ΑΠΟΨΕΙΣ

Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, του ανώτατου εταιρικού οργάνου της ΑΕ, είναι ενδεχόμενο να είναι ελαττωματικές. Διακρίνονται, τότε, σε ακυρώσιμες, άκυρες και ανυπόστατες. Μας απασχόλησαν, ήδη, οι ακυρώσιμες αποφάσεις της ΓΣ. Εδώ θα μας απασχολήσουν οι άκυρες αποφάσεις της και, πιο συγκεκριμένα, οι λόγοι ακυρότητάς τους.

Οι Λόγοι Ακυρότητας: Γενικά

Οι λόγοι ακυρότητας αποφάσεων της ΓΣ καθορίζονται, περιοριστικά, στον νόμο: Όταν, συγκεκριμένα: (α) δεν υπήρξε σύγκληση της ΓΣ ή (β) το περιεχόμενο της απόφασής της είναι αντίθετο στον νόμο ή το καταστατικό.

Πρώτος Λόγος: Λήψη Απόφασης Χωρίς Προηγούμενη Σύγκληση Της ΓΣ

Τυχόν διαδικαστικές πλημμέλειες στη λήψη αποφάσεων της ΓΣ καθιστούν τις τελευταίες ακυρώσιμες. Ενδεχόμενη, όμως, μη σύγκλησή της (παρότι διαδικαστική πλημμέλεια), επάγεται ακυρότητα (και όχι ακυρωσία).

Η Έννοια Της Σύγκλησης

Τρία είναι τα απαραίτητα στοιχεία για τη σύγκληση της (όχι καθολικής) ΓΣ: (α) η προέλευση της πρόσκλησής της από εταιρεία, (β) η πλήρωση του ελάχιστου περιεχομένου της πρόσκλησης (:ημερομηνία και τόπος της ΓΣ) και (γ) η δημοσίευση της πρόσκλησης σύμφωνα με τον νόμο και το καταστατικό. Ειδικότερα:

(α) Πρόσκληση Προερχόμενη Από Την Εταιρεία

Κατά την ισχύουσα ρύθμιση, ως προερχόμενη από την ΑΕ θεωρείται η πρόσκληση, που έλαβε χώρα από το ΔΣ ή μέλος του ή από τον ελεγκτή της ή από μέτοχο, που άσκησε το σχετικό δικαίωμα μειοψηφίας. Στις περιπτώσεις αυτές η (με τον τρόπο αυτό) σύγκληση της ΓΣ αξιολογείται ως υποστατή. Ειδικότερα:

Σχετικά με την πρόσκληση της ΓΣ από το ΔΣ ή μέλος του

Αρμόδιο όργανο για τη σύγκληση της ΓΣ είναι, καταρχήν, το ΔΣ (:ή, αντί του ΔΣ-εφόσον υφίσταται, ο σύμβουλος-διαχειριστής). Τυχόν πλημμέλειες στην απόφαση του ΔΣ για σύγκληση της ΓΣ (λ.χ. μη νόμιμη συγκρότηση ή σύνθεση του ΔΣ) δεν συνεπάγονται την ακυρότητα (ενδεχομένως: την ακυρωσία) της, εν συνεχεία, λαμβανομένης απόφασης της ΓΣ.

Σχετικά με την πρόσκληση της ΓΣ από τον ελεγκτή

Δικαίωμα να ζητήσει την σύγκληση της ΓΣ της ΑΕ έχει και ο ελεγκτής της, με αίτημά του προς τον Πρόεδρο του ΔΣ. Αν το εν λόγω αίτημα απορριφθεί ρητά ή σιωπηρά, ο ελεγκτής δικαιούται να συγκαλέσει τη ΓΣ, με δαπάνες της εταιρείας, ύστερα από απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου (κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων). Αν παραλείψει τη δικαστική οδό, η σύγκληση της ΓΣ καθίσταται ακυρώσιμη (εκτός κι αν η αιτιολογική βάση είναι η μείωση των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας σε ποσοστό κατώτερο από το 1/2 του κεφαλαίου).

Σχετικά με την πρόσκληση της ΓΣ από μετόχους μειοψηφίας

Η πρόσκληση θεωρείται ότι προέρχεται από την ΑΕ, όταν προέρχεται από μετόχους που εκπροσωπούν το 1/20 του καταβεβλημένου κεφαλαίου. Τούτοι, μπορούν να αιτηθούν προς το ΔΣ την σύγκληση έκτακτης ΓΣ. Αν δεν συγκληθεί ΓΣ από το ΔΣ εντός 20ημέρου από την επίδοση της σχετικής αίτησης, η σύγκληση διενεργείται από τους αιτούντες μετόχους, με απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου (κατά τη διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων).

Σύγκληση της ΓΣ από μειοψηφούντες μετόχους χωρίς προηγούμενη δικαστική απόφαση, ελέγχεται για ακυρωσία.

Σχετικά με τον ενδεικτικό χαρακτήρα της απαρίθμησης

Η ανωτέρω απαρίθμηση (:πρόσκληση από τα ανωτέρω αναφερόμενα πρόσωπα) είναι, κατά την ορθότερη άποψη, ενδεικτική. Ειδικότερες ρυθμίσεις καθιστούν αρμόδια και άλλα, εκτός από τα προαναφερθέντα, πρόσωπα να συγκαλέσουν ΓΣ-υπό συγκεκριμένες, όμως, συνθήκες και προϋποθέσεις. Τέτοια πρόσωπα συνιστούν τα όργανα στα οποία απονέμονται εξουσίες του Πτωχευτικού Κώδικα (:όπως ο εκκαθαριστής, ο σύνδικος, ο ειδικός εντολοδόχος και ο ειδικός διαχειριστής).

(β) Πρόσκληση Περιλαμβάνουσα Τουλάχιστον Ημερομηνία Και Τόπο ΓΣ

Επόμενο απαραίτητο στοιχείο για το υποστατό της σύγκλησης της ΓΣ είναι ένα, ελάχιστο, περιεχόμενο της πρόσκλησης. Συγκεκριμένα, η πρόσκληση της ΓΣ πρέπει να αναφέρει την (αληθή) ημερομηνία και τον τόπο διεξαγωγής της ΓΣ.

Ακόμη κι αν η πρόσκληση της ΓΣ αναφέρει το σύνολο των αναγκαίων λοιπών στοιχείων (:ώρα, θέματα ημερήσιας διάταξης, δικαιούμενους συμμετοχής στη ΓΣ-επί μη εισηγμένων) όχι όμως και την ημερομηνία ή/και τον τόπο (ακριβή διεύθυνση) σύγκλησής της, η επακόλουθη απόφαση της ΓΣ καθίσταται άκυρη. Αν, αντίθετα, αναφέρονται μόνο η ημερομηνία και ο τόπος της ΓΣ, ελλείπουν, όμως, όλα τα λοιπά στοιχεία, η επακόλουθη απόφαση θα είναι ακυρώσιμη.

(γ) Πρόσκληση Δημοσιευμένη Σύμφωνα Με Τον Νόμο & Το Καταστατικό

Τελευταία, αναγκαία επίσης, προϋπόθεση για το υποστατό της σύγκλησης της ΓΣ συνιστά η σύμφωνη με τον νόμο και το καταστατικό δημοσίευση της πρόσκλησης της ΓΣ.

Η παράλειψη τήρησης πρόσθετων προϋποθέσεων του καταστατικού, λογίζεται ως μη δημοσίευση. Ακόμα κι αν έχουν τηρηθεί οι προϋποθέσεις του νόμου.

Δεύτερος Λόγος: Λήψη Απόφασης Με Περιεχόμενο Αντίθετο Στον Νόμο ή Το Καταστατικό

Ο δεύτερος λόγος ακυρότητας απόφασης της ΓΣ σχετίζεται με το περιεχόμενο της ληφθείσας απόφασης. Στην περίπτωση που το περιεχόμενο αντίκειται στον νόμο ή το καταστατικό, η απόφαση καθίσταται άκυρη, καθώς παραβιάζει διατάξεις ουσίας.

Επισημαίνεται, εμφατικά, ότι τυχόν αντίθεση της απόφασης της ΓΣ στον νόμο ή το καταστατικό πρέπει να αφορά στο περιεχόμενό της και όχι στη διαδικασία λήψης της. Επί διαδικαστικών πλημμελειών, ως συνέπεια επέρχεται η ακυρωσία.

Ενδεικτικά παραδείγματα αποφάσεων που είναι άκυρες λόγω αντίθεσης τους στον νόμο, αποτελεί η τροποποίηση του καταστατικού για μείωση του μετοχικού κεφαλαίου κάτω από το κατώτατο όριο, η αντικατάσταση του καταστατικού σκοπού με κάποιον μη επιτρεπτό από τον νόμο, ο καθορισμός ονομαστικής αξίας που υπολείπεται ή υπερβαίνει τα κατώτατα (0,04€) ή ανώτατα (100€) όρια αντίστοιχα. Επίσης, άκυρη είναι και τυχόν απόφαση της ΓΣ για ζήτημα που εκφεύγει των αρμοδιοτήτων της.

Θα έλεγε κανείς πως οι δύο, μόνον-περιοριστικά αναφερόμενοι στον νόμο, λόγοι για την ακυρότητα μιας ΓΣ (:έλλειψη σύγκλησής της ή περιεχόμενο απόφασης ενάντια στον νόμο ή το καταστατικό) δεν αποτελούν ορατό κίνδυνο για το κύρος της. Οι κίνδυνοι όμως καθίστανται απολύτως άμεσοι και απτοί όταν αβλεψίες, ιδίως (και όχι κατ’ ανάγκην ενέργειες ή σκόπιμες παραλείψεις), παρεισφρύουν στη διαδικασία σύγκλησης ή στο περιεχόμενο των αποφάσεων της. Τόσο η ΑΕ, οι πλειοψηφούντες και μειοψηφούντες μέτοχοι όσο και, ιδίως, οι νομικοί παραστάτες αμφοτέρων θα πρέπει να τελούν σε συνεχή εκγρήγορση.-

Σημ.1: Το παρόν άρθρο με τίτλο «Ακυρότητα Αποφάσεων Γενικής Συνέλευσης: Λόγοι Ακυρότητας» σε πλήρη μορφή.

Σημ.2: Το παρόν άρθρο αποτελεί τμήμα ευρύτερης ενότητας αρθρογραφίας της Δικηγορικής μας Εταιρείας για τις ΑΕ. Στην ενότητα αυτή επιχειρούμε την ανάλυση, άρθρο προς άρθρο, του νόμου για τις ΑΕ (:ν. 4548/2018)-με business view, πάντα, προσέγγιση.