ΑΠΟΨΕΙΣ

Ο Θεός του ΠΑΣΟΚ ας δώσει να μην χρειαστεί μετεκλογική συνεργασία. Ούτε με τη Νέα Δημοκρατία ούτε με τον ΣΥΡΙΖΑ προς τον οποίο προσπαθούν να το σύρουν κάποιες παλιές καραβάνες, πρόθυμες να γυαλίσουν τα παπούτσια του Παπαδημούλη. Βλέπετε, άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου. Έφαγαν την πολιτική με το κουτάλι αλλά αδυνατούν να συνειδητοποιήσουν ότι ο κόσμος που έμεινε πιστός στο ΠΑΣΟΚ δεν έχει με τον ΣΥΡΙΖΑ απλώς πολιτικές διαφορές αλλά προεχόντως πολιτισμικές. Αποστρέφεται την ιδέα κάποιας «προοδευτικής διακυβέρνησης» με εκείνους που το 2012 τον αποκαλούσαν «π…κι των δανειστών» και τραμπούκιζαν από τον Γιώργο Παπανδρέου και τον Πεταλωτή μέχρι τα στελέχη στα γραφεία της Τοπικής. Ξέρει ότι τίποτε «προοδευτικό» δεν μπορεί να υπάρξει με αυτό το ασπόνδυλο κόμμα το οποίο μπορεί να στεγάσει τους πάντες και τους αντίθετούς τους προκειμένου η νομενκλατούρα του να επιστρέψει στην εξουσία. Και δεν χρειάζονται δημοσκοπήσεις για να πουν ότι αν είναι το ΠΑΣΟΚ να συνεργαστεί με τον ΣΥΡΙΖΑ, καλύτερα να καταθέσει την σφραγίδα του και να διαλυθεί ησύχως. Επίσης αντιλαμβάνεται ότι ούτε με τη Νέα Δημοκρατία μπορεί να υπάρξει συνεργασία μετά την υπόθεση των υποκλοπών. Ακούγεται μικρομέγαλη η αξίωση του Ανδρουλάκη να μην είναι πρωθυπουργός ο Μητσοτάκης σε κυβέρνηση συνεργασίας αλλά είναι παράλογο να του ζητάμε να συγκυβερνήσει με εκείνους που υπέκλεπταν τις συνομιλίες του.

Το συμφέρον, λοιπόν, του ΠΑΣΟΚ είναι να μη μετάσχει σε κυβέρνηση χωρίς να χρεωθεί αδιαλλαξία. Θα το βγάλει η Νέα Δημοκρατία από τη δύσκολη θέση εάν μετά τις πρώτες εκλογές επιμείνει στην διεκδίκηση της αυτοδυναμίας. Αυτό φαίνεται ότι καλά πάει. Και το εκλογικό σώμα θα το βγάλει από την εξίσου δύσκολη θέση εάν στις δεύτερες εκλογές δώσει αυτοδυναμία στη Νέα Δημοκρατία. Πιθανότατα το ΠΑΣΟΚ σε εκείνες τις εκλογές θα συμπιεσθεί αλλά, όσο παράδοξο και ακούγεται, θα είναι μία χρήσιμη απώλεια. Ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ -μιλάμε πάντα για εκείνους που πήραν ISO το 2015, τότε που οι αυριανιστές εγκατέλειπαν το σκάφος- έχει διαπαιδαγωγηθεί με αξίες κυβερνησιμότητας. Θέλει σταθερές κυβερνήσεις, βλέπει με μισό μάτι τις κυβερνητικές συνεργασίες, αισθάνεται ότι πίσω από το παραβάν υπάρχουν πολύ πάρε-δώσε και ανατολίτικα παζάρια. Μπορεί να δώσει στον Μητσοτάκη μια-δυο μονάδες για την αυτοδυναμία αλλά ο οικείος χώρος του δεν θα γίνει η Νέα Δημοκρατία. Θα περιμένει το νεύμα για να επιστρέψει στο ΠΑΣΟΚ όπου ανήκει.

Εάν, λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ ευτυχήσει να μείνει έξω από το κάδρο της επόμενης κυβέρνησης, θα έχει όσο χρόνο χρειάζεται ώστε να επεξεργαστεί την πολιτική του φυσιογνωμία. Είναι η κατ’ εξοχήν κρίσιμη ιστορική επιλογή που καλείται να κάνει. Το ΠΑΣΟΚ έχασε χρόνια προσδοκώντας -με αξιοπρέπεια, είναι αλήθεια- να επιστρέψουν εκείνοι που κατετάγησαν στις τάξεις του «αντιμνημονιακού αγώνα» και φίλησαν το χέρι του Τσίπρα. Είχε την ψευδαίσθηση ότι κάποια στιγμή θα συνειδητοποιούσαν το λάθος. Αγνόησε ότι αυτός ο κόσμος τον οποίο το ΠΑΣΟΚ, με δική του ευθύνη, έτσι εκπαίδευσε, δεν είχε σχέση με τις αξίες της σοσιαλδημοκρατίας ή της κεντροαριστεράς. Ψήφιζε ΠΑΣΟΚ όσο αυτό μοίραζε χρήμα, συμβάσεις και πρόωρες συντάξεις. Στον ΣΥΡΙΖΑ βρήκε τον βιότοπό του και εκεί εγκαταστάθηκε οριστικά.

Η περιουσία του ΠΑΣΟΚ δεν είναι τόσο η συναισθηματικά φορτισμένη δεκαετία του ’80 στην οποία ενστικτωδώς στρέφει το βλέμμα. Πολύ περισσότερο είναι η ψύχραιμη, μεταρρυθμιστική πολιτική της δεκαετίας του ’90 που οδήγησε την χώρα στην ΟΝΕ. Και η εθνικά υπεύθυνη στάση να στηρίξει το ευρωπαϊκό κεκτημένο απέναντι στα στίφη των «αγανακτισμένων» και των δημαγωγών. Δεν είναι μόνο ο Ανδρέας. Είναι ο Σημίτης, ο ΓΑΠ και ο Βενιζέλος. Και ο κόσμος που αυτά μπορεί να εκτιμά, αποτελεί τον πυρήνα από τον οποίο μπορεί να αρχίσει η δημιουργία του νέου - παλιού ΠΑΣΟΚ.