά το κάναμε εξοχική κατοικία.

Η μητέρα του Ευτέρπη Καραγεωργίου

Αστική οικογένεια, δηλαδή.

Ναι, η μητέρα μου πήγε στο Καλαμαρί. Είχε πιο μεγαλοαστικό προφίλ και πιο savoir vivre λογική. Στο σπίτι μιλούσαμε γαλλικά, γιατί η γιαγιά μου είχε πάει σε ελβετικό σχολείο στο Βουκουρέστι και εγώ είχα νταντά Γαλλίδα. Γενικά ένα περιβάλλον αρκετά οξύμωρο για την Ελλάδα.

Και ο μπαμπάς αριστερός.

Ο μπαμπάς αριστερός. Όχι μόνο στις ιδέες, αλλά και στις πράξεις.

Διετέλεσε και δήμαρχος Βέροιας.

Η ζωή του όλη θα έλεγα ήταν αριστερή. Επρόκειτο για έναν λιτό άνθρωπο. Δεν έπαιρνε χρήματα από τους περισσότερους από τους ασθενείς του. Θυμάμαι τη γιαγιά μου να τού λέει: «Μα πως θα ζήσεις την οικογένειά σου αφού δεν πληρώνεσαι ως καρδιολόγος;».

Ρομαντική βαρκάδα του πατέρα του, Κώστα Ζαμπούνη, όταν σπούδαζε στη Γερμανία

Άρα στο σπίτι η κουβέντα είχε συχνά δόσεις από πολιτική;

Κατά τη διάρκεια της «εθνοσωτηρίου» εντός εισαγωγικών, υπήρχε μια άκρα σιωπή. Γιατί ο πατέρας μου γλύτωσε την εξορία, τα ξερονήσια και τα στρατοδικεία -εγώ θα μπορούσα να μην είχα γεννηθεί- επειδή ο παππούς μου ήταν βασιλόφρων. Εδώ έχει σημασία να πω ότι τώρα με την πάροδο του χρόνου που είμαι εγώ βασιλόφρων εκείνη την εποχή το 1943 που ο πατέρας μου έγινε μέλος της ΕΠΟΝ και μπήκε στην αντίσταση και συνελήφθη από τη Γκεστάπο και δεν έδωσε τους συντρόφους του ίσως και εγώ προς τα εκεί θα πήγαινα. Αυτό ήταν το σωστό να κάνει κανείς. Μετά επειδή ήλεγχε το Κομμουνιστικό Κόμμα τον ΕΛΑΣ, το ΕΑΜ και την ΕΠΟΝ η διαδρομή του ήταν προδιαγεγραμμένη.

Ως πιτσιρικάς, καλοκαίρι στη Γερακινή

Με την αδελφή του Αυγή σε νεαρή ηλικία

Μετά ήρθε η Βέροια. Τι αναμνήσεις σας έρχονται από τη σχολική περίοδο εκεί;

Είχα πολύ μεγάλη τύχη να μεγαλώσω στην επαρχία.

Γιατί;

Διότι είχα την τύχη να μεγαλώσω σε ένα περιβάλλον που μού έκανε πάρα πολύ καλό για τη συνέχεια της ζωής μου.

Τι είδους περιβάλλον;

Η Βέροια ήταν και είναι μια αγροτική περιοχή. Τότε έλεγαν όλο αυτόν τον κάμπο η «Καλιφόρνια της Ελλάδος». Είχα την τύχη να παίζω σε αλάνες, να παίζω ελεύθερα, να περπατάω χωρίς το άγχος της σημερινής εποχής για το «πως θα πάει το παιδί από εδώ μέχρι εκεί». Είχα την τύχη να έχω συμμαθητές που μού έδωσαν μια ευρύτερη αντίληψη για τη ζωή από το «πάω στο κολλέγιο ή στο Καλαμαρί ή σε ένα ιδιωτικό σχολείο και είμαι σε μια ελίτ».

Τι θυμάστε ευχάριστα από τη Βέροια;

Πολύ παιχνίδι, αλλά και πάρα πολύ διάβασμα. Γι’ αυτό και έγινα και δημοσιογράφος και συγγραφέας. Αν δε διαβάσεις δεν μπορείς να γράψεις.

Στη συνέχεια μια πορεία ζωής με πολλές κατευθύνσεις. Φοιτήσατε στη Σχολή Ξεναγών.

Έκανα δύο πανεπιστήμια μαζί. Είναι πολύ σημαντική η Σχολή Ξεναγών και κακώς λέγεται ανωτέρα σχολή. Ήταν ίσως από τις πιο σπουδαίες δεξαμενές γνώσεως που είχα. Και πήγα σε πολλά πανεπιστήμια και πολλές σχολές.

Γιατί;

Γιατί έμαθα τη χώρα μου. Εκτός από τα θεωρητικά είχαμε ταξίδια, έπρεπε να πάμε σε όλους τους αρχαιολογικούς χώρους, σε βυζαντινές εκκλησίες και σε μουσεία σε όλη τη χώρα για να μπορέσουμε -αν χρειαστεί- να ξεναγήσουμε.

Ο Χρήστος Ζαμπούνης κατά τη διάρκεια αφισοκόλλησης με την Εξόρμηση στην τσέπη

Και μετά είχατε τη φοίτηση στη Βιομηχανική…

Παραλλήλως πανεπιστήμιο ελληνικό, το οποίο ήταν σκέτη αποτυχία γιατί ήταν συνέχεια καταλήψεις, αποχές, απεργίες και ένα περιβάλλον όχι ενδιαφέρον για κάποιο που ήθελε να μάθει και να προοδεύσει γνωστικά.

Και μετά Παρίσι….

Ναι. Μετά έγινα δεκτός για μεταπτυχιακό στις Πολιτικές Επιστήμες και κατόπιν στην Αμερική, όπου ξεκίνησα ένα διδακτορικό με θέμα τη γεωπολιτική του μουσουλμανικού κόσμου. Εκεί με κέρδισε η δημοσιογραφία και δεν τελείωσα το διδακτορικό. Στην Αμερική αντελήφθην ότι δε θα γίνω ούτε διπλωμάτης ούτε καθηγητής πανεπιστημίου, θα γίνω δημοσιογράφος.

Στο Παρίσι ξεκίνησε και η δημοσιογραφία;

Εκεί ξεκίνησα…

Από τα πρώτα χρόνια της παραμονής του στο Παρίσι

Με την Κατρίν Ντενέβ κατά τη διάρκεια συνέντευξης στο Παρίσι

Στο Παρίσι δίπλα με τον Τζακ Νίκολσον

Πώς ήταν εκείνα τα χρόνια της δεκαετίας του '80 η γαλλική πρωτεύουσα; Τι κερδίσατε από την παραμονή σας εκεί;

Το 1984 πήγα στο Παρίσι και έμεινα μέχρι το 1999, ενώ ενδιαμέσως πήγα ένα χρόνο στην Αμερική. Όταν η ηλικία κάποιου ξεκινά από τον αριθμό 2 (γελάει), ο κόσμος του ανήκει. Αλλά τότε ήταν και η χρυσή εποχή για το Παρίσι.

Άνθρωποι σημαντικοί που ήρθατε κοντά μέσω συνεντεύξεων ήταν πολλοί. Κάτι που θυμάστε ιδιαίτερα;

Θυμάμαι την πρώτη μου συνέντευξη, όπου όπως εσείς τώρα έχετε το κινητό και ηχογραφείτε, εγώ είχα το μαγνητόφωνο της εποχής. Ένα sony. Ξέχασα όμως να πατήσω το rec. Kαι ήταν ένας πάρα πολύ απαιτητικός άνθρωπος αυτός από τον οποίο πήρα συνέντευξη. Ήταν ο παγκοσμίου φήμης γλύπτης Τάκης.

Εκείνα τα χρόνια του είχε παραγγείλει ο τότε ο πρόεδρος της γαλλικής δημοκρατίας Φρανσουά Μιτεράν να φτιάξει δικές του δημιουργίες σε μια πλατεία στο Παρίσι, που έτσι ήταν γεμάτη με τα γλυπτά του. Μιλάμε για έργο μνημειώδες. Τη συνέντευξη τελικά την έγραψα από το μυαλό μου και πήγα να πεθάνω γιατί τον έβλεπα σε ένα στέκι που πηγαίναμε και όπου σύχναζαν οι καλλιτέχνες και έλεγα: «Τώρα θα πεθάνω, όταν την διαβάσει». Αλλά του φάνηκε μια χαρά.

Σe σουίτα ξενοδοχείου κατά τη διάρκεια συνέντευξης με τον Θεόδωρο Αγγελόπουλο

Με τον τέως βασιλιά της Ελλάδας Κωνσταντίνο στον οικία του στο Λονδίνο

Η πρώτη συνέντευξη με τον τέως βασιλιά πώς προέκυψε;

Η πρώτη συνέντευξη με τον Κωνσταντίνο έγινε στις αρχές της δεκαετίας του '90 στον Ελεύθερο Τύπο, που τότε πουλούσε 150.000 με 200.000 φύλλα. Και επειδή την είχα κάνει για ένα γαλλικό περιοδικό και δεν είχα φωτογράφο μαζί μου το μόνο που μπόρεσα να έχω είναι μια φωτογραφία την οποία ζήτησα από τον Εγγλέζο φωτογράφο που ήταν και φωτογράφος της βασίλισσας Ελισάβετ, που ήταν ξαδέλφια με τον Κωνσταντίνο.

Δεν περίμενα τότε ότι θα υπάρχει στην Ελλάδα έντυπο που θα φιλοξενούσε μια συνέντευξη του Κωνσταντίνου. Ήταν κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και υπήρχε ένα κλίμα πολύ αρνητικό. Οπότε την έκανα για το γαλλικό περιοδικό στο οποίο δούλευα. Τηλεφώνησα τον Γιώργο Κύρτσο που ήταν τότε διευθυντής στον Ελεύθερο Τύπο, όπου ήμουν ανταποκριτής και τον ρώτησα αν θα τον ενδιέφερε αυτό ως θέμα. Και ο Γιώργος μου λέει «Ναι». Έτσι μπήκε μία τεράστια φωτογραφία δική μου με τον Κωνσταντίνο στην πρώτη σελίδα με ένα πηχαίο τίτλο. «Κωνσταντίνος: Θέλω να γυρίσω στην Ελλάδα». Τότε να σας θυμίσω δεν μπορούσε να έρθει στη χώρα μας.

Με τον Ντόναλντ Τραμπ πριν εκλεγεί πρόεδρος των ΗΠΑ και την ελληνίδα γλύπτρια Ντέλλα Ρουφογάλη-Ρούνικ

Βρεθήκατε κοντά και σε άλλους μεγάλους και διάσημους, όπως ο σημερινός βασιλιάς της Αγγλίας Κάρολος. Πώς έγινε η επαφή;

Με τον Κάρολο δεν ήταν συνέντευξη, ήταν συνάντηση και ιδιωτικές συνομιλίες. Αυτοί που είναι στο θρόνο ή είναι διάδοχοι δε δίνουν συνεντεύξεις.

Η εντύπωσή σας για τον Κάρολο που είναι σήμερα ο βασιλιάς της Αγγλίας ποια είναι;

Ο Κάρολος είναι ένας άνθρωπος που μπορεί να μιλήσει για το περιβάλλον, για την προστασία της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και για την οικολογία. Αυτός ο άνθρωπος τη δεκαετία του 70 ήταν ακτιβιστής οικολόγος και μιλούσε για την κλιματική κρίση. Εμένα μου έκανε εντύπωση γιατί τον πέτυχα μαζί με τη Γαλλίδα σύζυγό μου που ήταν έγκυος στην κόρη μου, που τώρα είναι τριάντα χρονών, σε μια ερημική παραλία μαζί με το Γάλλο βαφτισιμιό μου. 

Μού λέει, λοιπόν. «Εκεί είναι ο Πρίγκιπας Κάρολος». Και βλέπω έναν θηριώδη ξανθό και λέω ότι δεν είναι αυτός ο σωματότυπός του. Μου λέει ο ανιψιός μου: «Όχι ο όρθιος, ο ξαπλωμένος». Ήταν λοιπόν, με μια ομπρελίτσα και έναν σωματοφύλακα σε απόσταση. Και ξέρετε τι διάβαζε, γιατί τον πλησίασα να τον χαιρετήσω; Διάβαζε το βιβλίο του βυζαντινολόγου σερ Στίβεν Ράνσιμαν «Η άνοδος και η πτώση του Βυζαντίου». Οπότε όταν έχεις αυτή την εικόνα τι μπορώ να πω γι’ αυτόν τον άνθρωπο; Μπορείς να πεις κάτι άσχημο;

Με τον Κάρολο θα αλλάξει κάτι στην Αγγλία;

Ε, βέβαια. Οι αλλαγές εκεί δε γίνονται αισθητές όπως με τον καινούργιο πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ (γελάει). Εκεί παίρνει χρόνια.

Με την ευκαιρία: Πώς βλέπετε τον Στέφανο Κασσελάκη;

Εμένα μου άρεσε πάρα πολύ όταν ενεφανίσθη. Γιατί είναι κάτι νέο και φρέσκο. Ξέρετε εμείς που είμαστε υπέρ του θεσμού της βασιλευομένης δημοκρατίας δεν κοιτάμε τα κόμματα ούτε βάζουμε διαχωριστικές γραμμές. Κοιτάμε τι καλό κάνει ο καθένας για τον τόπο του. Οπότε βλέποντας αυτή τη φρεσκάδα θα μείνω στα θετικά. Γιατί «ορώμεν το καλόν» λέει ο ευαγγελιστής και έτσι βλέπω και το savoir vivre. Δεν το βλέπω για να κατακρίνω πώς κάθεται κάποιος ή πως τρώει. Το βλέπω για να γίνουμε όλοι καλύτεροι και για να κάνουμε τη ζωή μας χωρίς παρεξηγήσεις. Οπότε μου άρεσε ο Κασσελάκης.

Κάπου διάβασα ότι η ενασχόλησή σας με το savoir vivre ξεκίνησε από μια επίσκεψή σας στην εφορία το 1992 όταν κάποιος δεν κράτησε την πόρτα για να μπείτε εσείς στο γραφείο;

Έχω ακόμη το καρούμπαλο (γελάει). Θυμάμαι την εικόνα σα σήμερα. Πήγα να κάνω τα χαρτιά μου γιατί είχα τότε μια εκπομπή στο MEGA και πήγα στην εφορία γιατί μέχρι τότε φορολογούμουν στη Γαλλία. Συνηθισμένος περίμενα να κρατήσει τη γυάλινη την πόρτα που ήταν και βαριά, αλλά δεν το έκανε. Το αστείο είναι ότι σήμερα συμβαίνει το αντίθετο. Πάω στο Ζonar’s, που λέγεται πια Athenee και κρατώ την πόρτα για να περάσει μια κυρία. Και επί μισή ώρα περνάει κόσμος. Και κανένας δεν έρχεται να την κρατήσει (γελάει).

Όταν επιστρέψατε από το Παρίσι βρήκατε την Ελλάδα στα χάι της. Με το χρηματιστήριο στα ύψη και την εποχή των παχιών αγελάδων.

Τότε όταν έφευγα από την Αθήνα από το αεροδρόμιο Ανατολικό που ήταν οι πτήσεις του εξωτερικού έλεγα ότι το φτωχαδάκι, ο γκασταρμπάιτερ, ο Έλληνας φεύγει από μια φτωχή χώρα και πάει σε μια ευημερούσα. Γυρίζοντας από το Σαρλ ντε Γκωλ και φτάνοντας στο Ελ Βελ (άλλο όνομα και αυτό. Αντί να το βγάλουν Αριστοτέλης Ωνάσης. Άντε τώρα να πει ο πιλότος ή ο ξένος ότι φτάνουμε στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος. Τελοσπάντων) ένοιωθα ότι έφτανα στην πλούσια χώρα. Έλεγα τι γίνεται εδώ; Είναι το Εl Dorado. Τι είναι εδώ; Είναι Μονακό; Ντουμπάι; Μετά βεβαίως κατάλαβα ότι όλα είναι με δανεικά και χρωστούμενα.

Έχετε πει ότι όλοι πέσαμε στα βράχια. Και η δημοσιογραφία και οι εκδόσεις.

Εμένα αυτό που με πείραξε πιο πολύ και ήρθε στην επικαιρότητα τώρα με τη σύλληψη της Μαρίνας της Ελευθερουδάκη ήταν ότι ενώ είχαμε μια δραστηριότητα -και μιλάω για τον εκδοτικό οίκο Φερενίκη- που ήταν κερδοφόρος άρχισε αυτή η ιστορία με τις ακάλυπτες επιταγές. Και έπρεπε να πληρώσουμε φόρο για κέρδη που δεν εισπράτταμε και ΦΠΑ και έτσι όλο αυτό σε πετούσε στα βράχια. Επειδή δεν ξέραμε και δεν μπορούσαμε να φανταστούμε όλο αυτό το τσουνάμι τα πήρε η μπάλα όλα. Τα διέλυσε. Το ότι κρατώ ακόμη την εκδοτική δραστηριότητα και εκδίδω βιβλία οφείλεται καθαρά σε ένα πάθος που έχω για το βιβλίο. Αλλιώς ο οποιοσδήποτε στη θέση μου θα την είχε κλείσει το 2008 ή το 2009.

Με βάζετε έτσι και στο επόμενο θέμα που είναι η εκδοτική σας δραστηριότητα. Έχετε γράψει 18 βιβλία και εκδώσει εκατοντάδες, αν δεν κάνω λάθος. Ποιο θεωρείτε το πιο σημαντικό; Ή είναι δύσκολο να το πει ο ίδιος ο συγγραφέας αυτό…

Χαίρομαι που απαντάτε μόνοι σας στην ερώτηση αυτή. Η απάντησις εμπεριέχεται στην ερώτηση. Είναι σα να λες πιο παιδί σου αγαπάς πιο πολύ. Να πούμε το επόμενο…

«Οι ιστορίες ενός παιδήλικα» σήκωσε πολλή σκόνη. Κυρίως η ιστορία σας με την κόρη σας και την εξάρτησή σας με τα ναρκωτικά. Πως ήταν αυτή η περίοδος, την οποία εσείς ο ίδιος την αποκαλύψατε;

Γράφοντας μια αυτοβιογραφία τόσο νέος είναι ύβρις και πομπώδες, είναι θρασύ. Είχα πάρα πολύ υποφέρει με την οικονομική κρίση και το πήρα πολύ κατάκαρδα γιατί σε μια παραγωγική και άκρως επιτυχή φάση της ζωής μου πήγανε όλο στράφι. Έκλεισε το «Life and style» και άρχισα να χρωστάω στις τράπεζες. Με έσωσε η ενδοσκόπηση, δηλαδή το να γράψω για τη ζωή μου το έκανα ως ψυχοθεραπεία.

Το δεύτερο που με απησχόλησε ήταν το τι να γράψω για τους άλλους. Απέφυγα να εκθέσω, γιατί είδαν πολλά τα μάτια μου. Αποφάσισα λοιπόν, να μην κάνω το βιβλίο σκανδαλοθηρικό όπως κάνει σήμερα ο πρίγκιπας Χάρι που πλέον δε λέγεται πρίγκιπας, αλλά δούκας.

Και το τρίτο ήταν αν θα γράψω για τα ναρκωτικά. Επειδή είναι ταμπού το θέμα, αυτό -όπως είπατε- σήκωσε σκόνη. Εγώ θα πω είναι πιασάρικο, όπως λέμε στη δημοσιογραφική πιάτσα. Όπως έγραψα και στο βιβλίο εγώ άρχισα τα ναρκωτικά όταν η Γαλλίδα πρώην σύζυγός μου πήρε το παιδί όταν χωρίσαμε και πήγε στην Αμερική και εγώ δεν ήξερα που ήταν. Τελικά την ξαναβρήκα και όταν την ξαναβρήκα τα έκοψα.

Η κόρη του Φερενίκη στο Λος Άντζελες

Στείλατε και ένα μήνυμα με αυτό…

Για μένα είναι μια νίκη. Σε μια εποχή ήττας της χώρας και εμού προσωπικώς, γιατί δεν κοιτάω μόνο τον εαυτό μου, αλλά και το περιβάλλον, θεώρησα ότι νίκησα τα ναρκωτικά και ότι θα ήθελα αυτό να το μοιραστώ. Όσο και αν φαίνεται αυτό ως προπετές ένας γονιός και ένα παιδί να με ακούσει -γιατί βγήκα σε πολλές εκπομπές- και να πει αυτός το έκοψε, άρα μπορώ να το κόψω και εγώ ή να πει απλά πως το έκοψε είναι κέρδος. Γιατί η κοκαΐνη δεν κόβεται.

Σκεφτόμουν και τους άλλους, όχι μόνο τον εαυτό μου. Το θεωρώ ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματά μου. Ότι έκοψα το πιο γλυκό ναρκωτικό που είναι η κοκαΐνη και από την οποία δεν χωρίζεις με τίποτα. Και σας το λέω γιατί βλέπω τι γίνεται γύρω μου.

Τα καταφέρατε όμως.

Έτυχε. Κάθε εξάρτηση έχει μια ψυχολογική αφετηρία. Εγώ είχα χάσει την κόρη μου και έπεσα στην κοκαΐνη. Την ξαναβρήκα και σταμάτησα, γιατί η γενεσιουργός αιτία έπαψε να υπάρχει.

Ο Χρήστος Ζαμπούνης πως θα χαρακτήριζε τον Χρήστο Ζαμπούνη;

(Σκέφτεται). ΠΑΟΚτσή (γελάει).

Ήσασταν πάντα ΠΑΟΚτσής;

Γεννήθηκα στην Τούμπα. Ο πατέρας μου ήρθε με ένα δελτίο ποδοσφαιριστή της Νίκης Πολυγύρου και γράφτηκε στον ΠΑΟΚ. Αυτό δεν είναι σα τη γρίπη να φεύγει. Τότε πηγαίναμε παντού, γιατί ήταν η χρυσή δεκαετία του ΠΑΟΚ. Ταξίδια αδιανόητα. Το παιδί το μεγάλωσε ο πατέρας με τα ιδανικά του.

Εκτός από ΠΑΟΚ τι άλλο χαρακτηρίζει τον Χρήστο Ζαμπούνη;

Ήρθα στη Θεσσαλονίκη για να παρουσιάσω το βιβλίο του Κώστα Βασιλόπουλου για τον Λουτσέσκου. Εγώ αν έγραφα ένα άρθρο τώρα και ήμουν στη δική σας θέση θα ξεκινούσα λέγοντας: Πήρε το αεροπλάνο από το εξωτερικό -γιατί εγώ την Αθήνα τη θεωρώ εξωτερικό- και γύρισε στην πατρίδα του ο ξενιτεμένος συμπολίτης μας για να παρουσιάσει ένα βιβλίο για τον ΠΑΟΚ, για τον Λουτσέσκου (γελάει). Έτσι θα το ξεκινούσα. Χτες πήρα ένα ταξί και με ρώτησε ο ταξιτζής: Που ζείτε; Στο εξωτερικό, λέω. Και μου λέει: Σε ποια χώρα; Και λέω: Στην Αθήνα (γελάει). Το κατάλαβε όμως και μου λέει: Ναι, εκεί είναι άλλο κράτος, εκεί είναι άλλοι άνθρωποι (γελάει).

Από την παρουσίαση του βιβλίου του Κώστα Βασιλόπουλου για τον Ραζβάν Λουτσέσκου, όπου ο Χρήστος Ζαμπούνης ήταν ο συντονιστής

ΠΑΟΚ και savoir vivre και ευγένεια ταιριάζουν;

Υπάρχουν όπως μαθαίναμε στη γεωμετρία μερικές γραμμές που δεν τέμνονται (χαμογελάει).

Μότο ζωής ποιο είναι;

«Ορώμεν το καλόν». Βλέπουμε το καλό. Ο ταξιτζής χτες άρχισε για το FlyOver και νιάου, νιάου, νιάου. Να είναι μπλοκαρισμένη, έως εδώ το ξενοδοχείο ΜΕΤ, όλη η κυκλοφορία και να είναι μπλοκαρισμένα όλα τα αυτοκίνητα μέχρι να βγούμε στο Βαρδάρη. Μετά κάναμε ένα γύρο μέσω της Μοναστηρίου, μετά πήγαμε μέσω Βλαδιβοστόκ που λέει ο λόγος. Μετά είχαμε μια πολύ ωραία συζήτηση και αφού έβγαλε όλη τη δυσθυμία του και αφού στην αρχή μου είπε ότι πήγε να φάει εδώ απέναντι ένα σάντουιτς και ότι κάποιος πήγε να τον τρακάρει και είχε και καινούργιο αυτοκίνητο Αυτά όλα όταν έχεις μπροστά σου κομφούζιο δημιουργεί διάφορα ψυχολογικά.

Κάποια στιγμή λοιπόν, τον διακόπτω. Συνήθως διακόπτω την αρνητική σκέψη πολύ νωρίς, εδώ με πήρε πέντε λεπτά να τον ακούσω. Του λέω: «Το σάντουιτς ήταν καλό;» «Φανταστικό, φιλαράκι», απαντά. «Ας επικεντρωθούμε στο σάντουιτς και ας ξεκινήσουμε από εκεί», συνεχίζω. «Ναι, ναι, όπου και να είμαι έρχομαι στην καντίνα», ανταπαντά. Έτσι πήγαμε στο σάντουιτς. Γιατί δε γίνεται αλλιώς.

Ξεκινήσατε να γράφετε για το savoir vivre άλφα και έχουμε φτάσει σε ένα savoir vivre ωμέγα. Τι παραμένει ενεργό από το παλιό κώδικα ευγενείας σήμερα; Γιατί σήμερα έχουμε μία εποχή με αγριότητα.

Υπάρχει μία μερίδα -δε θα πω αριθμητικά το ποσοστό ποιο είναι-ανθρώπων που νοιάζονται για την αστική ευγένεια και για τους καλούς τρόπους και ενδιαφέρονται κιόλας να γαλουχίσουν και τα παιδιά τους με αυτά. Αυτό από πού το ξέρω; Μα με σταματούν στο δρόμο και μου το λένε. Έχω γράψει πέντε βιβλία για το savoir vivre και το βλέπω από την κυκλοφορία τους. Υπάρχει ανταπόκριση και υπάρχουν άνθρωποι που τους ενδιαφέρει.

Από την άλλη κάθε κρίση και κάθε περίοδος κρίσεως πλήττει την καλή συμπεριφορά. Πάρα πολύ άνθρωποι, όπως ο φίλος μας ο οδηγός ταξί, είναι στα κάγκελα, η κατάθλιψη κάνει θραύση και είναι μια ψυχική ασθένεια που προέρχεται από τη φτώχεια, από τη μιζέρια και από την αδυναμία να αντεπεξέλθει κανείς όχι μόνο στα όνειρά του αλλά και στην καθημερινότητά του.

Άρα δύσκολο να μιλάμε για καλούς τρόπους σήμερα;

Άλλο βέβαια είναι οι καταθλιπτικοί και άλλο οι κακότροποι. Ο καταθλιπτικός θα κλειστεί στη γωνιά του, θα κουρνιάσει, θα καθίσει στον καναπέ και δε θα ξανασηκωθεί. Ο κακότροπος θα πει ότι επειδή δεν έχει να πληρώσει τη δόση του δανείου του τού φταίνε οι άλλοι. Όπου οι άλλοι δεν είναι η τράπεζα ή η πολιτική αλλά όποιον βρει μπροστά του.

Για να πούμε και ένα καλό μήνυμα: Τι θα λέγατε στις νέες γενιές που έρχονται; Που μεγάλωσαν δύσκολα, που είναι μαθημένες με το κινητό στο χέρι και που έχουν μια μεγάλη ανασφάλεια για το μέλλον τους;

Λοιπόν, το κινητό στο χέρι είναι ο νούμερο 1 εχθρός της ανθρώπινης επικοινωνίας. Το κινητό στο τραπέζι δικαιολογείται μόνο όταν είσαι αρχηγός του ΓΕΕΘΑ και περιμένεις να γίνει πόλεμος με την Τουρκία. Τι σπουδαίο περιμένεις για να είσαι με το κινητό επάνω στο οικογενειακό τραπέζι και το σηκώνεις για να μιλήσεις με τον οποιοδήποτε; Είναι η διάλυσις της επικοινωνίας.

Πώς βλέπετε σήμερα τη Θεσσαλονίκη;

Με ρώτησε χτες στο αεροπλάνο μια γνωστή μου αν θα έμενα στη Θεσσαλονίκη. Και η απάντησή είναι: Ναι, βέβαια. Ήταν να μείνω στη Θεσσαλονίκη όταν ένας φίλος μου, ο Τζον Ρήγας, είχε πάρει την εφημερίδα «Μακεδονία» και εγώ ήμουν σύμβουλος στα περιοδικά της και πηγαινοερχόμουν στην Αθήνα. Και τότε και τώρα. Εδώ με το που περνάω τα Τέμπη σα να αποκτώ φτερά. Εδώ είναι ο τόπος μου, οι άνθρωποι μου, οι συμμαθητές μου που τους βλέπω ακόμη στη Βέροια, αλλά και οι καινούργιοι φίλοι που απέκτησα στη Θεσσαλονίκη.

Είπατε Τέμπη. Εκεί στην τραγωδία με το τρένο είχατε μια άλλη πολύ δύσκολη προσωπική στιγμή.

Ήταν οδυνηρό. Γιατί σήμερα ο ανιψιός μου θα ήταν στην παρουσίαση του βιβλίου. Θα τον έπαιρνα μαζί μου για το βιβλίο. Είχα γράψει και ένα βιβλίο το «ΠΑΟΚ αφού» και τού το είχα αφιερώσει, γιατί είχαμε μια πολύ ζεστή σχέση. Είχε την ατυχία εκείνη την Καθαρά Δευτέρα να πάρει τηλέφωνο τον πρώτο μου ξάδελφο, που είναι από την πλευρά της μητέρας μου και δε λέγεται Ζαμπούνης αλλά Καραγεωγίου, και να του πει: «Μπαμπά, περνάω πολύ ωραία εδώ. Να έρθω την επόμενη;».

Αν είχε φύγει την Καθαρά Δευτέρα θα ζούσε. Και με παίρνει ο ξάδελφός μου και μου λέει: «Χρήστο, ο ανιψιός σου, ο φίλος σου, ο ΠΑΟΚτσής εξαϋλώθηκε». Εγώ δεν ήξερα ότι είχε πάρει το τρένο. Είναι πολύ βαρύ το πένθος και είναι πένθος για τους ανθρώπους που χάθηκαν, αλλά είναι πένθος και για τον ελληνικό σιδηρόδρομο. Και για όλους αυτούς που επλούτισαν -γιατί περί αυτού πρόκειται- για να τον φτιάξουνε.

Η συμμετοχή σας στην πολιτική ήταν ένα θέμα που θα σας ενδιέφερε;

Μου έχει προταθεί, έχω πολιτική κληρονομιά και ασχολούμαι κάθε μέρα με την πολιτική και το τι γίνεται, αλλά δεν κάνω γιατί δεν μπορώ να πω ψέματα. Έστω ότι εκλέγομαι κάπου. Θα έρθετε εσείς και θα μου πείτε: «Τι θα γίνει με το παιδί μου;» Τι να πω; Θα το φροντίσω; Πώς; Πώς θα το κάνω αυτό αν έχω πάρει 10.000 ψήφους στην Α’ Αθήνας και έχω 4.000 παιδιά ψηφοφόρων μου; Δεν μπορώ. Δεν κάνω για τη δουλειά. Άλλοι κάνουν.

Ένας καλοντυμένος πολιτικός σήμερα ποιος είναι;

Μην κρίνεις για να μη κριθείς. Δεν ξεχωρίζω, δε λέω «αυτός τι ωραία που ντύνεται» ή «ο άλλος τι χάλια που ντύνεται». Μπορώ να πω ότι ο Κασσελάκης μου αρέσει. Μου αρέσει αυτή η υγεία όλης της υπάρξεως, το ότι ένας πολιτικός αθλείται επιτέλους. Το ψάρι βρωμάει από την κεφαλή. Το ότι μια γενιά νέων παιδιών θα τον βλέπουν και θα θέλουν να γυμναστούν και να ντυθούν ευπρεπώς και όχι απαραιτήτως σα φιγουρίνια -αυτήν την πλευρά κοιτάω.

Και ο πρωθυπουργός γυμνάζεται…

Και ο πρωθυπουργός είναι στην κατηγορία των ευπρεπών και του αστικού ήθους. Η διαφορά είναι ότι ο Κασσελάκης ως αριστερός έχει αυτό που αρέσει στα νιάτα. Το ανατρεπτικό, την ανατροπή. Που βεβαίως είναι μία ανατροπή σουρεαλιστική. Μέσω Goldman Sachs, Mαρξ, Ένγκελς και Μάο Τσετούνγκ.

Πέντε must για το savoir vivre του σήμερα ποια θα ήταν;

Κινητό στην τσέπη για τους κυρίους, στην τσάντα για τις κυρίες. Όταν μας καλούν στο κινητό φροντίζουμε να απαντάμε, εκτός αν είναι για ενόχληση. Οι περισσότερες παρεξηγήσεις έχουν δημιουργηθεί από αναπάντητες κλήσεις και από emails που δεν απαντήθηκαν. Απαντάμε σχεδόν σε όλους. Αν και συχνά η μη απάντηση είναι απάντηση. Δηλαδή, όταν κάποιος φλερτάρει ενοχλητικά μια κοπέλα και αυτή δεν απαντάει είναι μια απάντηση.

Μπορώ να σας πω άλλους χίλιους κανόνες, αλλά θα προτιμούσα να προμηθευτείτε το βιβλίο μου για το «Διαδικτυακό savoir vivre», που μόλις κυκλοφόρησε. Είναι ό,τι πιο καινούριο υπάρχει. Είναι το 19ο παιδί μου.

Τέλος η ερώτηση με το μαγικό ραβδί: τι θα αλλάζατε στη συμπεριφορά του Έλληνα σήμερα έτσι ώστε να γίνει πιο ευγενικός;

Περνάμε κατά μέσον όρο 4,5 ώρες την ημέρα στο κινητό. Ας βάλουμε και 8 ώρες ύπνου, πάμε στις 12,5 και 8 ώρες εργασίας φτάνουμε στις 20,5 ώρες. Θα ήθελα τις υπόλοιπες 3,5 ώρες της ημέρας να βάλουμε το κινητό σε παύση και να επικοινωνήσουμε με αυτούς που αγαπάμε. Πρόσωπο με πρόσωπο. Όχι, όπως κάνουν σήμερα όλοι και κάθονται απέναντι και στέλνουν μηνύματα ο ένας τον άλλο.