ΑΠΟΨΕΙΣ

Ανήμπορες οι κυβερνήσεις στην Ευρώπη δυσκολεύονται να πουν ευθέως αυτό που ήδη ως ανέκδοτο κυκλοφορεί σε τίτλους άρθρων αλλά και στις συζητήσεις μεταξύ των πολιτών. Είναι ένα πικρό δίλημμα που παραπέμπει στις δύσκολες χρονιές του ’40, του πολέμου και της Γερμανικής Κατοχής: Διαλέξτε ζεστασιά ή φαγητό;

Είναι ανήκουστες αυτές οι προβλέψεις, κάτι σαν «κακό όνειρο», αν δεν ήταν προϊόν σοβαρών αναλύσεων κορυφαίων οικονομολόγων και πολιτικών αναλυτών.

Ο Economist έχει χαρακτηρίσει προληπτικά τους μήνες μετά τον Νοέμβριο ως τον «χειμώνα της δυσαρέσκειας», λόγω της διαφαινόμενης «καταστροφής από φυσικό αέριο».

Σύμφωνα με τον ειδικό σε θέματα ενέργειας Llewellyn King, το τέλος του τρέχοντος έτους για την Ευρώπη είναι πιθανό να είναι «ο χειρότερος χειμώνας της από εκείνον στο τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, από το 1944 έως το 1945».

Προσέξτε νούμερα: Η ΕΕ έχει πληρώσει 85 δισεκατομμύρια ευρώ στη Ρωσία για ενεργειακές προμήθειες, μόνο από την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου. Πρόκειται για αύξηση 6,6 δισεκατομμυρίων ευρώ ανά μήνα σε σχέση με πέρυσι, παρά τη μείωση των ρωσικών ενεργειακών εισαγωγών κατά 15%.

H αντιμετώπιση των αξεπέραστων, όπως δείχνουν προβλημάτων της καθημερινότητας του πολίτη, όπου το ενεργειακό κόστος έχει φέρει τον κόσμο σε απόγνωση αλλά και έχει παρασύρει τις τιμές όλων των βασικών προϊόντων προς τα πάνω, δημιουργεί απίστευτη πίεση στην κυβέρνηση που πρέπει να φανεί αξιόπιστη, τουλάχιστον ανακουφιστική, για τις ευάλωτες ομάδες χωρίς να «ξεχνά» τη μεσαία τάξη. Αυτό συνδέεται με την εναγώνια προσπάθεια να αποφύγει το κυβερνών κόμμα τη διαμόρφωση στην κοινωνία μίας «μονοθεματικής» ατζέντας στην προεκλογική αντιπαράθεση. Με το θέμα των υποκλοπών να δεσπόζει και να φθείρει λίγο λίγο τα δημοσκοπικά ποσοστά της ΝΔ.

Το οικονομικό επιτελείο με πολλά «γράφε - σβήσε», έχει σύμφωνα με πληροφορίες που έρχονται και «αλληλοσυγκρούονται» καθημερινά, διαμορφώσει μία σειρά προτάσεων, κοστολογημένων, από τις οποίες ο πρωθυπουργός έκανε τις επιλογές με βάση τα δύο κριτήρια:

* Την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης αλλά και της ακρίβειας.

* Την τόνωση του προφίλ του απέναντι σε μία τουλάχιστον δύσπιστη κοινωνία ως μεταρρυθμιστή και την ανάκτηση της εμπιστοσύνης των κεντρώων ύστερα από το στραπάτσο των παρακολουθήσεων. Μία δυσκολία που όσο πλησιάζουν οι ώρες για την ανακοίνωση του «πακέτου της ΔΕΘ» γίνεται πιο εμφανής , είναι πως μέσα στην παραζάλη της πίεσης «να αλλάξει η ατζέντα» και να φύγει από το θέμα της παρακολούθησης των συνομιλιών του προέδρου του ΠΑΣΟΚ Νίκου Ανδρουλάκη, δημιουργήθηκαν υψηλές προσδοκίες στον κόσμο για παροχές και αυξήσεις.

Γι’ αυτό και τα τελευταία 24ωρα πυκνώνουν από κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης και κυρίως του οικονομικού επιτελείου οι αναφορές στην ανάγκη να εξασφαλιστεί ο «δημοσιονομικός χώρος» και αποφευχθεί ο εκτροχιασμός των δημόσιων οικονομικών.

Αν βάλουμε κάτω τα μέτρα τα οποία λόγω της υπέρ-προβολής τους από την κυβέρνηση δεν μπορεί να παρθούν πίσω, ένας κάπως πιο «σίγουρος» κατάλογος είναι ο εξής:

* Η χορήγηση επιταγής ακρίβειας, πιθανότατα μέσα στον Δεκέμβριο σε χαμηλοσυνταξιούχους, άνεργους και σε όσους ανήκουν στην κατηγορία των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.

* Η συνέχιση των επιδοτήσεων σε ρεύμα, φυσικό αέριο και πετρέλαιο.

* Η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους.

* Οι αυξήσεις συντάξεων από την 1η Ιανουαρίου 2023.

* Το αναμενόμενο «φθηνό εισιτήριο», με κάρτες απεριόριστων διαδρομών σε εμφανώς χαμηλότερες τιμές από αυτές που έχουν σήμερα.

Όλα αυτά οδηγούν τα στελέχη της αντιπολίτευσης στα κανάλια να μιλούν για «πολύ μικρό καλάθι» τελικά και για το θρίλερ του χειμώνα που περιλαμβάνει τα σενάρια για πετρέλαιο και καυσόξυλα, τις εκκλήσεις να σβήσουν φώτα, να ξεχαστεί η ηλεκτρική κουζίνα, το κλιματιστικό ακόμα και το σίδερο(!)

Τελικά οι οικονομικές εξελίξεις μέσα και έξω από τη χώρα θα «πουν» ποια μέτρα θα αναβληθούν. Ένας άλλος μαραθώνιος πάντως είναι η εξάντληση κάθε δυνατότητας για κονδύλια και επιχορηγήσεις από ΕΣΠΑ, προγράμματα της Κομισιόν και από το Ταμείο Ανάπτυξης.

Την ίδια ώρα έχουν ενταθεί για τα καλά, κυρίως στο παρασκήνιο και στην αρθρογραφία, οι συζητήσεις και οι παραινέσεις προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη για την αλλαγή του εκλογικού νόμου. Ποιο θα είναι όμως το μήνυμα αν πάψει ο ίδιος να ανθίσταται; Δεν θα σκεφτεί η κοινή γνώμη ότι κάνει κινήσεις «πανικού» προεκλογικά; Δεν θα ακυρωθεί η εικόνα της «θεσμικής συνέπειας» που τόσο ανάγκη έχει μετά τις υποκλοπές;

*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 10-11.09.2022