Η μηχανή αναζήτησης Google
Όταν θέλουμε να δούμε πού είναι το Τζιμπουτί, ποιες συμφωνίες έχει γράψει ο Μπετόβεν, πόσες αγγλικές λίρες αγοράζεις με ένα ευρώ ή τι σημαίνει ένας κωδικός λάθους σε μια συσκευή, έχουμε έτοιμη τη λύση: όπου κι αν βρισκόμαστε ανοίγουμε τον υπολογιστή, το τάμπλετ ή το «έξυπνο» κινητό μας, γράφουμε τη λέξη-κλειδί στο «παραθυράκι» του Google και έχουμε αμέσως την απάντηση.
Πώς όμως μας παρουσιάζει η Google την πληροφορία που ζητάμε; Αν δοκιμάσετε τη λέξη «Θεσσαλονίκη», θα δείτε ότι «επιστρέφουν» περίπου 25.000.000 ιστοσελίδες. Δεν είναι δυνατόν να τις δείτε όλες! Η μηχανή αναζήτησης έχει ορισμένους «κανόνες», σύμφωνα με τους οποίους ταξινομεί τα αποτελέσματα και σας τα παρουσιάζει ομαδοποιημένα, συνήθως ανά εικοσάδες.
Εσείς έχετε την υπομονή να δείτε μόνο λίγες από τις πρώτες τέτοιες εικοσάδες, πριν βαρεθείτε. Επομένως, η «αξία» της μηχανής έγκειται στον τρόπο με τον οποίο κάνει -αυτοματοποιημένα- την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, πριν να σας τα παρουσιάσει ταξινομημένα με βάση αυτήν την αξιολόγηση. Εκεί ακριβώς είναι το μυστικό της επιτυχίας της μηχανής Google.
Όλα τα παραπάνω δεν θα είχαν ιδιαίτερη σημασία αν δεν υπήρχε κάποια οικονομική διάσταση στο θέμα. Φυσικά, η εταιρεία βγάζει λεφτά, και μάλιστα πολλά. Αλλά πώς είναι δυνατόν να αποκομίσει κανείς κέρδος από μια διαδικασία που φαίνεται «αθώα»; Η απάντηση βρίσκεται βέβαια στις ρουτίνες ταξινόμησης!
Αν είστε επαγγελματίας, για παράδειγμα ξενοδόχος στη Θεσσαλονίκη, σίγουρα σας ενδιαφέρει όποιος αναζητά ξενοδοχεία στη Θεσσαλονίκη, χρησιμοποιώντας τις λέξεις-κλειδιά «Θεσσαλονίκη» και «ξενοδοχεία», να δει το ξενοδοχείο σας στις λίγες πρώτες εικοσάδες που επιστρέφει η Google. Αν δοκιμάσετε την παραπάνω αναζήτηση, θα δείτε ότι στην πρώτη εικοσάδα υπάρχουν έξι καταχωρήσεις, τέσσερις στην αρχή και δύο στο τέλος, που έχουν την επισήμανση «Διαφ.» μέσα σε ένα ορθογώνιο πλαίσιο. Φυσικά είναι διαφημίσεις, για τις οποίες πληρώνουν οι διαφημιζόμενοι, αλλά μόνο όταν η διαφήμισή τους «πιάσει τόπο», δηλαδή όταν κάποιος κάνει «κλικ» στην καταχώρηση.
Τώρα το σε ποια θέση της σελίδας των αποτελεσμάτων θα εμφανισθεί η διαφήμιση και, το κυριότερο, πόσο κοστίζει το κάθε «κλικ», είναι μάλλον πολύπλοκη υπόθεση.
Ο τρόπος με τον οποίο επιλέγεται σε ποια θέση της σελίδας αποτελεσμάτων θα εμφανιστεί μια διαφήμιση είναι δυναμικός, κάτι που σημαίνει ότι εξαρτάται από πολλές παραμέτρους, όπως είναι η ποιότητα της διαφήμισης και το πόσο σχετική είναι στη συγκεκριμένη αναζήτηση η ποιότητα των αποτελεσμάτων στον ιστότοπο που οδηγείται ο χρήστης όταν κάνει κλικ στη διαφήμιση καθώς και το κόστος του κάθε κλικ για τις συγκεκριμένες λέξεις που αντιστοιχούν στην αναζήτηση.
Το κόστος του κάθε κλικ εξαρτάται από τον ανταγωνισμό των λέξεων-κλειδιών της κάθε αναζήτησης, οι οποίες συμμετέχουν σε μια αυτοματοποιημένη διαδικτυακή δημοπρασία.
Για παράδειγμα, οι διαφημιστές ξενοδοχείων στη Θεσσαλονίκη θέλουν όλοι να εμφανίζονται στην αντίστοιχη αναζήτηση, οπότε υποβάλλουν προσφορά στη διαδικτυακή δημοπρασία για το συνδυασμό λέξεων-κλειδιών «ξενοδοχεία» και «Θεσσαλονίκη». Το πόσο υψηλή είναι η προσφορά που δίνει κάθε φορά ο καθένας παίζει το βασικό ρόλο στη θέση που προβάλλεται η καταχώρησή του. Πέρα από τις διαφημίσεις, ούτε η κατάταξη των υπόλοιπων αποτελεσμάτων είναι τυχαία, αλλά αυτό είναι θέμα κάποιας άλλης δημοσίευσης.
*Δημοσιεύθηκε στη "ΜτΚ" στις 10 Μαρτίου 2019